પૂર્વ ઉત્તર પ્રદેશના લોકોને લાંબા સમયથી ડરાવી રહેલ મહામારી એન્સેફાલીટીસ પૂર્વાંચલના નિર્દોષ લોકો માટે મૃત્યુનું બીજું નામ હતું. ચાર દાયકા સુધી તેની વ્યાખ્યા એક જ રહી, પરંતુ માત્ર પાંચ વર્ષમાં તેને નિયંત્રિત કરીને યોગી સરકારે આ જીવલેણ રોગનો અંત લાવી દીધો છે. 2017 થી વર્ષ-દર વર્ષે એન્સેફાલીટીસ કાબૂમાં આવી રહી છે. 95 ટકા પર કંટ્રોલ કરી ચૂકેલી યોગી સરકારે હવે બાકીની બીમારીને કાબૂમાં લેવાની તૈયારી શરૂ કરી દીધી છે અને આ માટે ફરી એકવાર દસ્તક અભિયાનનો આશરો લેવામાં આવ્યો છે.
5 વર્ષ પહેલા જૂન અને જુલાઈ મહિનામાં જ્યારે પૂર્વાંચલના આકાશમાં વાદળો છવાયેલા રહેતા ત્યારે લોકો ઈચ્છતા હતા કે અહીં વરસાદ ન પડે, કારણ કે 5 વર્ષ પહેલા પૂર્વાંચલમાં જે વરસાદ થયો હતો તે તેની સાથે ગિફ્ટ લઈને આવતો હતો. નિર્દોષ લોકોના મોત. વરસાદ સાથે એન્સેફાલીટીસ મહામારી ફાટી નીકળી હતી, જેણે 4 થી 5 મહિનામાં સેંકડો નિર્દોષ બાળકોના મોતને ઘાટ ઉતાર્યા અને વધુ બાળકોને શારીરિક અને માનસિક રીતે વિકલાંગ બનાવ્યા. બીઆરડી મેડિકલ કોલેજનો એન્સેફાલીટીસ વોર્ડ નંબર 100 બાળકો અને તેમના પરિવારોના રડવાનો અવાજ ઉઠાવતો હતો. એક ખાટલા પર બે થી ત્રણ બાળકો એક શ્વાસ માટે સંઘર્ષ કરતા જોવા મળ્યા હતા.
આ વાયરસજન્ય રોગની પકડમાં, જેણે 1978 માં પૂર્વીય ઉત્તર પ્રદેશમાં સૌપ્રથમ દસ્તક આપી હતી, 2017 સુધીમાં, જ્યાં 50 હજારથી વધુ બાળકો અકાળે ગાલને કારણે મૃત્યુ પામ્યા હતા અને લગભગ એટલી જ સંખ્યામાં શારીરિક અને માનસિક વિકલાંગતાઓ જીવનભર ભોગવી હતી. યોગી આદિત્યનાથ, જેમણે આ મહામારીને નજીકથી જોઈ હતી, દવા અને સારવાર માટે સંઘર્ષ કર્યો હતો, અને હંમેશા લોકસભામાં સાંસદ તરીકે પોતાનો અવાજ ઉઠાવ્યો હતો, તેઓ જાણતા હતા કે આ રોગનું મૂળ ક્યાં છે અને તેના પર કેવી રીતે હુમલો કરવો.
2017 માં મુખ્ય પ્રધાન બન્યા પછી, યોગી આદિત્યનાથે એન્સેફાલીટીસને ટોચના કાર્યસૂચિમાં સમાવીને તેને નાબૂદીના નિર્ધારિત અને સંકલિત કાર્યક્રમને અમલમાં મૂકીને દાયકાઓથી ચાલતી મહામારીને એક જ ઝટકામાં ઠીક કરી. ગયા વર્ષે અને આ વર્ષે અત્યાર સુધી ગોરખપુર જિલ્લામાં જાપાનીઝ એન્સેફાલીટીસ (JE) થી એક પણ મૃત્યુ નોંધાયું નથી. આટલું જ નહીં, આ વર્ષે એક્યુટ એન્સેફાલીટીસ સિન્ડ્રોમ (AES) ના 27 દર્દીઓ સામે આવ્યા છે, જે તમામ સુરક્ષિત છે.
ચેપી રોગ નિયંત્રણ ઝુંબેશ અને દસ્તક અભિયાનના પરિણામો એન્સેફાલીટીસને નિયંત્રિત કરવામાં ખૂબ જ હકારાત્મક રહ્યા છે. એટલે કે, જાગૃતિ સાથે શ્રેષ્ઠ તબીબી પ્રણાલી આપીને, JE મૃત્યુ પર 100% નિયંત્રણ અને AES મૃત્યુ પર 95% નિયંત્રણ પણ પ્રાપ્ત થયું છે.
એકલા ગોરખપુર જિલ્લાની વાત કરીએ તો, એન્સેફાલીટીસના દર્દીઓની સારવાર માટે 19 એન્સેફાલીટીસ સારવાર કેન્દ્રો (ETC), ત્રણ મિની PICU, એક PICU (PICU)માં 92 બેડ અને BRD મેડિકલ કોલેજમાં 313 બેડ છે. આ સિવાય પીકુ અને મિની પીકુમાં 26 અને મેડિકલ કોલેજમાં 77 વેન્ટિલેટર ઉપલબ્ધ છે. દસ્તક અભિયાન અંતર્ગત આશા બહેનો અને આંગણવાડી કાર્યકરોએ સૌથી મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી.
બિમાર બાળકોની ડોર ટુ ડોર તપાસથી લઈને સારવાર અને સ્વચ્છતા અંગે જાગૃતિ લાવવાના તેમના પ્રયાસો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ સાબિત થયા અને લોકોએ પોતાના બાળકોને કકળાટને બદલે સરકારી હોસ્પિટલની સારી વ્યવસ્થા હેઠળ સારવાર કરાવવાનું યોગ્ય માન્યું. ગામડા અને શહેરની સીએચસી અને પીએચસીમાં એન્સેફાલીટીસની સારવાર માટેની સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ હોવાને કારણે, સરકારે આ કાર્ય લગભગ પૂર્ણ કરી દીધું, જે અશક્ય માનવામાં આવતું હતું.
આ પણ વાંચો: હાર્દિક પટેલના નજીકના પાટીદાર નેતાને કેજરીવાલે આપી મોટી જવાબદારી
આ પણ વાંચો:ED સમક્ષ હાજર થતા પહેલા સંજય રાઉતનું ટ્વીટ – શિવસૈનિકોને આ અપીલ
આ પણ વાંચો:પાકિસ્તાનમાં બંધ થઈ શકે છે મોબાઈલ અને ઈન્ટરનેટ, આ મજબૂરીમાં સરકારે આપી ચેતવણી
