મંતવ્ય વિશેષ/ G20 સમિટમાં ચીને કયા સર્વેલન્સ સાધનો લાવ્યા?

તાજ હોટલમાં રોકાયેલા રાજદ્વારીઓ બે બેગ લઈને જતા જોવા મળ્યા જે ખૂબ મોટી હતી. ચીની અધિકારીઓએ તેની તપાસ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. 

Mantavya Exclusive Mantavya Vishesh
Beginners guide to 19 G20 સમિટમાં ચીને કયા સર્વેલન્સ સાધનો લાવ્યા?
  • હોટલમાં શંકાસ્પદ બેગ ચેક કરવાનો ઇનકાર કરતાં શંકા
  • આખરે ચીનના પ્રતિનિધિ મંડળે બેગ એમ્બેસીને મોકલી હતી
  • જિનપિંગને નિયંત્રણ ગુમાવવાનો ડર

ચીન જાસૂસી માટે આખી દુનિયામાં કુખ્યાત છે. હવે G20 સમિટ માટે નવી દિલ્હી આવેલા પ્રતિનિધિમંડળને લઈને મોટો ખુલાસો થયો છે. તાજ હોટલમાં રોકાયેલા રાજદ્વારીઓ બે બેગ લઈને જતા જોવા મળ્યા જે ખૂબ મોટી હતી. ચીની અધિકારીઓએ તેની તપાસ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. સામાન્ય રીતે ચીની દૂતાવાસને જાસૂસીના આધાર તરીકે જોવામાં આવે છે.  જોઇએ અહેવાલ

થોડા દિવસો પહેલા જ દિલ્હીમાં જી-20 સમિટનું સમાપન થયું હતું, પરંતુ ચીનને લઈને એક સનસનાટીભર્યા ઘટસ્ફોટથી ગંભીર સવાલો ઉભા થયા છે. હા, સવાલ એ છે કે શું ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે દિલ્હીમાં જાસૂસો મોકલ્યા હતા? શું તેના રાજદ્વારીઓ દિલ્હીની તાજ પેલેસ હોટેલમાં સર્વેલન્સ ઉપકરણો લાવ્યા હતા? દરેક દેશના રાજદ્વારીઓને અમુક વિશેષાધિકારો અને સુવિધાઓ મળે છે પરંતુ જ્યારે G20 જેવી ઘટના બને છે ત્યારે સુરક્ષા એજન્સીઓએ વધુ સતર્ક રહેવું પડે છે. પરંતુ ગયા અઠવાડિયે દિલ્હીની એક હોટલમાં જે બન્યું તે દેશવાસીઓને ચોંકાવી દીધું છે. ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ દિલ્હી સમિટમાં આવ્યા ન હતા, પરંતુ જે શંકાસ્પદ બાબત સામે આવી છે તેનાથી શંકા ઊભી થાય છે કે શું જિનપિંગે તેમના સ્થાને જાસૂસી સામગ્રી મોકલી હતી?

હા, ચીનની ટીમે દિલ્હીની હોટલ પાસેથી અલગ ખાનગી ઈન્ટરનેટની માંગણી કરી હતી, જે તેમને આપવામાં આવી ન હતી. હવે થોડા વર્ષો પાછળ જઈએ. છ વર્ષ પહેલા જિનપિંગે જાદુઈ હથિયારની વાત કરી હતી. તે ચીની નાગરિકોનું એક પ્રકારનું જાસૂસી જૂથ છે. તેને યુનાઈટેડ ફ્રન્ટ વર્ક ડિપાર્ટમેન્ટ નામ આપવામાં આવ્યું છે. તેનું કામ ચીનના એજન્ડા અને પ્રચારને ફેલાવવાનું છે. આ ગ્રુપમાં કામ કરતા લોકોને ચીની સરકાર સામાન પણ આપે છે. કેનેડા હોય કે અમેરિકા, ઓસ્ટ્રેલિયા સહિત ઘણા દેશોએ ચીનની જાસૂસી વિશે વાત કરી છે. વિદેશી યુનિવર્સિટીઓમાં ભણતા ચીની વિદ્યાર્થીઓ પણ તેના જાસૂસ બની શકે છે. ત્યાંથી આવતા શિક્ષકો અને ટેકનોલોજીને પણ શંકાની નજરે જોવામાં આવે છે.

થોડા સમય પહેલા જ્યારે ચીનનો બલૂન અમેરિકાના આકાશમાં પહોંચ્યો ત્યારે તેને જાસૂસી ઉપકરણ માનવામાં આવતું હતું. બાદમાં તેને ઉડાવી દેવામાં આવ્યો હતો. રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ચીને ભારત સહિત ઘણા દેશો વિરુદ્ધ જાસૂસી ફુગ્ગાઓનો ઉપયોગ કર્યો છે.

એક તરફ, સુરક્ષાકર્મીઓએ શંકાસ્પદ અને સામાન્ય કરતા મોટી બેગને રૂમમાં લાવવાની મંજૂરી આપી, પરંતુ ગેટ પર ત્રણ કમાન્ડો તૈનાત હતા. કદાચ એજન્સી કોઈપણ સંભવિત ખતરાનો સામનો કરવા માટે પહેલેથી જ તૈયાર હતી. તે ચીનનું પ્રતિનિધિમંડળ હતું, તેથી એજન્સીઓ વધુ સતર્ક હતી. પૂર્વી લદ્દાખમાં અથડામણ બાદથી ચીન અને ભારત વચ્ચેના સંબંધો સારા નથી. સરહદ પર બંને તરફથી મોટી સંખ્યામાં સૈનિકો અને હથિયારો તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે. જિનપિંગ પોતાની સેનાને યુદ્ધ માટે તૈયાર રહેવાની સલાહ આપતા રહે છે. આવા વાતાવરણમાં દિલ્હી આવેલા ચીનના પીએમના પ્રતિનિધિમંડળને લઈને એજન્સીઓ સજાગ રહે તે સ્વાભાવિક હતું.

હોટેલની સિક્યોરિટી ટીમે ચીનના પ્રતિનિધિમંડળની બહુ મોટી બેગને શંકાની નજરે જોઈ અને પ્રશ્નો પૂછ્યા. તેમ છતાં સુરક્ષા ટીમે રાજદ્વારી પ્રોટોકોલને ધ્યાનમાં રાખીને ચીનની ટીમને જવાની મંજૂરી આપી હતી. થોડા સમય બાદ હોટલનો કર્મચારી જ્યારે રૂમમાં ગયો તો તેણે બે બેગમાં કેટલાક શંકાસ્પદ સાધનો જોયા. મામલો હોટલના સુરક્ષા વિભાગ સુધી પહોંચ્યો અને ચીની રાજદ્વારીને તેની બેગ સ્કેન કરાવવા માટે કહેવામાં આવ્યું. જોકે કેટલાક કલાકો સુધી ખાંડ સ્વીકારી ન હતી. હવે સિક્યોરિટી એજન્સી પાસે એક જ વિકલ્પ હતો, બહારથી દેખરેખ અને તે જ કરવામાં આવ્યું. બાદમાં ચીનાઓ તે બેગ તેમના દૂતાવાસમાં મોકલવા માટે સંમત થયા હતા.

ચીનના પ્રતિનિધિમંડળનો એક સભ્ય હોટેલ તાજ પેલેસમાં એકદમ અસામાન્ય કદની બેગ લઈને જતો જોવા મળ્યો હતો. સુરક્ષા એજન્સીઓની નજર તેના પર હતી. જોકે ટીમ પાસે ‘ડિપ્લોમેટિક બેગેજ’ અંગે સ્પષ્ટ સૂચનાઓ હતી, પરંતુ તે બેગની સાઈઝ સંપૂર્ણપણે અલગ દેખાતી હતી. તેમ છતાં, રાજદ્વારી પ્રોટોકોલને ધ્યાનમાં રાખીને, સુરક્ષા કર્મચારીઓએ બેગને અંદર લઈ જવાની મંજૂરી આપી.

રૂમની મુલાકાત દરમિયાન, રૂમમાં ગયેલા સ્ટાફ મેમ્બરે માહિતી આપી હતી કે બેગમાં કંઈક શંકાસ્પદ છે. થોડી જ વારમાં આ મેસેજ ઉપરી અધિકારી સુધી પહોંચ્યો. આ પછી, તરત જ પ્રવૃત્તિ વધી અને ટીમને સ્કેનર દ્વારા બેગ પસાર કરવાનું કહેવામાં આવ્યું. આ પછી વાતાવરણ તંગ બની ગયું હતું. ચાઇનીઝ તેમની બેગ માટે તૈયાર ન હતા, ખાસ કરીને અંદર જે હતું તે તપાસવા માટે. જેના કારણે 12 કલાક સુધી તણાવ રહ્યો હતો. આખરે મામલો ઉકેલાઈ ગયો જ્યારે મહેમાન શંકાસ્પદ બેગને ચાઈનીઝ એમ્બેસીમાં મોકલવા સંમત થયા. એ પણ નોંધ કરો કે ચીનના પ્રતિનિધિમંડળે પોતાના માટે અલગ અને ખાનગી ઈન્ટરનેટ કનેક્શનની માંગણી કરી હતી પરંતુ હોટેલે ના પાડી દીધી હતી.

ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ દિલ્હીમાં આયોજિત G20 સમિટમાં આવ્યા ન હતા. તેમના સ્થાને ચીનના વડાપ્રધાન લી કિઆંગ આવ્યા. ખાસ વાત એ છે કે ચીનનું પ્રતિનિધિમંડળ વિશેષ વિમાનથી નહીં પરંતુ ચાર્ટર્ડ ફ્લાઈટથી દિલ્હી પહોંચ્યું હતું. જેનાથી ભારતીય એજન્સીઓ આશ્ચર્યચકિત થઈ ગઈ હતી.

આર્થિક સંકટથી ઘેરાયેલા ચીનની હાલત ફિલ્મ શોલેના અંગ્રેજ યુગના જેલર જેવી થઈ ગઈ છે, જે પોતાના જાસૂસની મદદથી અનેક ષડયંત્રને પાર પાડતો હતો. આર્થિક મંદીનો સામનો કરી રહેલું ચીન હવે વિશ્વમાં ફેલાઈ રહેલી સ્થિતિથી ચિંતિત છે. ચીનમાં કથળતી આર્થિક સ્થિતિ વચ્ચે, દેશમાં શાસન કરતી સામ્યવાદી પાર્ટી તેના સામાન્ય નાગરિકોની ભરતી કરી રહી છે જેથી દેશને જોખમોથી બચાવી શકાય. અમેરિકન અખબાર ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સે આ જાણકારી આપી છે. અખબારના મતે ચીન આર્થિક ક્ષેત્રમાં ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે. પરંતુ તેના નેતા શી જિનપિંગ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા અને પક્ષના નિયંત્રણને જોખમોથી બચાવવા પર વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.

અખબાર કહે છે કે આ અભિયાન તકેદારી અને ગભરાટ વચ્ચેની રેખાને ઝાંખી કરી રહ્યું છે. અખબારના જણાવ્યા અનુસાર, ચીનની યુનિવર્સિટીઓમાં વેટરનરી મેડિસિન જેવા વિભાગોમાં પણ દેશના રહસ્યોને સુરક્ષિત રાખવા સંબંધિત અભ્યાસક્રમો લેવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે. પૂર્વીય શહેર તિયાનજિનમાં એક કિન્ડરગાર્ટને સ્ટાફ માટે ચીનના જાસૂસી વિરોધી કાયદાને સમજવા અને તેનો ઉપયોગ કરવા માટે એક બેઠક બોલાવી. ચીનના સુરક્ષા મંત્રાલય, સામાન્ય રીતે ગુપ્ત વિભાગ કે જે ગુપ્ત પોલીસ અને ગુપ્તચર સેવાઓની દેખરેખ રાખે છે, તેણે પણ તેનું પ્રથમ સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ શરૂ કર્યું.

આ એકાઉન્ટ અંગે સરકારી મીડિયાનું કહેવું છે કે આ જનભાગીદારી વધારવાનો પ્રયાસ છે. વિભાગની પ્રથમ પોસ્ટ કંઈક આ રીતે વાંચી હતી, ‘જાસૂસી સામે સમગ્ર સમાજની ચળવળ માટે અપીલ.’ તે કહે છે, ‘જાહેર ભાગીદારી ‘સામાન્ય’ હોવી જોઈએ. રાષ્ટ્રપતિ જિનપિંગે મે મહિનામાં રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા આયોગને કહ્યું હતું કે, ‘આપણે સૌથી ખરાબ અને આત્યંતિક પરિસ્થિતિઓ માટે તૈયાર રહેવું જોઈએ.’ આ સાથે, તેમણે અધિકારીઓને ‘રીઅલ ટાઇમ તકેદારી વધારવા’ અને ‘સાચી લડાઈ માટે તૈયાર રહેવા’ અપીલ કરી.

અખબારના જણાવ્યા અનુસાર, આ ભાવના એ હકીકતથી વધુ વધી શકે છે કે ચીન કેટલાક સૌથી મોટા પડકારોનો સામનો કરી રહ્યું છે. આ એવા પડકારો છે જે શી જિનપિંગે એક દાયકા કરતાં વધુ સમય પહેલાં સત્તા સંભાળી ત્યારથી ઊભી થઈ છે. આર્થિક નિરાશા ઉપરાંત પશ્ચિમી દેશો સાથે ચીનના સંબંધો વધુને વધુ તંગ બની રહ્યા છે. તે જ સમયે, સરકારના ઉચ્ચ સ્તરે પણ કેટલીક દુવિધા છે. જેમાં જુલાઈમાં ચીનના વિદેશ મંત્રી અને બે ઉચ્ચ કક્ષાના જનરલોને અચાનક હટાવવાનો સમાવેશ થાય છે. આ બાબતો દર્શાવે છે કે જિનપિંગ તેમની નિયંત્રણ શક્તિ ગુમાવવાના જોખમમાં છે.

જુલાઈમાં ચીને તેનો જાસૂસી વિરોધી કાયદો બદલ્યો. તેનો હેતુ ચીન જાસૂસી તરીકે ઓળખાતી પ્રવૃત્તિઓના પહેલાથી જ વ્યાપક અવકાશને વધુ વિસ્તૃત કરવાનો છે. તે હવે જાસૂસો વિશેની માહિતી માટે હજારો ડોલરના પુરસ્કારો ઓફર કરે છે. ગયા મહિને સત્તાવાળાઓએ ઓછામાં ઓછા ચાર જાસૂસોને પકડવાની જાહેરાત કરી હતી. આમાંથી બે જાસૂસો અમેરિકન ગુપ્તચર સંસ્થા CIAના હતા. પરંતુ કેટલાક કેસો જૂના હોવાનું જણાય છે જેની જાહેરાત મોડેથી કરવામાં આવી હતી, જેમ કે 2019માં ધરપકડ કરાયેલ દંપતી. આ વર્ષની શરૂઆતમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું હતું કે ચીને એક અમેરિકન નાગરિકને જાસૂસી માટે આજીવન કેદની સજા ફટકારી છે.

આ પણ વાંચોઃ Surat-IT Raid/ સુરતમા આવકવેરા ખાતું ત્રાટક્યુઃ એક સાથે 35 સ્થળોએ દરોડા

આ પણ વાંચોઃ INDIA Meeting/ I.N.D.I.A.ની સંકલન અને ચૂંટણી વ્યૂહરચના સમિતિની પ્રથમ આજે પ્રથમ બેઠક

આ પણ વાંચોઃ DRIની કાર્યવાહી/અમદાવાદ DRIનો ચૈન્નઇ અને બેંગ્લોરમાં સપાટો,દુબઇથી આવતી ગેરકાયદે સાત કરોડની સોપારી કરી જપ્ત

આ પણ વાંચોઃ અમદાવાદ/ગાયકવાડ હવેલીના પોલીસ કોન્સ્ટેબલે ગળેફાંસો ખાઈ ટુકાવ્યું જીવન

આ પણ વાંચોઃ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ હબ/ગુજરાતમાં ટેક્સ્ટાઇલ-કેમિકલ સેક્ટર કમ ઇન્ડસ્ટ્રીયલ પાર્કમાં 4,067 કરોડનું થશે રોકાણ