વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો વધુ એક Modi in USA યુએસ પ્રવાસ શરૂ થઈ ગયો છે. આ દરમિયાન અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેન તેમને વ્હાઇટ હાઉસમાં સ્ટેટ રિસેપ્શન આપશે અને તેમના સન્માનમાં ડિનરનું આયોજન કરશે. ત્યારે જોઈએ અહેવાલમાં કે આ પ્રવાસ ભારત માટે કેવો રહેશે ? વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની અમેરિકાની રાજ્ય મુલાકાત બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં ટર્નિંગ પોઈન્ટ બની શકે છે. બંને દેશ વચ્ચેના સંબંધોના નવા યુગની શરૂઆત થશે તેમ મનાય છે.
બંને પક્ષો એક મજબૂત પરિણામ દસ્તાવેજ પર Modi in USA કામ કરી રહ્યા છે જેમાં એવી બાબતોનો સમાવેશ થઈ શકે છે જે આવનારા દાયકાઓ સુધી દ્વિપક્ષીય સંબંધો માટે સ્વર સેટ કરે. મોદીને રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેન અને ફર્સ્ટ લેડી જીલ બિડેન દ્વારા સત્તાવાર રાજ્ય મુલાકાત માટે આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું છે. તેમની મુલાકાતમાં 22 જૂને રાજ્ય રાત્રિભોજન પણ સામેલ હશે. યુએસ સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ એન્ટની બ્લિંકને કહ્યું છે કે પીએમ મોદીની યુએસ મુલાકાત 21મી સદીના નિર્ધારિત સંબંધોને વધુ મજબૂત કરશે.
અમેરિકાના વિદેશ મંત્રી એન્ટની બ્લિંકને કહ્યું છે કે Modi in USA આર્થિક સંબંધો ભારત-યુએસ વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીના કેન્દ્રમાં છે. તેમણે કહ્યું કે બંને દેશો ભવિષ્યના વિચારો અને તેમને ચાલતા ધોરણોને આકાર આપવામાં મદદ કરી રહ્યા છે. ઐતિહાસિક મુલાકાત માટે આ અઠવાડિયે બંને દેશોની રાજધાનીઓમાં તૈયારીઓને વેગ મળવાની ધારણા છે. યુએસ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર જેક સુલિવાન તેમના ભારતીય સમકક્ષ અજીત ડોભાલ સાથે ICET વાટાઘાટોના બીજા રાઉન્ડ માટે નવી દિલ્હી જઈ રહ્યા છે. બિડેન અને મોદીએ મે 2022માં યુએસ-ઇન્ડિયા ઇનિશિયેટિવ ઓન ક્રિટિકલ એન્ડ ઇમર્જિંગ ટેક્નોલોજીની જાહેરાત કરી હતી. તેનો ઉદ્દેશ્ય બંને દેશોની સરકારો, વ્યવસાયો અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ વચ્ચે વ્યૂહાત્મક તકનીકી ભાગીદારી અને સંરક્ષણ ઔદ્યોગિક સહયોગને વધારવા અને વિસ્તૃત કરવાનો હતો.
બંને પક્ષો સંયુક્ત નિવેદનને અંતિમ સ્વરૂપ આપી Modi in USA રહ્યા છે, જે એક મજબૂત પરિણામ દસ્તાવેજ હોવાનું કહેવાય છે અને આ મુલાકાતની યોજનાઓથી પરિચિત અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, આગામી દાયકાઓ સુધી ભારત-યુએસ સંબંધો માટે સ્વર સેટ કરશે . તેમણે કહ્યું કે આ સંબંધમાં અંતિમ નિર્ણય 22 જૂને બંને નેતાઓ દ્વારા લેવામાં આવશે અને સંયુક્ત નિવેદન, જેનો હવે મુસદ્દો તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યો છે, માનવામાં આવે છે કે તે એવા મુદ્દાઓને જોડશે જે તમામ ક્ષેત્રોમાં વડાપ્રધાનના અંગત મંતવ્યો હોવાની સંભાવના છે અને તેઓ ભારપૂર્વક કહે છે કે આને લોકોના વિકાસ અને કલ્યાણ સાથે જોડવા જોઈએ. બંને નેતાઓનું માનવું છે કે ભારત-અમેરિકાના સંબંધો માત્ર બંને દેશો માટે જ નહીં પરંતુ બાકીના વિશ્વ માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે. તેમણે કહ્યું કે પરિણામના દસ્તાવેજમાં બંને નેતાઓનો અંદાજ પ્રતિબિંબિત થવાની અપેક્ષા છે. મોદીની આ રાજ્ય મુલાકાત બાદ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો આગળ વધવાની આશા છે. અમેરિકી કંપનીઓ માટે ભારતને એક મોટા બજાર તરીકે જોવામાં આવતા સંબંધોમાં ખાસ કરીને સપ્લાય ચેઇન સેક્ટરમાં બે વિશ્વસનીય ભાગીદાર તરીકે જોવામાં આવે છે.
અમેરિકન ટેક્નોલોજી સાથે અને સબસિડીવાળા ભાવે Modi in USA મોટા પાયે ઉત્પાદન કરવાની ક્ષમતા આની ચાવી છે . આ મુલાકાતના પરિણામે બંને દેશો વચ્ચે વિશ્વાસના નવા સ્તરે પહોંચવાની સંભાવના છે. વ્હાઇટ હાઉસ હિસ્ટોરિકલ એસોસિએશનના જણાવ્યા અનુસાર, આ 11મું સ્ટેટ ડિનર હશે જેનું આયોજન અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા ભારતીય નેતા માટે કરવામાં આવશે. પરંતુ છેલ્લા 75 વર્ષમાં માત્ર બે ભારતીય નેતાઓને સત્તાવાર રાજ્ય મુલાકાતનું સન્માન આપવામાં આવ્યું છે. અગાઉના રાષ્ટ્રપતિ એસ. રાધાકૃષ્ણનને જૂન 1963માં અને વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહને નવેમ્બર 2009માં રાજ્યની મુલાકાતોથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.
મોદી 23 જૂને યુએસ કોંગ્રેસની સંયુક્ત બેઠકને સંબોધિત કરશે. Modi in USA મોદી બીજી વખત યુએસ કોંગ્રેસને સંબોધિત કરશે. ઇઝરાયેલ સિવાય તેઓ ત્રીજા વિશ્વના નેતા હશે જેમણે યુએસ કોંગ્રેસને બે વાર સંબોધન કર્યું હોય. અન્ય બે નેતાઓમાં વિન્સ્ટન ચર્ચિલ અને નેલ્સન મંડેલાનો સમાવેશ થાય છે. મોદીએ આ પહેલા 2016માં યુએસ કોંગ્રેસને સંબોધિત કરી હતી. આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની ઉજવણીમાં ભાગ લીધા બાદ વડાપ્રધાન મોદી 21 જૂને ન્યૂયોર્કથી વોશિંગ્ટન જવા રવાના થશે. મોટી સંખ્યામાં ભારતીય અમેરિકનો વ્હાઇટ હાઉસની સામેના પાર્કમાં અને અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિના સત્તાવાર ગેસ્ટ હાઉસ બ્લેર હાઉસ પાસે ‘મેગા’ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમની તૈયારી કરી રહ્યા છે.
ભારતના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો યુએસ પ્રવાસ 21 જૂનથી શરૂ થઈ રહ્યો છે. આ પ્રવાસ બાદ ભારત-અમેરિકા સંબંધો નવા સ્તરે પહોંચશે તેવું માનવામાં આવે છે. વ્હાઇટ હાઉસમાં સ્ટેટ રિસેપ્શન કરનાર પીએમ મોદી બીજા ભારતીય પીએમ છે. આ સાથે તેઓ યુએસ કોંગ્રેસના સંયુક્ત સત્રને સંબોધિત કરનાર પ્રથમ ભારતીય પીએમ બનશે. ઘણા નિષ્ણાંતોનું માનવું છે કે પીએમ મોદીની આ યુએસ ટૂર ઘણી તકો પણ આપશે. વિદેશ નીતિના નિષ્ણાતો માને છે કે પીએમ મોદીની આ રાજ્ય મુલાકાત બંને મોટા લોકશાહી વચ્ચેના ભવિષ્ય પર મોટી અસર કરશે. તેમના મતે આ પ્રવાસ અમેરિકા-ભારત સંબંધોને એક નવા માર્ગ પર લઈ જશે.
ડિજિટલ ઈકોનોમી પર થશે વાત!
2014થી બંને દેશો સંરક્ષણ ક્ષેત્રે આગળ વધી રહ્યા છે. ડિજિટલ અર્થતંત્ર આ ક્ષણે અમેરિકન અર્થતંત્રનો આધાર છે. આ ડિજિટલ અર્થતંત્ર આગામી દાયકામાં શરૂ થવાનું છે. એ નોંધવું પણ યોગ્ય છે કે યુએસમાં ઘણા અબજોપતિઓએ ડિજિટલ ક્રાંતિને કારણે 2002-2012 દરમિયાન તેમની સંપત્તિમાં અનેકગણો વધારો જોયો હતો. 1980ના દાયકામાં તત્કાલીન પીએમ રાજીવ ગાંધી દ્વારા જેની કલ્પના કરવામાં આવી હતી, તેને મોદીએ તેમના પ્રથમ કાર્યકાળમાં ટોચ પર મૂકી દીધું હતું. ભારત અને અમેરિકા બંને ડિજિટલ અર્થતંત્ર અને તેના મહત્વને સમજે છે. મોદી સરકાર દ્વારા જે ડિજિટલ અર્થતંત્રને આગળ ધપાવવામાં આવ્યું હતું તે હવે એક દાયકાની અંદર ભારતમાં બહુ-ટ્રિલિયન ડૉલરની ડિજિટલ અર્થવ્યવસ્થા માટે પોલિસી ફ્રેમવર્ક બનાવવા તરફ આગળ વધી રહી છે.
ચીન સામે થશે મોટી જાહેરાત!
ભારત અને અમેરિકા બંનેના માર્ગમાં ચીન એક મોટો અવરોધ છે. ચીનને જોતા નિષ્ણાતો માને છે કે બંને દેશો વચ્ચે સુરક્ષા સંબંધિત પહેલ પણ થવી જોઈએ. જે સુનિશ્ચિત કરે છે કે સ્થાનિક ઉત્પાદન દ્વારા અથવા ‘ફ્રેન્ડશોરિંગ’ દ્વારા રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવે છે. વીજળી, વીજળી, આરોગ્ય અને પરિવહન જેવી મહત્ત્વની સેવાઓમાં સાધનો ભારતના પ્રતિકૂળ દેશોને બદલે મૈત્રીપૂર્ણ સ્થળોએથી મેળવવાની જરૂર છે. બીજી તરફ વડા પ્રધાન મોદીએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે જ્યાં સુધી ચીન-ભારત સરહદ સમસ્યાનો ઉકેલ ન આવે ત્યાં સુધી વેપાર સંબંધો સામાન્ય નહીં થઈ શકે. ચીનની કોમ્યુનિસ્ટ પાર્ટીની નીતિઓ હંમેશા ભારતને નુકસાન પહોંચાડનારી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં અમેરિકા અને ભારત માટે ચીન સામે એકસાથે આવવું ખૂબ જ જરૂરી છે. બંને દેશો આ સમયે ખૂબ જ નજીક છે અને નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે ચીનને લઈને કોઈ મોટી જાહેરાત થઈ શકે છે.
ઘણા નિષ્ણાતો પીએમ મોદીની આ મુલાકાતની સરખામણી 1979માં ચીનના નેતા ડેંગ જિયાઓપિંગની મુલાકાત સાથે કરી રહ્યા છે જેણે યુએસ-ચીનના સંબંધોને સંપૂર્ણપણે બદલી નાખ્યા હતા. જિયાઓપિંગની યુએસ મુલાકાતે પરસ્પર વિનિમય અને સહકાર માટેના દરવાજા ખોલ્યા, જેણે ચીનની અર્થવ્યવસ્થાને સમૃદ્ધ બનાવવા માટે કામ કર્યું હતું. ચીન-યુએસ સંબંધો સામાન્ય થયાના એક મહિના કરતાં પણ ઓછા સમયમાં આ મુલાકાત થઈ હતી.
ચીનના કોઈ નેતાએ અમેરિકાની મુલાકાત લીધી હોય તેવો આ પ્રથમ પ્રસંગ હતો. આ ઐતિહાસિક મુલાકાતને કારણે બંને દેશોના સંબંધો પર જામી ગયેલો બરફ ઓગળી શકે છે. સીસીટીવી અનુસાર, ટ્રિપ શેડ્યૂલ પર થઈ તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે, ડેંગે ચીનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રોટોકોલ વિભાગની સલાહની વિરુદ્ધ યુએસ ફ્લાઈટ ટેકઓફ કરવાનો આગ્રહ કર્યો. પ્રોટોકોલ વિભાગે કહ્યું હતું કે ખરાબ હવામાનને કારણે ફ્લાઇટ રદ કરવી જોઈએ. પરંતુ તેઓ અમેરિકા ગયા અને અહીંથી અનેક મહત્વના વેપાર કરારો આગળ વધ્યા.
પીએમ મોદીની આ મુલાકાત માટે અમેરિકાના બિડેન પ્રશાસને શાહી તૈયારીઓ કરી છે. પીએમ મોદીના સ્વાગત માટે વ્હાઇટ હાઉસમાં ડિનરનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. ભારતીય વડાપ્રધાન અમેરિકી સંસદને પણ સંબોધિત કરશે. અમેરિકા કહે છે કે અમે વિશ્વના સૌથી મોટા લોકતંત્ર ભારત સાથે મૈત્રીપૂર્ણ સંબંધો મજબૂત કરી રહ્યા છીએ, જ્યારે ઘણા નિષ્ણાતો છે જેઓ આ દલીલ સાથે સહમત નથી. તેમનું કહેવું છે કે અમેરિકા ચીન સાથેના સંબંધોને સંતુલિત કરવા માટે ભારતનો ઉપયોગ કરી રહ્યું છે. આ સાથે, રશિયાના સૌથી મોટા હથિયાર ખરીદનાર ભારતને મોસ્કોથી દૂર રાખવાનો પણ બિડેન સરકારનો પ્રયાસ છે.
મોદીની આ મુલાકાતથી બંને દેશો વચ્ચેની ટેક્નોલોજી ભાગીદારીને નવો વેગ મળવાની આશા છે. ખાસ કરીને સેમિકન્ડક્ટર સપ્લાય ચેઇન બનાવવા અંગે મોટી જાહેરાત કરવામાં આવી શકે છે. ગયા અઠવાડિયે ભારત આવેલા અમેરિકાના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર જેક સુલિવાને બંને દેશો વચ્ચે સેમિકન્ડક્ટર સેક્ટરમાં મોટી જાહેરાત કરવાનો સંકેત આપ્યો હતો. સેમિકન્ડક્ટર સેક્ટરમાં ભાગીદારી એ ક્રિટિકલ એન્ડ ઇમર્જિંગ ટેક્નોલોજી (iCET) પર યુએસ-ઇન્ડિયા ઇનિશિયેટિવનું સૌથી મોટું લક્ષ્ય છે. આ દરમિયાન મોદી અમેરિકાની ટોચની 20 કંપનીઓના સીઈઓ સાથે પણ બેઠક કરવાના છે. જેમાં માસ્ટરકાર્ડ, એક્સેન્ચર, કોકા-કોલા, એડોબ સિસ્ટમ્સ અને વિઝાનો સમાવેશ થાય છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે, બંને પક્ષો આ ભાગીદારીને ગ્લોબલ સ્ટ્રેટેજિક પાર્ટનરશિપમાં કન્વર્ટ કરવા માંગે છે.
આ પણ વાંચોઃ PM Modi US Visit/ PM મોદીના પ્રવાસનો તમામ ખર્ચ અમેરિકાનો, રાષ્ટ્રપતિએ જ આપ્યું આમંત્રણ… જાણો શું છે ‘સ્ટેટ વિજિટ’માં ખાસ
આ પણ વાંચોઃ મોટા સમાચાર/ PM મોદી, અમિત શાહ અને બિહારના CM નીતિશ કુમારને જાનથી મારી નાખવાની ધમકી, દિલ્હી પોલીસ થઇ દોડતી
આ પણ વાંચોઃ Adipurush Controversy/ ‘બજરંગ બલી ભગવાન નથી’ મનોજ મુન્તશીરના નિવેદને મચાવ્યો હંગામો, વિપક્ષે ભાજપ પર લગાવ્યો ટોણો
આ પણ વાંચોઃ PM Modi US Visit/ ન્યૂયોર્કની 141 વર્ષ જૂની હોટલ જ્યાં રોકાયા PM મોદી, એક રાતનું ભાડું ₹12 લાખ સુધી, જાણો તેની ખાસિયતો
આ પણ વાંચોઃ Twitter/ ભારત પર ડોર્સીના આરોપો પર મસ્કે કહ્યું, ‘ટ્વિટરે સરકાર જે કહે તે માનવું પડશે, અમારી પાસે કોઈ વિકલ્પ નથી…’
