ભારતને વધુ એક ફટકો, હોંગકોગ અને સિંગાપોર બાદ આ દેશે ભારતીય મસાલા પર મૂક્યો પ્રતિબંધ

ભારતીય મસાલા હવે વિશ્વ વિવાદ બની રહ્યા છે. હોંગકોંગ અને સિંગાપોર બાદ હવે દુનિયાના એક અન્ય દેશ દ્વારા ભારતીય મસાલા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. મસાલાના સૌથી મોટા ઉત્પાદક અને નિકાસકાર ભારત આ દિવસોમાં આંચકા પછી આંચકાનો સામનો કરી રહ્યું છે. ભારતીય મસાલા, તેમના સ્વાદ અને સુગંધ માટે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે, તેમાં હાનિકારક જંતુનાશકો મળી આવ્યા બાદ વિવાદમાં છે. આ વિવાદોના કેન્દ્રમાં બે ભારતીય મસાલા બ્રાન્ડ્સ MDH અને એવરેસ્ટ છે, જેને હવે વધુ એક આંચકો લાગ્યો છે.

હોંગકોંગ અને સિંગાપોર બાદ હવે પાડોશી દેશ માલદીવે પણ બે ભારતીય મસાલા બ્રાન્ડ MDH અને એવરેસ્ટના ઘણા ઉત્પાદનો પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. માલદીવના સ્થાનિક મીડિયા અધાધુ અનુસાર, બે ભારતીય મસાલા બ્રાન્ડના ઉત્પાદનોમાં હાનિકારક કેમિકલ ઇથિલિન ઓક્સાઇડ મળી આવ્યું છે. આ કારણોસર, માલદીવમાં એવરેસ્ટ અને MDH ઉત્પાદનોના વેચાણ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.

માલદીવની મૂલ્યાંકન પ્રોસેસ બાકી

માલદીવના ફૂડ સેફ્ટી રેગ્યુલેટર ફૂડ એન્ડ ડ્રગ ઓથોરિટી ઓફ માલદીવ્સનું કહેવું છે કે ભારતીય મસાલા બ્રાન્ડ એમડીએચ અને એવરેસ્ટ બંને ત્યાં આયાત કરવામાં આવે છે. ઓથોરિટી બંને બ્રાન્ડના ઉત્પાદનોનું જોખમ મૂલ્યાંકન કરી રહી છે. પ્રતિબંધ લાદવાના નિર્ણયની સાથે માલદીવના ફૂડ રેગ્યુલેટરે સિંગાપોરની રેગ્યુલેટર સિંગાપોર ફૂડ એજન્સી અને હોંગકોંગના સેન્ટર ફોર ફૂડ સેફ્ટીની તાજેતરની એડવાઈઝરી પણ ટાંકી છે.

મસાલાનો વિવાદ શરૂ થયો

ભારતીય મસાલાને લઈને આ વિવાદ સૌથી પહેલા હોંગકોંગથી શરૂ થયો હતો. હોંગકોંગના સેન્ટર ફોર ફૂડ સેફ્ટીએ જણાવ્યું હતું કે બંને ભારતીય બ્રાન્ડના ઘણા પ્રી-પેકેજ મસાલા-મિક્સ ઉત્પાદનોમાં ઇથિલિન ઓક્સાઇડ નામની જંતુનાશક મળી આવી હતી અને તેનો ઉપયોગ જોખમી માનવામાં આવે છે. તે પછી, હોંગકોંગ રેગ્યુલેટરે લોકોને બંને બ્રાન્ડની અલગ-અલગ પ્રોડક્ટ્સ ન ખરીદવા અને વેપારીઓને સંબંધિત પ્રોડક્ટ્સ ન વેચવા સૂચના આપી હતી.

મસાલા પર પ્રતિબંધની હોંગકોંગે કરી શરૂઆત

હોંગકોંગના નિયમનકારે જે ઉત્પાદનો માટે એડવાઈઝરી જારી કરી છે તેમાં MDHનો મદ્રાસ કરી પાવડર, MDH સંભર મસાલા મિશ્ર મસાલા પાવડર, MDH કરી પાવરડા મિશ્ર મસાલા પાવડર અને એવરેસ્ટનો ફિશ કરી મસાલાનો સમાવેશ થાય છે. હોંગકોંગ બાદ સિંગાપોરની ફૂડ એજન્સીએ પણ એવરેસ્ટ ફિશ કરી મસાલાને બજારમાંથી પરત મંગાવવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. હવે આ યાદીમાં માલદીવનું નામ પણ જોડાઈ ગયું છે.

MDH એ આરોપોને ફગાવ્યા

બીજી તરફ, MDH એ શનિવારે આ સંદર્ભમાં સ્પષ્ટતા જારી કરી હતી. કંપનીનું કહેવું છે કે તેને હજુ સુધી હોંગકોંગ અથવા સિંગાપોરના ફૂડ સેફ્ટી રેગ્યુલેટર તરફથી કોઈ સંદેશ મળ્યો નથી. કંપનીએ તેના ઉત્પાદનોમાં હાનિકારક જંતુનાશકો હોવાના આરોપોને નકારી કાઢ્યા હતા અને કહ્યું હતું કે આવા આક્ષેપો કરવા માટે કોઈ નક્કર આધાર નથી. તેમણે કહ્યું કે તે તેના ઉત્પાદનોમાં સ્ટોરિંગથી પ્રોસેસિંગ અને પેકેજિંગ સુધી તમામ બાબતો પર ધ્યાન આપવામાં આવે છે. MDHએ ગ્રાહકોને આશ્વાસન આપતાં જણાવ્યું હતું કે, “અમે અમારા મસાલાના ઉત્પાદનના કોઈપણ તબક્કે ઇથિલિન ઓક્સાઇડનો ઉપયોગ કરતા નથી. અમારા ઉત્પાદનો ભારતમાં અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે આરોગ્ય અને સલામતીના કડક ધોરણોનું પાલન કરે છે.

MDH ના નિવેદન પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો, “આરોપોમાં પુરાવાનો અભાવ છે અને તેથી તે પાયાવિહોણા અને આધારહીન છે.” આ ઘટનાઓ બાદ, સિંગાપોર ફૂડ એજન્સી (SFA) એ એવરેસ્ટની ફિશ કરી મસાલાને પણ યાદ કરી. આ પડકારો હોવા છતાં, MDH ગુણવત્તા પ્રત્યે તેની પ્રતિબદ્ધતાને રેખાંકિત કરીને, તેના મસાલાઓની સલામતી અને અધિકૃતતા પર ભાર મૂકે છે.

કંપનીએ જણાવ્યું હતું કે, “MDH ટેગલાઇન, ‘Asli Masale Sach Sach, MDH MDH’ અને ‘Real Spices of India’ ગ્રાહકોને અધિકૃત, ઉચ્ચ-ગુણવત્તાવાળા મસાલા પ્રદાન કરવા માટેની અમારી વાસ્તવિક પ્રતિબદ્ધતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.

વિશ્વના અગ્રણી ઉત્પાદક, ઉપભોક્તા અને મસાલાના નિકાસકાર તરીકે ભારતે 2022-23ના નાણાકીય વર્ષમાં લગભગ ₹ 32,000 કરોડની નિકાસ કરી હતી, જે ઉદ્યોગના નોંધપાત્ર સ્તર અને વૈશ્વિક પ્રભાવને દર્શાવે છે. ભારત દ્વારા MDH અને એવરેસ્ટના મસાલાની લઈને ચકાણી કરવામાં આવી રહી છે. હજુ સુધી FSSI દ્વારા આ મામલે કોઈ નક્કર સ્પષ્ટ વાત સામે આવી નથી. જો કે કેટલાક લોકોનું કહેવું છે કે આ બાબત અન્ય બાબતો સાથે સંકળાયેલ છે. વિશ્વભરમાં ભારતના મસાલા લોકપ્રિય છે. લોકો ભોજનને સ્વાદિષ્ટ બનાવવા ભારતીય મસાલાનો ઉપયોગ કરવા લાગ્યા છે. ત્યારે કેટલાક કથિત હિતો આ કંપનીઓને બદનામ કરવા પણ આ પ્રકારના પ્રતિબંધ લાદતા હોવાનું કહેવામાં આવી રહ્યું છે.