ભારતે સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં રેકોર્ડ બનાવ્યો છે. વર્ષ 2024માં ભારતની સંરક્ષણ નિકાસ 21 હજાર કરોડ રૂપિયાના આંકડાને પાર કરી ગઈ છે. સંરક્ષણ નિકાસના મામલામાં ભારતમાં આટલો મોટો આંકડો પ્રથમ વખત જોવા મળ્યો છે. રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહે આ વાતની પુષ્ટિ કરી છે અને કહ્યું છે કે ચીનથી લઈને યુરોપ અને અમેરિકા સુધી બધા હચમચી ગયા છે. વર્ષ 2023-24ની સરખામણીએ આ વર્ષે સંરક્ષણ નિકાસમાં 32 ટકાનો વધારો થયો છે.
છેલ્લા ઘણા વર્ષોમાં, મેક ઇન ઇન્ડિયા અભિયાન હેઠળ ભારતમાં ઉત્પાદન અને નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણા પગલાં લેવામાં આવ્યા છે. પરિણામે, ભારત વિશ્વના 80 થી વધુ દેશોમાં સંરક્ષણ ક્ષેત્રને લગતા હથિયારો, વિમાનો અને ઉપકરણોની નિકાસ કરી રહ્યું છે.
ભારત આ દેશોને શસ્ત્ર સપ્લાય કરે છે
ભારત વિશ્વના 85 દેશોને શસ્ત્રો અને અન્ય સાધનોની સપ્લાય કરી રહ્યું છે. જેમાં ઈટાલી, માલદીવ્સ, રશિયા, શ્રીલંકા, સંયુક્ત આરબ અમીરાત (યુએઈ), ફિલિપાઈન્સ, સાઉદી અરેબિયા, પોલેન્ડ, ઈજીપ્ત, ઈઝરાયેલ, સ્પેન અને ચિલી સહિતના ઘણા દેશોનો સમાવેશ થાય છે. ભારતની હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ (HAL) એ ડિસેમ્બર 2023માં કહ્યું હતું કે તે સ્વદેશી ફાઇટર એરક્રાફ્ટ તેજસની નિકાસ માટે છ દેશો સાથે વાતચીત કરી રહી છે. એચએએલના ચીફ મેનેજિંગ ડિરેક્ટર સીબી અનંતક્રિષ્નાએ દિલ્હીમાં એવિઓનિક્સ એક્સ્પોની બાજુમાં કહ્યું હતું કે, આર્જેન્ટિના, ફિલિપાઇન્સ અને નાઇજીરિયા સાથે વાતચીત આગળ વધી છે.
ભારત 85 દેશોમાં કરે છે નિકાસ
મોટાભાગના લોકો માને છે કે ભારત બ્રહ્મોસ ક્રુઝ મિસાઈલથી લઈને આર્ટિલરી ગન સુધીની પસંદગીની વસ્તુઓ વિશ્વમાં નિકાસ કરી રહ્યું છે. પરંતુ તે એવું નથી. ભારત વિશ્વના 85 દેશોને શસ્ત્રોથી લઈને સંરક્ષણ સાધનો સુધી બધું જ પ્રદાન કરી રહ્યું છે. તેમાં ડોર્નિયર-228 એરક્રાફ્ટ, રડાર, સશસ્ત્ર વાહનો, રોકેટ, રોકેટ લોન્ચર, હળવા વજનના ટોર્પિડો, એલાર્મ મોનિટરિંગ અને કંટ્રોલ સિસ્ટમ, ફાયર કંટ્રોલ સિસ્ટમ અને નાઇટ વિઝન મોનોક્યુલર અને બાયક્યુલરનો સમાવેશ થાય છે. આ ઉપરાંત ભારત હાઈ ફ્રિકવન્સી રેડિયો, કોસ્ટલ સર્વેલન્સ રડાર સહિતના અનેક સાધનોની નિકાસ પણ કરી રહ્યું છે.
ગૃહ મંત્રાલયના આંકડા દર્શાવે છે કે ભારત વિશ્વના 34 દેશોને બુલેટ પ્રૂફ જેકેટની સપ્લાય કરી રહ્યું છે. જેમાં જાપાન, ઈઝરાયેલ, ઓસ્ટ્રેલિયા અને બ્રાઝિલ જેવા દેશોનો સમાવેશ થાય છે. તે જ સમયે, UAE, ઇન્ડોનેશિયા, ઇજિપ્ત અને થાઇલેન્ડ સહિત વિશ્વના 10 દેશો ભારત પાસેથી દારૂગોળો ખરીદી રહ્યા છે. અમેરિકા, બ્રિટન અને ફ્રાન્સ ભારત પાસેથી ડિફેન્સ ઈલેક્ટ્રોનિક્સ ખરીદી રહ્યા છે. ઇન્ટરસેપ્ટર બોટ મોરેશિયસમાં નિકાસ કરવામાં આવી રહી છે.
નિકાસ માટે આપી સંમતિ
મીડિયા અહેવાલ મુજબ, ભારતે રૂ. 6,000 કરોડના સંરક્ષણ સોદા હેઠળ આર્મેનિયાને એન્ટી એર સિસ્ટમની નિકાસ કરવા સંમતિ આપી છે. ભારત ડાયનેમિક્સ લિમિટેડ (BDL) સરફેસ ટુ એર આકાશ મિસાઈલ (SAM)નું ઉત્પાદન કરશે અને તેને એશિયન દેશોમાં નિકાસ કરશે. હિંદુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ (HAL) એ સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં નિકાસ દ્વારા આગામી કેટલાક વર્ષોમાં રૂ. 2500 કરોડ હાંસલ કરવાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે. તે જ સમયે, ભારતીય સંરક્ષણ કંપની કલ્યાણી સ્ટ્રેટેજિક સિસ્ટમ લિમિટેડ 2025 સુધીમાં આર્મેનિયાને આર્ટિલરી ગન સપ્લાય કરશે.
ભારતની સિદ્ધિ
અમેરિકા હાલમાં 42 ટકા હિસ્સા સાથે શસ્ત્રોનો વિશ્વનો ટોચનો નિકાસકાર છે. જ્યારે ફ્રાન્સ અને રશિયા 11 ટકાના આંકડા સાથે બીજા સ્થાને છે. ચીન ત્રીજા સ્થાને છે. તેનો આંકડો 5.8 ટકા છે. ભારત હવે સંરક્ષણ નિકાસના મામલે ઈતિહાસ રચવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. આ જ કારણ છે કે દેશમાં જાહેર અને ખાનગી ક્ષેત્રમાં હથિયારોની નિકાસનો વ્યાપ વધી રહ્યો છે.
આ પણ વાંચો: PM Modi In Rudrapur/PM મોદીની મોટી જાહેરાત, સરકાર શૂન્ય વીજળી બિલ લાવવાની બનાવી રહી છે યોજના
આ પણ વાંચો: Delhi Liquor Policy Case/રાઘવ ચઢ્ઢા અંગે સૌરભ ભારદ્વાજને પૂછવામાં આવ્યું, ‘અમારી સાથે ના હોત તો…’
આ પણ વાંચો: Delhi Government Hospital/કેન્સર પીડિતની દિલ્હીની સરકારી હોસ્પિટલોમાં 9 કલાક દોડધામ, પ્રવેશ ના મળતા ગુમાવ્યો જીવ
