પશ્ચિમી દેશોએ રશિયા પર સૈન્ય ગતિશીલતા વધારવાનો આરોપ મૂક્યો છે જ્યારે પશ્ચિમી દેશો EU સરહદે ચાલી રહેલા ઇમિગ્રેશન કટોકટીનો સામનો કરી રહ્યા છે.
યુરોપિયન યુનિયનમાં પ્રવેશવાનો પ્રયાસ કરી રહેલા હજારો સ્થળાંતર કરનારા પોલેન્ડ સાથેની બેલારુસ સરહદ પર એકઠા થયા છે. જેના કારણે યુરોપીય સંઘે બેલારુસ પર કડક પ્રતિબંધો લાદવાનો નિર્ણય લીધો છે. રશિયાની નજીક બેલારુસનું કહેવું છે કે સ્થળાંતર કટોકટી ઊભી કરવાના તેના પરના આરોપો પાયાવિહોણા છે.
આ સમગ્ર પરિસ્થિતિ દરમિયાન ફ્રાન્સના રાષ્ટ્રપતિ ઈમેન્યુઅલ મેક્રોને રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન સાથે ફોન પર વાત કરી હતી. મેક્રોનના સલાહકારે મીડિયાને કહ્યું,કે “રાષ્ટ્રપતિએ અમને કહ્યું કે અમે યુક્રેનની સાર્વભૌમત્વ અને અમારી પ્રાદેશિક અખંડિતતાની રક્ષા કરવા તૈયાર છીએ.”
પુતિને પણ જવાબ આપ્યો
મેક્રોન સાથે ફોન પર થયેલી વાતચીતમાં રશિયાએ કહ્યું કે બ્લેક સીમાં અમેરિકા અને તેના સહયોગી દેશોની સૈન્ય કાર્યવાહી ઉશ્કેરણીનું કૃત્ય છે. રશિયાએ કહ્યું, “આનાથી રશિયા અને નાટો વચ્ચે તણાવ વધી રહ્યો છે.” બંને નેતાઓએ સ્થળાંતર સંકટ વિશે પણ વાત કરી. મેક્રોનના સલાહકારના જણાવ્યા અનુસાર, બંને નેતાઓ વચ્ચે સહમતિ બની હતી કે બંને પક્ષોએ પીછેહઠ કરવાની જરૂર છે. જો કે, રશિયાએ ભારપૂર્વક કહ્યું કે યુરોપિયન યુનિયન બેલારુસ સાથે સીધી વાત કરે.
અગાઉ, યુએસએ એવો પણ આક્ષેપ કર્યો હતો કે બેલારુસ સરહદ પર સર્જાયેલ સ્થળાંતર સંકટ યુક્રેનમાં રશિયન સૈન્યની ગતિવિધિઓથી ધ્યાન હટાવવાનો એક માર્ગ છે. રશિયન પ્રવક્તા દિમિત્રી પેશકોવે આ આરોપને ખોટો ગણાવ્યો હતો.
સ્થળાંતર કટોકટી શું છે?
યુરોપિયન યુનિયનનું કહેવું છે કે બેલારુસ તેના પર પહેલાથી જ લાદવામાં આવેલા પ્રતિબંધોના બદલામાં સ્થળાંતર કરનારાઓને પોલેન્ડ તરફ ધકેલવાની નીતિ અપનાવી રહ્યું છે. બેલારુસ અને રશિયા બંનેએ આ આરોપોને નકારી કાઢ્યા છે. યુરોપિયન યુનિયને ગયા વર્ષે બેલારુસિયન નેતા એલેક્ઝાન્ડર લુકાશેન્કોની વિવાદાસ્પદ ચૂંટણી બાદ પ્રતિબંધો લાદ્યા હતા.
ઇરાક અને અફઘાનિસ્તાનથી સ્થળાંતર કરનારાઓ આ વર્ષની શરૂઆતથી બેલારુસની સરહદ પર એકઠા થવા લાગ્યા. તેઓ લિથુઆનિયા, લાતવિયા અને પોલેન્ડમાં અગાઉ બિનઉપયોગી માર્ગો દ્વારા પ્રવેશવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે.
યુરોપિયન યુનિયનના વરિષ્ઠ રાજદ્વારી યોસેપ બોરેલે કહ્યું છે કે યુનિયનના નેતાઓ બેલારુસ પર પાંચમી વખત પ્રતિબંધો લાદવા માટે સંમત થયા છે, જેનું માળખું આગામી દિવસોમાં આખરી કરવામાં આવશે. આમાં, એરલાઇન્સ, ટ્રાવેલ એજન્સીઓ અને ગેરકાયદેસર રીતે માઇગ્રન્ટ્સને યુરોપ મોકલવાનો પ્રયાસ કરનાર વ્યક્તિઓ પર પ્રતિબંધો લાદવામાં આવશે.
અમેરિકા ચિંતિત છે
નાટોના મહાસચિવ યેન્સ સ્ટોલ્ટનબર્ગે સોમવારે કહ્યું કે અમે રશિયાના ઈરાદા અંગે અનુમાન લગાવવા માંગતા નથી. જો કે, તેમણે ઉમેર્યું, “અમે સૈનિકોની અસામાન્ય ગતિશીલતા જોઈ રહ્યા છીએ અને અમે જાણીએ છીએ કે રશિયા યુક્રેન સામે આક્રમક કાર્યવાહી કરતા પહેલા આવી સૈન્ય ક્ષમતાઓનો ઉપયોગ કરવા માટે તૈયાર છે.” અમેરિકાના સંરક્ષણ મંત્રાલયે કહ્યું છે કે રશિયામાં યુક્રેનની સરહદે અસામાન્ય સૈન્ય ગતિવિધિઓ થઈ રહી છે. સંરક્ષણ મંત્રાલયના પ્રવક્તા જોન કિર્બીએ જણાવ્યું હતું કે આ પ્રવૃત્તિઓ ચિંતાનો વિષય છે અને યુએસ સંરક્ષણ સચિવ લોયડ ઓસ્ટિન ગુરુવારે યુક્રેનમાં તેમના સમકક્ષને મળશે.
2014 માં, રશિયન સમર્થિત અલગતાવાદીઓએ યુક્રેનના પૂર્વ ડોનબાસ પર કબજો મેળવ્યો હતો. ત્યારથી આ વિવાદ સતત ચાલુ છે. રશિયાએ પણ તે જ વર્ષે ક્રિમિયાને યુક્રેનમાંથી કબજે કરી લીધું હતું. રશિયા ક્રિમીઆની સરહદે આવેલા પાણી પર પોતાનો દાવો કરી રહ્યું છે, જ્યારે મોટાભાગના દેશો હજુ પણ તે દ્વીપકલ્પને યુક્રેનનો ભાગ માને છે.
