નવી દિલ્હી: ભારતે અવકાશમાં વધુ એક ઉંચી છલાંગ મારવાની તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે. અવકાશમાં ભારતની મહત્વાકાંક્ષી યોજનાઓના ભાગ રૂપે, ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ISRO) એ શક્ય તેટલી વહેલી તકે દેશનું પ્રથમ સ્પેસ સ્ટેશન સ્થાપવાનું કામ શરૂ કર્યું છે. ઈસરોના વડા એસ. સોમનાથ (ઇસરો ચીફ એસ સોમનાથ) કહે છે કે સ્પેસ સ્ટેશનનું પહેલું મોડ્યુલ આગામી થોડા વર્ષોમાં લોન્ચ થઈ શકે છે.
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ISRO (ભારતનું પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન) માટે મહત્ત્વાકાંક્ષી લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે, જે 2035 સુધીમાં પૂર્ણ થશે. ઈસરોએ સ્પેસ સ્ટેશન માટે ટેક્નોલોજી વિકસાવવાનું શરૂ કરી દીધું છે. સ્પેસ સ્ટેશન લો અર્થ ઓર્બિટમાં સ્થાપિત કરવામાં આવશે. ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશનમાં બેથી ચાર અવકાશયાત્રીઓ રહી શકશે. તમને જણાવી દઈએ કે માત્ર રશિયા, અમેરિકા અને ચીને અંતરિક્ષમાં સ્પેસ સ્ટેશન મોકલ્યા છે. ભારત અવકાશમાં પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન બનાવનાર ચોથો દેશ બનવા જઈ રહ્યું છે.
ઈસરોની ‘બાહુબલી’ ખાસ ભૂમિકા ભજવશે
NDTV ને વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટર ખાતે પ્રદર્શિત સ્પેસ સ્ટેશનની કલાકારની છાપને એક્સેસ કરવા માટે વિશેષ પરવાનગી મળી હતી. તિરુવનંતપુરમમાં વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટરના ડાયરેક્ટર ડૉ. ઉન્નીકૃષ્ણન નાયર કહે છે કે કામ પૂરજોશમાં ચાલી રહ્યું છે અને ભારતના સૌથી શક્તિશાળી રોકેટ, બાહુબલી અથવા લૉન્ચ વ્હીકલ માર્ક 3નો ઉપયોગ પૃથ્વીથી લગભગ 400 કિમી ઉપરની ભ્રમણકક્ષામાં ઘટકો મૂકવા માટે કરવામાં આવશે. કરવાની યોજના છે.
ભારતના સ્પેસ સ્ટેશનનું વજન 400 ટન હશે
ભારત અવકાશમાં માઇક્રોગ્રેવિટીનો ઉપયોગ કરવાની આશા રાખે છે, જેમાં ખગોળશાસ્ત્રના પ્રયોગો પણ સામેલ છે અને ચંદ્રની સપાટી પર જીવનની શક્યતા શોધવા માટે આ સ્પેસ સ્ટેશનનો ઉપયોગ કરે છે. ઈસરોના પ્રારંભિક અંદાજ મુજબ, સ્પેસ સ્ટેશનનું વજન લગભગ 20 ટન હોઈ શકે છે. તે નક્કર સ્ટ્રક્ચર્સથી બનેલું હશે, પરંતુ તેમાં ઇન્ફ્લેટેબલ મોડ્યુલ પણ ઉમેરી શકાય છે. સંપૂર્ણ તૈયારી પછી, સ્પેસ સ્ટેશનનું કુલ વજન લગભગ 400 ટન સુધી જઈ શકે છે.
ભારતનું પ્રથમ સ્પેસ સ્ટેશન કંઈક આવું હશે
સ્પેસ સ્ટેશનનો એક છેડો ક્રૂ મોડ્યુલ અને રોકેટ માટે ડોકિંગ પોર્ટ હશે જે અવકાશયાત્રીઓને લઈ જશે. ભારત આ માટે 21મી સદીનું વિશેષ ડોકિંગ પોર્ટ વિકસાવી રહ્યું છે અને તે ઈન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશનના ડોકિંગ પોર્ટ જેવું જ હોઈ શકે છે. એકવાર પૂર્ણ થઈ ગયા પછી, ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશનમાં ચાર અલગ-અલગ મોડ્યુલ અને ઓછામાં ઓછા ચાર જોડી સૌર પેનલ હોઈ શકે છે. તેમાં કટોકટીની સ્થિતિમાં ઉપયોગ માટે કાયમી ધોરણે ડોક કરેલ સેફ્ટી ક્રૂ મોડ્યુલ એસ્કેપ સિસ્ટમ પણ હશે. સ્પેસ સ્ટેશનનું મુખ્ય મોડ્યુલ ભારતીય નિર્મિત પર્યાવરણીય જીવન આધાર અને નિયંત્રણ પ્રણાલીથી સજ્જ હશે. આ ઓક્સિજન ઉત્પન્ન કરવામાં અને કાર્બન ડાયોક્સાઇડને દૂર કરવામાં અને ભેજને આદર્શ સ્તરે રાખવામાં મદદ કરશે. ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશનના હાલના ડ્રોઈંગ મુજબ, પ્રથમ તબક્કામાં બે મોટી સોલર પેનલ હશે, જે સ્પેસ સ્ટેશન ચલાવવા માટે જરૂરી વીજળી ઉત્પન્ન કરશે. સ્પેસ વિઝન 2047ના ભાગરૂપે, વડાપ્રધાન મોદીએ નિર્દેશ આપ્યો છે કે ભારતે હવે સ્પેસ સ્ટેશન સ્થાપવા અને 2040 સુધીમાં ચંદ્ર પર પ્રથમ ભારતીય મોકલવા સહિતના મહત્વાકાંક્ષી લક્ષ્યોને પ્રાધાન્ય આપવું જોઈએ.
આ પણ વાંચોઃ
આ પણ વાંચોઃ
આ પણ વાંચોઃ
