ઉનાળાની ઋતુમાં ઉત્તર ભારતમાં હીટવેવનું આગમન કોઈ નવી વાત નથી, પરંતુ આ વખતે Heat Stroke એપ્રિલ મહિનામાં જ ગરમીનો પારો 40ને પાર કરી જતા ચિંતા ચોક્કસ વધી જાય છે. અતિશય ગરમીના કારણે આપણું શરીર તાપમાન જાળવી રાખવા માટે પણ સંઘર્ષ કરે છે, જે સ્વાસ્થ્યને ગંભીર નુકસાન પહોંચાડે છે. હીટ સ્ટ્રોક, ડિહાઇડ્રેશન, થાક, ઝાડા, મૂંઝવણ અને ગરમીમાં ખેંચાણ આ સમય દરમિયાન સામાન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ બની જાય છે. આ દરમિયાન ઘણા લોકો ગંભીર રીતે બીમાર પણ પડે છે.
હીટ સ્ટ્રોકને તાત્કાલિક તબીબી સારવારની જરૂર છે. જો સારવાર ન કરવામાં આવે તો, તે તમારા મગજ, હૃદય, કિડની અને સ્નાયુઓને ખરાબ રીતે નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. તમે સારવાર લેવા માટે જેટલી લાંબી રાહ જોશો, તમારા સ્વાસ્થ્યને વધુ નુકસાન થશે. Heat Stroke તેની સાથે સંકળાયેલ ગૂંચવણો મૃત્યુનું કારણ પણ બની શકે છે.
હીટ સ્ટ્રોકના લક્ષણો જેને તમારે અવગણવા ન જોઈએ
1. શરીરના તાપમાનમાં વધારો
શરીરનું તાપમાન 104 ડિગ્રી કે તેથી વધુ એ હીટ સ્ટ્રોકની નિશાની છે. જો આવું થાય, તો વ્યક્તિને તાત્કાલિક હોસ્પિટલમાં લઈ જવી જોઈએ.
2. હૃદય દરમાં વધારો
શરીરનું તાપમાન વધવાથી હૃદયના ધબકારા વધે છે.
3. ઝડપી શ્વાસ
જ્યારે તાપમાન વધે છે, ત્યારે શરીર પોતાને ઠંડુ રાખવા માટે વધુ શ્વાસ લે છે. Heat Stroke આવી સ્થિતિમાં, તમે ઝડપથી શ્વાસ લેવાનું શરૂ કરો છો. શરીરનું તાપમાન વધવાથી હૃદય પર પણ દબાણ પડે છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે શરીરના તાપમાનને કુદરતી રીતે ઠંડુ કરવા માટે હૃદયને ઝડપથી અને ઝડપથી લોહી પંપ કરવું પડે છે. જેના કારણે શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થઈ શકે છે.
4. કંઈક સમજાતું નથી
હીટ સ્ટ્રોક મગજના કાર્યને પણ અસર કરે છે, જેનાથી મૂંઝવણ, અસંતુલન અને હુમલા પણ થઈ શકે છે. Heat Stroke પરિશ્રમાત્મક હીટ સ્ટ્રોક તમારી સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમને વિક્ષેપિત કરે છે, તેથી સંકલનનો અભાવ, દિશાહિનતા, ગુસ્સો અથવા ખસેડવામાં અસમર્થતા એ મુખ્ય ચેતવણી ચિહ્નો હોઈ શકે છે.
5. માથાનો દુખાવો
તીવ્ર માથાનો દુખાવો ઘણીવાર હીટ સ્ટ્રોકના લક્ષણો સાથે હોય છે, જેમ કે ચક્કર અથવા માથામાં ભારે લાગણી. આ લક્ષણ સામાન્ય રીતે પાણીના અભાવને કારણે થાય છે.
6. ત્વચા પર ફોલ્લીઓ
જ્યારે હીટ સ્ટ્રોક થાય છે, ત્યારે શરીર ચામડીની જેમ લોહીનું પરિભ્રમણ કરે છે, જેથી તે ઠંડુ થઈ શકે. જેના કારણે ત્વચા લાલ થઈ જાય છે. હીટ સ્ટ્રોકને કારણે ત્વચા શુષ્ક અથવા ચીકણી પણ બની શકે છે.
7. સ્નાયુઓની જડતા અથવા નબળાઈ
હીટ સ્ટ્રોકના કારણે સ્નાયુઓ જકડાઈ જાય છે, તે સિવાય તમને નબળાઈ અથવા બેહોશી પણ આવી શકે છે. Heat Stroke કસરત પછી તમે બીમાર અનુભવી શકો છો, જેને હીટ ક્રેમ્પ્સ કહેવામાં આવે છે.
8. ઉબકા અને ઉલટી
શરીરના તાપમાનમાં વધારાને કારણે ઉબકા અને ઉલટી એ આપણા શરીરની કુદરતી પ્રતિક્રિયા છે.
9. ગરમ અને શુષ્ક ત્વચા
શરીરનું તાપમાન વધવાથી ત્વચા પણ ગરમ લાગે છે, સાથે જ તે શુષ્ક પણ થઈ જાય છે. આ સમય દરમિયાન એવું પણ દેખાઈ શકે છે કે ત્વચા બળી રહી છે. ભયંકર ગરમી હોવા છતાં પરસેવો થતો નથી.
આ પણ વાંચોઃ સૂર્યગ્રહણ/ 2023નું પ્રથમ સૂર્યગ્રહણ પૂરુ થયુંઃ જરૂર કરો તમારા આરાધ્યની પૂજા
આ પણ વાંચોઃ 2002 Gujarat riots/શું છે નરોડા ગામ કેસ? માયા કોડનાની અને બાબુ બજરંગી સહિત 82 આરોપીઓ… 21 વર્ષ પછી આવી શકે છે કોર્ટનો નિર્ણય
આ પણ વાંચોઃ કરુણ ઘટના/ઓસ્ટ્રેલિયામાં દુઃખદ કાર અકસ્માત, ગુજરાતની વિદ્યાર્થિનીનું મોત
