- પ્રથમ વિશ્વ યુદ્ધ 1914 થી 1918 સુધી ચાલ્યું; બીજું વિશ્વ યુદ્ધ 1939 થી 1945 સુધી ચાલ્યું; બીજા વિશ્વ યુદ્ધમાં 78 મિલિયન લોકો મૃત્યુ પામ્યા.
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે તણાવ વધી રહ્યો છે. રશિયાના 1.5 લાખથી વધુ સૈનિકો યુક્રેનની સરહદ પાસે તૈનાત છે. અમેરિકા સહિત પશ્ચિમી દેશોએ આશંકા વ્યક્ત કરી છે કે રશિયા ગમે ત્યારે યુક્રેન પર હુમલો કરી શકે છે. રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે યુદ્ધની સ્થિતિને કારણે ત્રીજા વિશ્વ યુદ્ધનો ખતરો પણ ઉભો થઈ શકે છે. કારણ કે બ્રિટિશ પીએમ બોરિસ જોન્સન પહેલા જ કહી ચૂક્યા છે કે રશિયા બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી યુરોપમાં સૌથી મોટા યુદ્ધની તૈયારી કરી રહ્યું છે.
રશિયા અને યુક્રેનના યુદ્ધનો ખતરો પણ વધી રહ્યો છે કારણ કે અમેરિકા, ફ્રાન્સ, બ્રિટન અને જર્મની જેવા નાટો દેશોએ પણ યુક્રેનની સુરક્ષા માટે પોતાની સેના મોકલી છે. બીજી તરફ રશિયા-યુક્રેન સરહદ પર હથિયારો અને સૈનિકોની તૈનાતી સતત વધી રહી છે.
આ પહેલા વિશ્વ બે વિશ્વયુદ્ધનો ભોગ બની ચૂક્યું છે અને તે બે યુદ્ધોમાં થયેલી તબાહી ત્રીજા વિશ્વયુદ્ધમાં થયેલી તબાહીનું ડરામણું ચિત્ર દર્શાવે છે. બંને વિશ્વયુદ્ધોમાં વિશ્વમાં કરોડો લોકોના મૃત્યુ તો થયા જ પરંતુ ભૂખમરો અને મોંઘવારી જેવી સ્થિતિ પણ સર્જાઈ. ચાલો જાણીએ કે પ્રથમ અને બીજું વિશ્વ યુદ્ધ કેવી રીતે શરૂ થયું?
પ્રથમ વિશ્વ યુદ્ધ
પ્રથમ વિશ્વ યુદ્ધ 28 જુલાઈ 1914 થી 11 નવેમ્બર 1918 સુધી ચાલ્યું હતું. કોઈપણ દેશ આ યુદ્ધની જવાબદારી લેતો નથી. જોકે, પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધનું કારણ ઓસ્ટ્રિયા-હંગેરી સામ્રાજ્યના વારસદાર અને તેની પત્નીની હત્યા હોવાનું માનવામાં આવે છે.
જૂન 1914 માં, ઑસ્ટ્રિયા-હંગેરી સામ્રાજ્યના વારસદાર આર્કડ્યુક ફર્ડિનાન્ડ તેની પત્ની સાથે બોસ્નિયાના સારાવોની મુલાકાતે હતા. 28 જૂન 1914ના રોજ તેમની હત્યા કરવામાં આવી હતી. એ જ દિવસે તેમની 14મી લગ્નની વર્ષગાંઠ પણ હતી. સર્બિયા પર આ હત્યાનો આરોપ હતો.
એક મહિના પછી, ઑસ્ટ્રિયાએ સર્બિયા સામે યુદ્ધ કર્યું. આ પછી ધીમે ધીમે બાકીના દેશો પણ જોડાતા ગયા અને બે દેશોનું યુદ્ધ વિશ્વ યુદ્ધમાં ફેરવાઈ ગયું. આ યુદ્ધમાં જર્મની, ફ્રાન્સ, બ્રિટન અને અમેરિકા જેવા દેશો સામેલ હતા.
4 વર્ષના યુદ્ધ પછી, 11 નવેમ્બર 1918 ના રોજ જર્મનીના શરણાગતિ સાથે પ્રથમ વિશ્વ યુદ્ધ સમાપ્ત થયું. જર્મનીએ 28 જૂન 1919ના રોજ વર્સેલ્સની સંધિ પર હસ્તાક્ષર કર્યા. આ સંધિ હેઠળ જર્મનીએ પણ પોતાના પ્રદેશનો મોટો ભાગ ગુમાવવો પડ્યો હતો. જર્મની પર ઘણા પ્રતિબંધો પણ લાદવામાં આવ્યા હતા. બ્રિટિશ સરકાર અનુસાર, પ્રથમ વિશ્વ યુદ્ધમાં 94 લાખ લોકોના મોત થયા હતા.
બીજા વિશ્વ યુદ્ધ
પ્રથમ વિશ્વ યુદ્ધની જવાબદારી જર્મની પર નાખવામાં આવી હતી અને કહેવાય છે કે તેને વર્સેલ્સની સંધિ પર હસ્તાક્ષર કરવાની ફરજ પડી હતી. જર્મન રાષ્ટ્રીય સમાજવાદી (નાઝીવાદ) પક્ષના નેતા એડોલ્ફ હિટલરે વર્સેલ્સની સંધિને ઉલટાવી દેવાનું વચન આપ્યું હતું.
ફેબ્રુઆરી 1933 માં, હિટલર જર્મનીનો ચાન્સેલર બન્યો, ત્યારબાદ તેણે પોતાની જાતને સરમુખત્યાર તરીકે સ્થાપિત કરી. માર્ચ 1938માં જર્મની અને ઓસ્ટ્રિયા એક થયા. માર્ચ 1939માં હિટલરની સેનાએ ચેકોસ્લોવાકિયા પર આક્રમણ કર્યું અને કબજો કર્યો.
ચેકોસ્લોવાકિયા પર કબજો કર્યા પછી, પોલેન્ડનો વારો હતો. 1 સપ્ટેમ્બર 1939 ના રોજ, જર્મન સૈન્ય પોલેન્ડમાં પ્રવેશ્યું અને તેની સાથે બીજા વિશ્વ યુદ્ધની શરૂઆત થઈ. આ પછી દુનિયા બે ભાગમાં વહેંચાઈ ગઈ. એક મિત્ર દેશ હતો, જેમાં અમેરિકા, ફ્રાન્સ, બ્રિટન, સોવિયેત યુનિયન જેવા દેશોનો સમાવેશ થતો હતો અને બીજો અક્ષીય દેશો હતો, જેમાં જર્મની, ઇટાલી અને જાપાનનો સમાવેશ થતો હતો.
હિટલરની સેનાએ નોર્વે, ડેનમાર્ક, લક્ઝમબર્ગ, બેલ્જિયમ, નેધરલેન્ડ જેવા દેશોને કબજે કરવાનું શરૂ કર્યું. જર્મન સૈન્યએ પણ સોવિયેત સંઘ સામે યુદ્ધ કર્યું. જો કે, જર્મન સૈનિકો સોવિયેત સૈન્ય સમક્ષ લાંબો સમય ટકી શક્યા નહીં. પાછળથી હિટલરને એવો ક્રેઝ આવ્યો કે તેણે અમેરિકા સામે યુદ્ધ પણ શરૂ કરી દીધું.
સોવિયત યુનિયનની હાર પછી, જર્મન સૈનિકોને યુરોપિયન દેશોમાંથી પણ હાંકી કાઢવામાં આવ્યા. અમેરિકા, બ્રિટન અને સોવિયેત સંઘે મળીને જર્મન શહેરો પર બોમ્બમારો શરૂ કર્યો. છેવટે, જ્યારે જર્મનીની હાર લગભગ નિશ્ચિત હતી, ત્યારે હિટલરે 30 એપ્રિલ 1945ના રોજ આત્મહત્યા કરી. જર્મનીએ 8 મે 1945ના રોજ આત્મસમર્પણ કર્યું.
જર્મનીના શરણાગતિ પછી પણ જાપાન શરણાગતિ સ્વીકારવા તૈયાર ન હતું. આ કારણોસર અમેરિકાએ 6 ઓગસ્ટ 1945ના રોજ હિરોશિમા અને 9 ઓગસ્ટ 1945ના રોજ નાગાસાકી પર અણુ બોમ્બ વડે હુમલો કર્યો હતો. આખરે જાપાને પણ શરણાગતિ સ્વીકારી અને 2 સપ્ટેમ્બર 1945ના રોજ બીજા વિશ્વયુદ્ધનો અંત આવ્યો.
એક અંદાજ મુજબ બીજા વિશ્વયુદ્ધમાં 78 મિલિયન લોકો માર્યા ગયા હતા, જેમાં 55 કરોડથી વધુ સૈનિકો સામેલ હતા. એટલું જ નહીં, 30 લાખથી વધુ લોકો ગુમ થયા હતા અને પરમાણુ હુમલાને કારણે આજે પણ જાપાનમાં અનેક બીમારીઓ છે. તેથી જ તેને અત્યાર સુધીનું સૌથી ખરાબ યુદ્ધ માનવામાં આવે છે.
World / યુક્રેનના ટોપ 100 અમીર લોકોની કરતાં ભારતના અબજોપતિ મુકેશ અંબાણીની સંપત્તિ બમણી છે
Russia Ukraine Conflict / તસવીરોમાં જુઓ યુક્રેનમાં સૈનિકોના બોમ્બ અને મિસાઈલના ભય વચ્ચે કેવી રીતે સમય પસાર કરી રહ્યા છે
ગુજરાત / ફાયરબ્રાંડ નેતા જયરાજસિંહ પરમારે ધારણ કર્યો કેસરિયો, કમલમ ખાતે નેતાઓની હાજરીમાં ભાજપમાં જોડાયા
