જૂનાગઢ જિલ્લા કલેક્ટરે ગુજરાત હાઇકોર્ટને ગિરનાર ટેકરી પર પ્લાસ્ટિક પર પ્રતિબંધ મૂકવાના નિર્ણય વિશે જાણ કરતાં જ કોર્ટનું ધ્યાન 2012ના જાહેરનામા તરફ ખેચ્યું હતું, જેમાં ગિરનારના ઇકો સિસ્ટમ ઝોનનો સમાવેશ થતો હોવાથી આ વિસ્તારમાં પ્લાસ્ટિક પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. તે કેન્દ્રીય પર્યાવરણ, વન અને આબોહવા પરિવર્તન મંત્રાલય દ્વારા જારી કરવામાં આવ્યું હતું.
જિલ્લા કલેક્ટરની મુશ્કેલીઓ ત્યારે વધી ગઈ જ્યારે અરજદાર-એડવોકેટ અમિત પંચાલે HCને જાણ કરી કે જિલ્લા કલેક્ટર પોતે નિયમોના પાલન માટે ESZ મોનિટરિંગ કમિટીના અધ્યક્ષ છે. પ્રતિબંધિત વિસ્તારમાં પ્લાસ્ટિકના ઉપયોગ સંબંધિત કોઈપણ ઉલ્લંઘન પર્યાવરણ સુરક્ષા કાયદા હેઠળ સજાને આમંત્રણ આપે છે.
આનાથી ચીફ જસ્ટિસ સુનીતા અગ્રવાલ અને જસ્ટિસ અનિરુદ્ધ માયીની બેન્ચે છેલ્લા 11 વર્ષથી વાર્ષિક એક્શન ટેકન રિપોર્ટ (ART)ની માંગણી કરી, જે સમિતિએ દર વર્ષે માર્ચમાં કેન્દ્રને મોકલવો ફરજિયાત છે. બેન્ચે એવી પણ ટિપ્પણી કરી હતી કે, “અમને શંકા છે કે કલેક્ટરને પણ સૂચનાથી વાકેફ નથી. કારણ કે હાઈકોર્ટના હસ્તક્ષેપ બાદ પ્લાસ્ટિકના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો
અંબાજી અને દત્તાત્રેય મંદિરો સાથેના યાત્રાધામ ગિરનાર ટેકરી પરના પ્રદૂષણને લગતા કેસની કાર્યવાહી ગયા વર્ષે PIL દાખલ કરવામાં આવ્યા બાદ શરૂ કરવામાં આવી હતી.
વિસ્તારમાં પ્લાસ્ટિકના ઉપયોગ પર અંકુશ મૂકવા અંગે હાઈકોર્ટની ટિપ્પણી બાદ, કલેક્ટરે ગયા અઠવાડિયે ટેકરી પર પ્લાસ્ટિક પર પ્રતિબંધ મૂકવા માટે CrPC ની કલમ 144 લાદતો પરિપત્ર બહાર પાડ્યો હતો. જો કે, અરજદારે કોર્ટનું ધ્યાન દોર્યું હતું કે આ પ્રતિબંધ 2012 થી પહેલેથી જ લાગુ છે જ્યારે ગિરનારને વન્યજીવ અભયારણ્ય જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું અને 27 ગામો અને ગિરનાર ટેકરી સહિત 9317.5-હેક્ટર વિસ્તારને ESZ તરીકે નિર્ધારિત કરવામાં આવ્યો હતો. નિરીક્ષણ સમિતિને પાલન સુનિશ્ચિત કરવાનું કામ સોંપવામાં આવ્યું હતું, જેમાં વિસ્તારમાં પ્લાસ્ટિકના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ અને નિયમનો સમાવેશ થાય છે.
કોર્ટે જૂનાગઢ કલેક્ટરને સોગંદનામું દાખલ કરવા અને 11 વર્ષની એકશન ટેકન રિપોર્ટ રજૂ કરવાનો આદેશ આપ્યો છે. કોર્ટે દરમિયાનગીરી કરતા પહેલા ESZ માં સમિતિના કામ પર ધ્યાન ન આપવા બદલ પણ સ્પષ્ટતા માંગી હતી.
કોર્ટના આદેશમાં જણાવાયું છે કે કલેકટરે તાત્કાલિક એક મોનિટરિંગ કમિટીની રચના કરવી પડશે, જો અત્યાર સુધી તેમ ન કર્યું હોય, અને સૂચનાનું કડક પાલન થાય તેની ખાતરી કરવા માટે એક વ્યાપક યોજના તૈયાર કરવી પડશે. જિલ્લાના અધિકારીઓએ પ્લાસ્ટિકની બોટલોમાંથી મુક્તિ મેળવવા અને માટીના કપનો ઉપયોગ કરવાની યોજના રજૂ કરી હતી.
આ પણ વાંચો:
આ પણ વાંચો:
આ પણ વાંચો:
આ પણ વાંચો: