નાનપણમાં સ્કૂલે જવું ગમતું ન હતું, પરંતુ હવે જ્યારે આપણે પાછળ જોશું ત્યારે લાગે છે કે શાળાના દિવસો જીવનનો શ્રેષ્ઠ દિવસો હતા . ફક્ત એક કે બે લોકો જ નહીં, પણ મોટાભાગના લોકો માને છે. તમને યાદ હશે કે શાળામાં, જ્યારે મનોરંજન કરતા અથવા હોમવર્ક પૂર્ણ ન કરતા હતા, શિક્ષકો કાં તો કાન પકડીને ખૂણામાં ઉભા રાખતા હતા અથવા અમે કાન પકડીને ઉઠક-બેઠક કરાવતા હતા. જોકે આજે પણ આ સજા સામાન્ય છે.
શું તમે ક્યારેય ધ્યાન આપ્યું છે કે કોઈને કાન પકડીને ઉઠક-બેઠક કરવાની શા માટે સજા આપવામાં આવે છે? ના ના? સારુ આ પ્રશ્ન રસિક છે પણ જવાબ ભાગ્યે જ જાણી શકાય છે. તો ચાલો આજે તમને જણાવીએ કે તેના વિશે …
ચાલો તમને જણાવી દઈએ કે, ઉઠક-બેઠક ફક્ત વર્ગખંડમાં જ બાળકોને આપવામાં આવતી સજા નથી, પરંતુ ઘણા લોકો પ્રાર્થના સમયે પણ આ કામ કરે છે. આજે પણ દક્ષિણ ભારતના મંદિરોમાં આ પ્રથા ખૂબ જ પ્રચલિત છે. આટલું જ નહીં, ઘણી વખત તમે પોલીસને કેટલાક લોકોને રસ્તામાં પકડતા અને ઉઠક-બેઠક કરાવતા જોયા પણ હશે. કોરોના સમયગાળા દરમિયાન, લોકડાઉનનાં નિયમો તોડવા માટે પોલીસને બેસવા માટે પણ મળ્યાં હતાં. ચાલો તમને જણાવી દઈએ કે આ સજા પાછળ કેટલાક વૈજ્ઞાનિક કારણો છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે ઉઠક-બેઠક ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. તે સ્મૃતિને પણ સારી રાખે છે. ઉઠક-બેઠક કરવાથી, મગજના ઘણા ભાગો સક્રિય થઈ જાય છે. તમે જોયું જ હશે કે આજે પણ લોકો કસરત અને કસરત દરમિયાન કાન પકડીને ઉઠક-બેઠક કરે છે. ઉઠક-બેઠક, પેટની ચરબી ઘટાડવામાં પણ મદદ કરે છે.
આ વિષય પર ઘણા અભ્યાસ પણ કરવામાં આવ્યા છે. એક સંશોધનમાં એવું જાણવા મળ્યું છે કે કાનને 1 મિનિટ સુધી પકડી રાખીને, ઉઠક-બેઠક કરવાથી આલ્ફા તરંગો સક્રિય થાય છે. કાનને પકડી રાખીને બૂટ દબાવવામાં આવે છે અને એક્યુપ્રેશર મુજબ મગજના જમણા અને ડાબા ભાગો સક્રિય થાય છે.
અન્ય એક સંશોધનમાં વૈજ્ઞાનિકોએ શોધી કાઢ્યું છે કે કાન પકડીને ઉઠક-બેઠક કરવાથી મગજમાં વિદ્યુત પ્રવૃત્તિ વધે છે. આ બધા ફાયદાઓ જાણ્યા પછી, ઘણી શાળાઓએ તેને બાળકોને સજાના સ્વરૂપ તરીકે સ્વીકારી છે.
તમને જાણીને આશ્ચર્ય થશે કે અમેરિકાની સ્કૂલોમાં, બાળકોના કાન પકડીને ઉઠક-બેઠક માટે બાળકોની રુચિ વધારવા માટે વર્કશોપ પણ કરવામાં આવે છે. સ્કૂલોએ તેનું નામ ‘સુપર બ્રેઇન યોગ’ રાખ્યું છે. ફક્ત બાળકોને જ નહીં પુખ્ત વયના લોકોએ પણ આ યોગ નિયમિતપણે કરવો જોઈએ.
