નવી દિલ્હીમાં ભારત અને ચીનના સંરક્ષણ પ્રધાનોની બેઠકમાં સરહદી તણાવનો મુદ્દો છવાયેલો રહ્યો હતો. ગાલવાન ખીણની ઘટના બાદ ભારતની ધરતી પર પહેલીવાર યોજાયેલી બંને દેશોના સંરક્ષણ પ્રધાનોની આ બેઠકમાં ભારતે સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહ્યું હતું કે જો તે વધુ સારા સંબંધો ઇચ્છે છે તો ચીને પહેલા સૈન્ય અવરોધ ખતમ કરવો જોઈએ.
ભારતના રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહ અને ચીનના રક્ષા મંત્રી લી શાંગફુ વચ્ચે લગભગ 1 કલાક સુધી બેઠક ચાલી હતી. આ દરમિયાન ભારત તરફથી સમગ્ર વાતચીતનો ભાર માત્ર સરહદી મુદ્દા પર હતો.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર મીટિંગમાં રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહે સ્પષ્ટ કહ્યું કે ભારત અને ચીનના સંબંધો સીધો સીમા પરના તણાવ સાથે જોડાયેલા છે. જ્યાં સુધી સરહદ પર પરિસ્થિતિ સુધરે નહીં ત્યાં સુધી સંબંધોમાં સામાન્ય વેપારની અપેક્ષા રાખવી નિરર્થક છે.
આટલું જ નહીં, સંરક્ષણ પ્રધાને તેમના ચીની સમકક્ષને એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે સામાન્ય સંબંધો માટે, ચીને શક્ય તેટલી વહેલી તકે એલએસી પર સામ-સામેની સ્થિતિને સમાપ્ત કરવી જોઈએ અને સૈન્ય નિર્માણને પણ સમાપ્ત કરવું જોઈએ.
સૂત્રોએ જણાવ્યું કે રક્ષા મંત્રીએ જનરલ શાંગફુને કહ્યું કે સરહદ પર સૈન્ય જમાવટ કોઈપણ રીતે સંબંધો માટે સારી નથી. આ સાથે એ પણ સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું હતું કે અવારનવાર બનતી ઘટનાઓ સંબંધોના સામાન્ય થવાની સંભાવનાને પણ ઘટાડે છે.
બેઠકમાં તણાવનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહ અને ચીનના સંરક્ષણ પ્રધાન વચ્ચે હાથ મિલાવવાની કોઈ ઔપચારિકતા નહોતી. આ વાતની પુષ્ટિ કરતા સૂત્રોએ માત્ર એટલું જ કહ્યું કે રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહે નમસ્કાર સાથે તેમનું અભિવાદન કર્યું.
જો કે, એવું કહેવાય છે કે ચીનના સંરક્ષણ પ્રધાન પહેલાં સંરક્ષણ પ્રધાન કઝાકિસ્તાન, ઈરાન અને તાજિકિસ્તાનના સંરક્ષણ પ્રધાનોને મળ્યા હતા, ત્યાં પણ ઉષ્માભર્યો હાથ મિલાવ્યો હતો.
આ બેઠકમાં સંબંધોને સામાન્ય બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહેલા ચીનના સંરક્ષણ મંત્રીને પણ કડક સંદેશ આપવામાં આવ્યો હતો. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ચીનના સંરક્ષણ પ્રધાન તરફથી સૈન્ય સહયોગ વધારવાના પ્રસ્તાવને ભારતીય પક્ષે ટેબલ પર એમ કહીને ફગાવી દીધો હતો કે, હાલમાં સરહદ પર તણાવ ઓછો કર્યા વિના અન્ય કોઈ વિષય પર વાત કરવી મુશ્કેલ છે.
ભારત દ્વારા આયોજિત થનારી શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (SCO) દેશોના સંરક્ષણ પ્રધાનોની બેઠક માટે ચીનના સંરક્ષણ પ્રધાન લી શાંગફૂ નવી દિલ્હીમાં છે. આ બેઠક શુક્રવારે સવારે દિલ્હીમાં શરૂ થશે.
