New Delhi News : મની લોન્ડરિંગના કેસમાં ED પાસે પૈસા અને સંપત્તિ જપ્ત કરવાનો અધિકાર છે. જ્યારે EDને દરોડા દરમિયાન રોકડ મળે છે, ત્યારે આરોપીને તેના સ્ત્રોત વિશે પૂછવામાં આવે છે. જો આરોપી સ્ત્રોત જાહેર કરવામાં અસમર્થ હોય, તો ED તે રકમ જપ્ત કરે છે.
એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) એ રાંચીમાં દરોડામાં 35 કરોડ રૂપિયાથી વધુની રિકવરી કરી છે. ઝારખંડ સરકારના મંત્રી આલમગીર આલમના અંગત સચિવ સંજીવ લાલના હાઉસ હેલ્પર પર આ દરોડો પાડવામાં આવ્યો હતો.
સોમવારે EDએ સંજીવ લાલના હાઉસ હેલ્પર જહાંગીર આલમના ઘરે દરોડા પાડ્યા હતા. EDએ જહાંગીર આલમના ફ્લેટમાંથી 35.23 કરોડ રૂપિયા જપ્ત કર્યા છે. જ્યારે અન્ય સ્થળેથી રૂ. 2.13 કરોડથી વધુ રકમ જપ્ત કરવામાં આવી છે.
ઈડીએ આ દરોડા મની લોન્ડરિંગ સાથે જોડાયેલા એક કેસમાં કર્યા છે. પૈસા જપ્ત કરવા ઉપરાંત EDએ સંજીવ લાલ અને જહાંગીર આલમની ધરપકડ કરી છે. એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે તે બંને તપાસમાં સહકાર આપતા ન હતા અને પ્રશ્નો ટાળી રહ્યા હતા. એકંદરે, આ કેસમાં અત્યાર સુધીમાં 37 કરોડ રૂપિયાથી વધુની રોકડ જપ્ત કરવામાં આવી છે. આવી સ્થિતિમાં ED આ જપ્ત રકમનું શું કરે છે?
પ્રિવેન્શન ઓફ મની લોન્ડરિંગ એક્ટ (PMLA) મુજબ, જો કોઈ મિલકત અથવા રોકડ પૈસાનો ગેરઉપયોગ અથવા ઉચાપત દ્વારા મેળવવામાં આવે છે, તો તે ‘ગુનાની આવક’ છે અને તેને મની લોન્ડરિંગ ગણવામાં આવે છે. ગુનાની આવક’ એટલે કમાણી કે જે વ્યક્તિ કોઈપણ ગુનાહિત પ્રવૃત્તિ દ્વારા કમાય છે. આ EDના કાર્યક્ષેત્રમાં આવે છે.
કાયદેસર રીતે, ED પાસે નાણાં જપ્ત કરવાનો અધિકાર છે, પરંતુ તે વસૂલ કરાયેલી રોકડ પોતાની પાસે રાખી શકતું નથી. પ્રોટોકોલ અનુસાર જ્યારે પણ એજન્સી રોકડ વસૂલ કરે છે, ત્યારે આરોપીને તેના સ્ત્રોત વિશે પૂછવામાં આવે છે. જો આરોપી સ્ત્રોત જાહેર કરવામાં અસમર્થ હોય અથવા ED તેના જવાબોથી સંતુષ્ટ ન હોય, તો તેને ‘બિનહિસાબી રોકડ’ અથવા ‘અયોગ્ય રીતે મેળવેલ નાણાં’ ગણવામાં આવે છે.
આ પછી, PMLA હેઠળ રોકડ જપ્ત કરવામાં આવે છે. આ પછી EDએ SBIની ટીમને નોટો ગણવા માટે બોલાવી. મશીનની મદદથી નોટોની ગણતરી કરવામાં આવે છે. ત્યારબાદ EDની ટીમ દ્વારા SBI અધિકારીઓની હાજરીમાં જપ્તીનો મેમો તૈયાર કરવામાં તૈયાર કરવામાં આવે છે.
કુલ કેટલી રોકડ રિકવર થઈ? કયા ચલણમાં કેટલી નોટો છે? આ બધું સીઝર મેમોમાં નોંધવામાં આવે છે. બાદમાં તેને સાક્ષીઓની હાજરીમાં બોક્સમાં સીલ કરવામાં આવે છે. સીલ કર્યા પછી અને જપ્તીનો મેમો તૈયાર કર્યા પછી, વસૂલ કરાયેલી રોકડ SBI શાખામાં જમા કરવામાં આવે છે. આ તમામ રકમ EDના પર્સનલ ડિપોઝિટ (PD) ખાતામાં જમા છે. આ પછી આ રોકડ કેન્દ્ર સરકારની તિજોરીમાં જમા થાય છે. જપ્તી પછી, ED એટેચમેન્ટ ઓર્ડર તૈયાર કરે છે અને સંબંધિત અધિકારીએ છ મહિનાની અંદર જપ્તીની પુષ્ટિ કરવાની હોય છે.
જપ્તીની પુષ્ટિ થયા પછી અને ટ્રાયલ પૂર્ણ ન થાય ત્યાં સુધી સમગ્ર નાણાં બેંકમાં રહે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન કોઈ પણ વ્યક્તિ આ રકમનો ઉપયોગ કરી શકશે નહીં. આરોપી દોષિત ઠરે તો તમામ પૈસા કેન્દ્ર સરકારની મિલકત બની જાય છે. જો આરોપી નિર્દોષ છૂટે તો તેને તમામ પૈસા પરત કરવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો:રાજ્યમાં ગરમીનો પારો 42 ડિગ્રીને પાર જશે, જલ્દીથી મતદાન કરી લો…