કોવિશિલ્ડ વેક્સીનના લીધે હાર્ટ એટેકનું વધે છે જોખમ!

Covishield Vaccine: દેશ હોય કે દુનિયા દરેકના મનમાં કોરોના મહામારીનો સમય તાજો છે. આ સમયગાળા દરમિયાન લોકોએ જે રીતે રોગો અને સમસ્યાઓનો સામનો કર્યો તે ભૂલી જવું ખૂબ મુશ્કેલ છે. જો કે, પાછળથી વેક્સીન આવ્યા પછી, આ ખતરાને ધીમે ધીમે નિયંત્રિત કરી શકાયો. પરંતુ હવે ફરી એકવાર વેક્સીન સંબંધિત એક મોટા સમાચારે દરેકની ચિંતા વધારી દીધી છે. હકીકતમાં, કોરોના વેક્સીન કોવિશિલ્ડને લઈને એક મોટું અપડેટ સામે આવ્યું છે. બ્રિટિશ ફાર્માસ્યુટિકલ કંપની એસ્ટ્રાઝેનેકાના એક ઘટસ્ફોટથી ખળભળાટ મચી ગયો છે. હકીકતમાં, કોવિશિલ્ડ વેક્સીનના નિર્માતાએ પ્રથમ વખત કોર્ટમાં સ્વીકાર્યું છે કે કેટલાક દુર્લભ કિસ્સાઓમાં, કોવિશિલ્ડ વેક્સીન થ્રોમ્બોસાયટોપેનિયા સિન્ડ્રોમ (TTS) સાથે થ્રોમ્બોસિસનું કારણ બની શકે છે. હકીકતમાં આના કારણે શરીરમાં લોહીના ગંઠાવાનું શરૂ થાય છે અને તેનાથી હાર્ટ એટેકનો ખતરો પણ વધી જાય છે.

ભારતમાં રસીની એન્ટ્રી

પુણે સ્થિત ફાર્મા કંપની સીરમ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઈન્ડિયાએ જાન્યુઆરી 2021માં એસ્ટ્રાઝેનેકા અને ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટી સાથે ભારત અને કેટલાક અન્ય ગરીબ દેશો માટે કોવિશિલ્ડ વેક્સીન બનાવવા માટે કરાર કર્યો હતો. આ ભાગીદારીએ સીરમને ભારતમાં અને વૈશ્વિક સ્તરે વિશાળ માગને પહોંચી વળવા કોવિશિલ્ડ નામ હેઠળ વેક્સીનનું મોટા પાયે ઉત્પાદન કરવાની મંજૂરી આપી. કોવિશિલ્ડની રચના પછી, ભારતમાં તેનું વિતરણ ભારત સરકાર અને રાજ્ય સરકારોના સહયોગથી કરવામાં આવ્યું હતું અને લોકોને રસી પહોંચાડવામાં આવી હતી.

વિશ્વના સૌથી મોટા રસીકરણ કાર્યક્રમના ભાગ રૂપે 2022 સુધીમાં ભારતમાં કોવિશિલ્ડના 1.7 અબજથી વધુ ડોઝનું સંચાલન કરવામાં આવ્યું છે. એસ્ટ્રાઝેનેકા રસીના સરળ સંગ્રહ અને વિશાળ ઉપલબ્ધતાએ ભારત અને વિશ્વભરમાં રસીકરણ અભિયાનોમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી. આ વેક્સીન ભારતમાં મોટી સંખ્યામાં સામાન્ય લોકોને પહોંચાડવામાં આવી હતી.

વેક્સજાવેરિયા બ્રાન્ડ હેઠળ પણ વેચાય છે

આ વેક્સીન ભારતમાં મોટી સંખ્યામાં લોકો દ્વારા આપવામાં આવી હતી. આ સાથે, આ વેક્સીન ભારતમાંથી ઘણા દેશોમાં નિકાસ પણ કરવામાં આવી હતી. કેટલાક દેશોમાં તે વેક્સજાવેરિયા બ્રાન્ડ નામ હેઠળ વેચાતી હતી.

કંપનીએ આડઅસરોનો સ્વીકાર કર્યો

કંપનીએ બ્રિટિશ હાઈકોર્ટમાં કેસ દરમિયાન કોરોના વેક્સીનની આડઅસર સ્વીકારી છે. કોર્ટમાં રજૂ કરાયેલા દસ્તાવેજો અનુસાર, કંપનીએ સ્વીકાર્યું કે વેક્સીનની આડઅસર શક્ય છે. આ સાથે, કંપનીએ આ આડઅસરો સાથે થતા રોગો વિશે પણ વિગતવાર વાત કરી.

વેક્સીનની આડઅસરો અને પ્રતિબંધો

વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) એસ્ટ્રાઝેનેકા વેક્સીનની આડઅસરોની યાદી આપે છે. આમાં હળવાથી મધ્યમ લક્ષણોનો સમાવેશ થાય છે. AstraZeneca વેક્સીન લીધા પછી નોંધાયેલી આડઅસરોમાં ઇન્જેક્શન સાઇટ પર અગવડતા, માંદગી, થાક, તાવ, માથાનો દુખાવો, માંદગીની લાગણી, સાંધા અથવા સ્નાયુઓમાં દુખાવો, સોજો, ઇન્જેક્શન સાઇટ પર લાલાશ, ચક્કર, ઊંઘ, પરસેવો, પેટમાં દુખાવો અને બેહોશીનો સમાવેશ થાય છે. ત્યારે એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે આ આડઅસરો અસ્થાયી છે અને હોસ્પિટલમાં દાખલ થવાની જરૂર વગર ઉકેલાઈ જાય છે.

વેક્સીન પર નવો વિવાદ શું છે?

ફેબ્રુઆરીમાં યુકેની કોર્ટમાં સબમિટ કરેલા દસ્તાવેજોમાં, એસ્ટ્રાઝેનેકા કંપનીએ જણાવ્યું હતું કે તેનો ઉપયોગ થ્રોમ્બોસિસ વિથ થ્રોમ્બોસાયટોપેનિયા સિન્ડ્રોમ (TTS) નામની દુર્લભ આડઅસરનું કારણ બની શકે છે. કંપનીએ કહ્યું છે કે રસી કેટલાક કિસ્સાઓમાં TTSનું કારણ બની શકે છે. દસ્તાવેજમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે ટીટીએસ રસીકરણની ગેરહાજરીમાં પણ થઈ શકે છે. કેમ્બ્રિજ-મુખ્યમથક ધરાવતી બ્રિટિશ-સ્વીડિશ બહુરાષ્ટ્રીય ફાર્માસ્યુટિકલ અને બાયોટેક્નોલોજી કંપની હવે ક્લાસ-એક્શન મુકદ્દમાનો સામનો કરી રહી છે અને દાવો કરે છે કે તેની રસી અનેક મૃત્યુનું કારણ બની છે.

રસી અંગે કોર્ટમાં કેસ કોણે કર્યો?

જેમી સ્કોટ નામની વ્યક્તિએ બ્રિટિશ કોર્ટમાં કોવિશિલ્ડની આડઅસરો અંગે કેસ દાખલ કર્યો છે. જણાવી દઈએ કે આ રસી લીધા પછી જેમી સ્કોટને મગજને નુકસાન થયું હતું. આ સાથે પરિવારના અન્ય ઘણા સભ્યોએ પણ આ રસી અંગે પોતાની ફરિયાદો નોંધાવી હતી.

TTS નો ખતરો શું છે?

કોવિશિલ્ડ રસી થ્રોમ્બોસાયટોપેનિયા સિન્ડ્રોમ (TTS) નું જોખમ વધારે છે. TTS ને કારણે શરીરમાં લોહીના ગંઠાવાનું શરૂ થાય છે. ઓછી રોગપ્રતિકારક શક્તિ ધરાવતા લોકો અથવા વૃદ્ધ લોકોમાં આ જોખમ વધુ વધે છે. આમાં, પ્લેટલેટની સંખ્યા ઓછી થવાથી, મગજ અથવા અન્ય રક્ત વાહિનીઓમાં ગંઠાવાનું શરૂ થાય છે અને તેના કારણે હાર્ટ એટેકનું જોખમ પણ વધી જાય છે.

WHOએ શું કહ્યું

વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન દ્વારા સમયાંતરે કોરોના દરમિયાન લેવામાં આવેલી રસી અંગે અપડેટ્સ પણ જારી કરવામાં આવ્યા હતા. હાલમાં ડબ્લ્યુએચઓએ કહ્યું છે કે કોવિડ રસીએ ઘણા કિસ્સાઓમાં મૃત્યુને રોકવામાં મદદ કરી છે. કોરોના રોગચાળા દરમિયાન શરદી અને ઉધરસ જેવા વાયરલ તાવને કારણે લોકો જે રીતે મૃત્યુ પામતા હતા તેને રોકવામાં પણ આ રસીએ ઘણી મદદ કરી છે.

હવે કંપની ભરશે ભારે દંડ

બ્રિટિશ કોર્ટમાં નોંધાયેલા કેસ બાદ હવે કંપનીએ 100 મિલિયન પાઉન્ડનું વળતર ચૂકવવું પડશે. હકીકતમાં, 51 કેસમાં પીડિતોએ વળતર અથવા નુકસાનની માંગણી કરી છે. આમાં મુખ્યત્વે જેમી સ્કોટે માગ કરી છે કે તેને એપ્રિલ 2021માં રસી અપાવી જોઈએ, ત્યારબાદ તેના શરીરમાં લોહીના ગંઠાવાનું શરૂ થયું અને મગજમાં કાયમી ઈજાને કારણે તેને બ્રેઈન હેમરેજ થયું. જેના કારણે તે કામ કરવામાં લાચાર બની ગયો હતો. હોસ્પિટલ દ્વારા ત્રણ વખત એવું પણ કહેવામાં આવ્યું હતું કે તેનું ટૂંક સમયમાં મૃત્યુ થઈ શકે છે. આ જ કિસ્સામાં, સ્કોટના દાવાના કાયદાકીય બચાવ દરમિયાન, રસી કંપની એસ્ટ્રાઝેનેકાએ ટીટીએસ પોઇન્ટ સ્વીકાર્યો. જેના કારણે સર્વત્ર ભયનો માહોલ છે. આની ભારત પર પણ મોટી અસર પડી શકે છે કારણ કે આ ફોર્મ્યુલાની રસી ભારતમાં મોટા પાયે લગાવવામાં આવી હતી.