સુપ્રીમ કોર્ટે મહારાષ્ટ્ર સરકારને મુંબઈમાં 1992-93ના સાંપ્રદાયિક રમખાણો દરમિયાન ગુમ થયેલા 168 લોકોની વિગતો ધરાવતો અહેવાલ રજૂ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. સુપ્રીમ કોર્ટે આ માટે રચાયેલી સમિતિને આ રિપોર્ટ સોંપવાનું કહ્યું છે. સુપ્રીમ કોર્ટે મહારાષ્ટ્ર સરકારને આ નિર્દેશ આપ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે રાજ્યના ગૃહ વિભાગના મુખ્ય સચિવ દ્વારા માર્ચ 2020માં દાખલ કરવામાં આવેલા સોગંદનામામાં, રમખાણોમાં 900 લોકો માર્યા ગયા હતા અને 168 લોકો ગુમ થયા હતા. મૃતકોના કાયદેસરના વારસદારો અને 60 ગુમ થયેલા લોકોને વળતર ચૂકવવામાં આવ્યું છે.
જસ્ટિસ એસકે કૌલ, જસ્ટિસ અભય એસ ઓકા અને જસ્ટિસ વિક્રમ નાથની બેંચે અરજી પરના તેના ચુકાદામાં અનેક માર્ગદર્શિકા જારી કરી હતી, જેમાં રાજ્ય સરકારને શ્રીકૃષ્ણ તપાસ પંચના તારણો સ્વીકારવા અને તેના પર કાર્યવાહી કરવા જણાવ્યું હતું. આ ઉપરાંત ગુમ થયેલા પરિવારોને વળતર ચુકવવાની સૂચના પણ આપવામાં આવી હતી. ગુમ થયેલા લોકોના પરિવારના સભ્યો, જેમને હજુ સુધી વળતર મળ્યું નથી, તેમને આ વળતર મેળવવા માટે નિર્દેશ આપવા કહેવામાં આવ્યું હતું.
બેન્ચે જણાવ્યું હતું કે, આ ચુકાદા દ્વારા જારી કરાયેલા નિર્દેશોનું કેટલી હદ સુધી પાલન કરવામાં આવ્યું છે તેની દેખરેખ રાખવા માટે સભ્ય સચિવ, MSLSA (મહારાષ્ટ્ર સ્ટેટ લીગલ સર્વિસીસ ઓથોરિટી) ની અધ્યક્ષતા હેઠળ એક સમિતિ હશે.
તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે રાજ્ય સરકાર કમિટીમાં એક મહેસૂલ અધિકારી અને એક પોલીસ અધિકારીનો સમાવેશ કરશે. માર્ગદર્શિકા જણાવે છે કે મહેસૂલ અધિકારી ડેપ્યુટી કલેક્ટર અને પોલીસ અધિકારી આસિસ્ટન્ટ કમિશનર ઑફ પોલીસના રેન્કથી નીચેનો હોવો જોઈએ નહીં. જેમને હજુ સુધી વળતર આપવામાં આવ્યું નથી તેઓએ તેમની માહિતી રજૂ કરવાની રહેશે.
બેન્ચે જણાવ્યું હતું કે, “રાજ્ય સરકાર 168 ગુમ થયેલા વ્યક્તિઓના નામ અને સરનામા સહિતની વિગતો ધરાવતી સમિતિને રિપોર્ટ સબમિટ કરશે.” રાજ્ય સરકાર તે 108 ગુમ થયેલા લોકોના પરિવારના સભ્યોની સંપૂર્ણ સ્થિતિ આપશે. આમાં ખાસ કરીને એવા લોકો સાથે સંબંધિત માહિતી શામેલ હશે જેમને વળતર આપવાનો ઇનકાર કરવામાં આવ્યો છે. અરજીનો નિકાલ કરતાં બેન્ચે કહ્યું કે નિર્ણયની નકલ MSLSAના સભ્ય સચિવને મોકલવામાં આવશે.
