Sam Walton અડધી સદી સુધી રિટેલ માર્કેટ પર રાજ કરનાર વોલમાર્ટ દુનિયાના 24 દેશોમાં બિઝનેસ કરી રહી છે. વોલમાર્ટ હજુ પણ આવકની દ્રષ્ટિએ વિશ્વની સૌથી મોટી કંપની છે. કંપની વાર્ષિક 35 લાખ કરોડ રૂપિયાનો બિઝનેસ કરે છે. વોલમાર્ટની શરૂઆત 2 જુલાઈ 1962ના રોજ અરકાનસાસ (યુએસએ)થી થઈ હતી. કંપનીનો પહેલો સ્ટોર એ જ દિવસે ખુલ્યો. આજે તે જગ્યા મ્યુઝિયમમાં ફેરવાઈ ગઈ છે. જાણો, કેવી રીતે વોલમાર્ટે રિટેલ સેક્ટરમાં ઈતિહાસ રચવાની શરૂઆત કરી અને કંપનીએ કઈ વ્યૂહરચના અપનાવી જેના કારણે તે વિશ્વની સૌથી સફળ કંપનીઓમાં સ્થાન પામી.
ડિસ્કાઉન્ટ પર વસ્તુઓ વેચવા માટે સ્ટોર ખોલવામાં આવ્યો અમેરિકન બિઝનેસમેન સેમ વોલ્ટન Sam Walton વોલમાર્ટને દુનિયામાં લાવવા માટે એક સ્ટોરમાં કામ કરતા હતા. એક સમય એવો આવ્યો જ્યારે તેને નોકરીમાંથી કાઢી મૂકવામાં આવ્યો, પરંતુ સ્ટોરમાં કામ કરવાનો અનુભવ કામમાં આવ્યો. તેણે તેના કરતાં વધુ સારો સ્ટોર બનાવવાનું નક્કી કર્યું.વૉલ્ટને વસ્તુઓ ડિસ્કાઉન્ટમાં વેચવાની વ્યૂહરચના બનાવી. આ માટે તેમણે 1962માં વોલમાર્ટની શરૂઆત કરી હતી. 5 વર્ષ સુધી મુસાફરી કર્યા પછી, કંપનીએ ઝડપી નફો આપવાનું શરૂ કર્યું. નફો વધ્યો અને વોલ્ટન પરિવાર પાસે 24 સ્ટોર્સ હતા. કંપનીનો નફો વધીને $12.7 મિલિયન થયો. વોલમાર્ટે દેશભરમાં સ્ટોર્સ ખોલવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું. 1988 માં, વોશિંગ્ટનના મિઝોરીમાં પ્રથમ વોલમાર્ટ સુપરસેન્ટર ખોલવામાં આવ્યું. ડેવિડ ગ્લાસને સીઈઓ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. 1990 સુધીમાં, વોલમાર્ટ અમેરિકાનું નંબર-1 રિટેલર બની ગયું હતું.1970માં વોલમાર્ટ શેરબજારમાં લિસ્ટ થયું હતું. બે વર્ષ પછી તે ન્યૂયોર્ક સ્ટોક એક્સચેન્જમાં લિસ્ટેડ થયું. હજુ પણ વોલ્ટન પરિવાર કંપનીમાં સૌથી મોટો શેરધારક છે. સેમ વોલ્ટનની પુત્રી એલિસ પાસે સૌથી વધુ શેર છે.
વોલમાર્ટને એમેઝોન તરફથી પડકારનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે એવું નથી કે વોલમાર્ટની અત્યાર સુધીની સફર ઘણી સરળ રહી છે. વોલમાર્ટ માટે 1962 થી 2000 નો સમય ઘણો સારો હતો. આ પછી, માર્કેટમાં એમેઝોનની એન્ટ્રીના કારણે વોલમાર્ટને સૌથી મોટી સમસ્યાનો સામનો કરવો પડ્યો. વોલમાર્ટ પર પ્રોડક્ટના ભાવને નિયંત્રિત કરવા માટે દબાણ હતું. કારણ કે એમેઝોન સંપૂર્ણપણે વર્ચ્યુઅલ બિઝનેસ ચલાવી રહી હતી અને વોલમાર્ટ પર ભૌતિક સ્ટોર્સ ભાડે આપવાનું દબાણ હતું. તેનાથી વોલમાર્ટનો ખર્ચ વધી ગયો. કંપનીએ અલગ-અલગ વ્યૂહરચનાઓના આધારે આ સ્થિતિનો સામનો કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. વોલમાર્ટને સફળ બનાવનાર વ્યૂહરચના વોલમાર્ટે સફળ થવા માટે બે વ્યૂહરચના અપનાવી, આ તેની સફળતાનું કારણ બન્યું.
પ્રથમ, દેશ અનુસાર અમારા કાર્યકારી મોડલને બદલ્યું. બીજું, ‘એવરીડે લો કોસ્ટ પ્રાઇસિંગ’ને તેની થીમ બનાવી. તેનો અર્થ છે, રોજિંદા સૌથી નીચા ભાવે ઉત્પાદનો વેચવાની ફિલસૂફી. ભારતમાં પણ કંપનીની શરૂઆત આ રીતે થઈ હતી. વોલમાર્ટે 2007માં ભારતી એન્ટરપ્રાઈઝ સાથે મળીને ભારતમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. બંનેએ બેસ્ટ પ્રાઈસના 20 સુપરસ્ટોર ખોલ્યા, પરંતુ 2013માં બંને અલગ થઈ ગયા. 2018માં ફ્લિપકાર્ટે વોલમાર્ટના 77 ટકા શેર ખરીદ્યા હતા. 2020 માં, ફ્લિપકાર્ટે વોલમાર્ટનો જથ્થાબંધ વ્યવસાય ખરીદ્યો અને તેનું નામ બદલીને ફ્લિપકાર્ટ હોલસેલ રાખ્યું.
