નવરાત્રીના પવિત્ર તહેવારની દેશભરમાં ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છે. નવરાત્રિ દરમિયાન માતાના નવ સ્વરૂપોની વિધિ-વિધાન સાથે પૂજા કરવામાં આવે છે.નવરાત્રિના ચોથા દિવસે માતા કુષ્માંડાની પૂજા કરવામાં આવે છે. માતા કુષ્માંડાની પૂજા કરવાથી તમામ રોગો અને દોષોનો નાશ થાય છે. નવરાત્રિના ચોથા દિવસના પ્રમુખ દેવી કુષ્માંડા છે. માતા બ્રહ્માંડના કેન્દ્રમાં રહે છે અને સમગ્ર વિશ્વનું રક્ષણ કરે છે. મા કુષ્માંડાની ઉપાસનાથી કીર્તિ, શક્તિ અને ધનની વૃદ્ધિ થાય છે. માતા કુષ્માંડા સૂર્યમંડળની આંતરિક દુનિયામાં રહે છે. માતાના શરીરનું તેજ પણ સૂર્ય જેવું જ છે અને તેનું તેજ અને પ્રકાશ બધી દિશાઓને પ્રકાશિત કરે છે. માતા કુષ્માંડાને આઠ હાથ છે. માતાને અષ્ટભુજા દેવી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તેમના સાત હાથમાં અનુક્રમે કમંડલ, ધનુષ્ય, બાણ, કમળનું ફૂલ, અમૃત ભરેલું વાસણ, ચક્ર અને ગદા છે. આઠમા હાથમાં માળા છે. માતા સિંહ પર સવારી કરે છે.
મા કુષ્માંડા પૂજા પદ્ધતિ…
સૌ પ્રથમ, સ્નાન વગેરે પછી ફ્રી થઇ જાવ
આ પછી, માતા કુષ્માંડાનું ધ્યાન કરો અને તેમને ધૂપ, સુગંધ, અક્ષત, લાલ ફૂલ, સફેદ કોળું, ફળ, સૂકા ફળો અને શુભ વસ્તુઓ અર્પિત કરો.
આ પછી તેને માતા કુષ્માંડાને અર્પણ કરો. પછી તમે તેને પ્રસાદ તરીકે ખાઈ શકો છો.
તમારી માતા પર મહત્તમ ધ્યાન આપો.
પૂજાના અંતે માની આરતી કરો.
મા કુષ્માંડાને અર્પણ – માલપુઆ મા કુષ્માંડાને અર્પણ કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આવું કરવાથી માતા કુષ્માંડા પ્રસન્ન થાય છે અને ભક્તો પર પોતાના આશીર્વાદ વરસાવે છે. માતાને દહીં અને હલવો પણ અર્પણ કરવામાં આવે છે.
નવરાત્રિના ચોથા દિવસે શુભ રંગ – નવરાત્રિના ચોથા દિવસે લીલો રંગ ધારણ કરવો શુભ માનવામાં આવે છે. શાસ્ત્રો અનુસાર માતા કુષ્માંડાને લીલો રંગ ખૂબ જ પ્રિય છે.
દેવી કુષ્માંડા મંત્ર-
અથવા સંસ્થા તરીકે દેવી સર્વભૂતેષુ મા કુષ્માંડા.
નમસ્તેસાય નમસ્તેસાય નમસ્તેસાય નમો નમઃ
ધ્યાન મંત્ર:
વંદે ઇચ્છિત કામાર્થેચન્દ્રઘકૃતશેખરમ્ ।
સિંહારુધા અષ્ટભુજા કુષ્માણ્ડયાશ્વનિમ્ ।
સુરસમપૂર્ણકલશં રુધિરાપ્લુતમેવ ચ ।
દધના હસ્તપદ્માભ્યં કુષ્માણ્ડા શુભદાસ્તુ ।
– વંદે વરિષ્ટિ કામાર્થે ચંદ્રાર્ગકૃત શેખરમ.
સિંહારુધા અષ્ટભુજા કુષ્માણ્ડા યશસ્વનિમ્ ।
– દુર્ગતિનાશિની ત્વન્હિ દરિદ્રાદિ વિનાશિનીમ્.
જયન્દા ધનદંડ કુષ્માન્દે પ્રણમામ્યહમ્ ।
– જગનમાતા જગતકાત્રી જગદાધર રૂપનિમ્.
ચરાચરેશ્વરી કુષ્માણ્ડે પ્રણમામ્યહમ્ ।
મા કુષ્માંડાની આરતી
નવરાત્રિના ચોથા દિવસે કુષ્માંડાનું ધ્યાન રાખો.
જેણે સૃષ્ટિનું સર્જન કર્યું તેની પૂજા થાય છે
જેને આદ્ય શક્તિ કહેવાય છે, જેનું સ્વરૂપ આઠ ભુજાઓવાળું છે.
આ શક્તિની શક્તિના કારણે કેટલીક જગ્યાએ છાંયડો અને તડકો જોવા મળે છે.
તાંત્રિક પાસેથી કુંભારનું બલિદાન સ્વીકારવામાં આવે છે.
સાત્વિક વિચારો પેઠાને પણ આકર્ષે છે.
જ્યારે તે ગુસ્સે થાય છે, ત્યારે તે વિપરીત રીતે વર્તે છે.
માતા તેને દૂર રાખે છે, અપાર પીડા આપે છે.
સૂર્ય અને ચંદ્રનો પ્રકાશ વિશ્વમાં ફેલાય.
હું શરણ માટે આવ્યો છું, તમે મને માર્ગ બતાવો.
નવરાત્રિની માતા, કૃપા કરીને મને આશીર્વાદ આપો.
નવરાત્રિની માતા, કૃપા કરીને મને આશીર્વાદ આપો.
જય મા કુષ્માંડા મૈયા.
જય મા કુષ્માંડા મૈયા ॥
