પાકિસ્તાનનું રાજકીય સંકટ વધી રહ્યું છે. વડા પ્રધાન ઈમરાન ખાનની ભલામણ પર રાષ્ટ્રપતિ આરિફ અલ્વીએ નેશનલ એસેમ્બલીનું વિસર્જન કર્યું હતું. આ પહેલા ડેપ્યુટી સ્પીકર કાસિમ સુરીએ ઈમરાન વિરુદ્ધ લાવવામાં આવેલ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવને ફગાવી દીધો છે. જે રીતે પહેલા અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવને ફગાવી દેવામાં આવ્યો અને પછી સંસદ ભંગ કરવામાં આવી, તેને વિપક્ષો અને નિષ્ણાતો ‘ગેરબંધારણીય’ ગણાવી રહ્યા છે.
સુપ્રીમ કોર્ટની 5 જજોની બેંચ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ અને સંસદ ભંગ કરવાના મામલાની સુનાવણી કરી રહી છે. આ મામલે ત્રણ દિવસથી સુનાવણી ચાલી રહી છે અને હજુ સુધી કોઈ નિર્ણય કે આદેશ જારી કરવામાં આવ્યો નથી. જો કે, સુનાવણી દરમિયાન, મુખ્ય ન્યાયાધીશ ઓમર અતા બંદિયાલે ચોક્કસપણે કહ્યું છે કે જો ડેપ્યુટી સ્પીકર કલમ 5 નો ઉલ્લેખ કરે તો પણ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવને ફગાવી શકાય નહીં.
વાસ્તવમાં, વિપક્ષ વચગાળાના વડા પ્રધાન ઈમરાન ખાન વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવ્યા હતા. વિપક્ષે દાવો કર્યો હતો કે તેને 195 સાંસદોનું સમર્થન છે. અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પર મતદાન 3 એપ્રિલ, રવિવારના રોજ થવાનું હતું, પરંતુ તે પહેલા જ ડેપ્યુટી સ્પીકર કાસિમ સુરીએ તેને ‘વિદેશી ષડયંત્ર’ ગણાવીને નકારી કાઢી હતી. તેણે આ માટે કલમ 5 ટાંકી હતી. પાકિસ્તાનના બંધારણની કલમ 5 જણાવે છે કે રાજ્ય પ્રત્યે વફાદારી એ દરેક નાગરિકની મૂળભૂત ફરજ છે.
અવિશ્વાસની દરખાસ્ત અને ત્યારબાદ સંસદના વિસર્જન બાદ એક નવું રાજકીય સંકટ ઊભું થયું છે. વિપક્ષે તેને ગેરબંધારણીય ગણાવ્યું છે. પાકિસ્તાન મુસ્લિમ લીગ-નવાઝ (PML-N)ના પ્રમુખ અને વિપક્ષના નેતા શાહબાઝ શરીફનું કહેવું છે કે બંધારણનો ખુલ્લેઆમ ઉલ્લંઘન કરવા બદલ ઈમરાન ખાન અને તેમના સમર્થકો પર કલમ 6નો ઉપયોગ થવો જોઈએ. કલમ 6 રાજદ્રોહ વિશે છે. શાહબાઝ શરીફે એમ પણ કહ્યું હતું કે 3 નવેમ્બર 2007ના રોજ પરવેઝ મુશર્રફે પણ આવું જ ગેરબંધારણીય કૃત્ય કર્યું હતું.
મુશર્રફે શું કર્યું?
12 ઓક્ટોબર 1999ના રોજ પાકિસ્તાનના તત્કાલિન આર્મી ચીફ પરવેઝ મુશર્રફે નવાઝ શરીફની સરકારને ઉથલાવી દીધી હતી. મુશર્રફે નવાઝ શરીફને નજરકેદ કર્યા અને બાદમાં તેમને જેલમાં ધકેલી દીધા. મુશર્રફ પાકિસ્તાનના રાષ્ટ્રપતિ બન્યા. મુશર્રફ ઓગસ્ટ 2008 સુધી રાષ્ટ્રપતિ પદ પર રહ્યા.
માર્ચ 2007માં, મુશર્રફે એક ટીવી ઈન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું કે તેઓ વધુ 5 વર્ષ સુધી રાષ્ટ્રપતિ રહેવા ઈચ્છે છે. પરંતુ વિપક્ષ તેમની વિરુદ્ધ થઈ ગયો. મુશર્રફને રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી લડતા રોકવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરવામાં આવી હતી.
8 સપ્ટેમ્બર 2007ના રોજ, સુપ્રીમ કોર્ટે મુશર્રફને 6-3થી ચૂંટણી લડવાની મંજૂરી આપી. જો કે મુશર્રફ સામેનો વિરોધ અટકે તેમ લાગતું ન હતું. મુશર્રફે 3 નવેમ્બર 2007ના રોજ પાકિસ્તાનમાં ઈમરજન્સી જાહેર કરી હતી. તેમણે બંધારણને સસ્પેન્ડ કરીને ચીફ જસ્ટિસને પણ બરતરફ કર્યા હતા.
એક મહિના પછી, 15 ડિસેમ્બર 2007ના રોજ, મુશર્રફે કટોકટી હટાવી લીધી. પાકિસ્તાનમાં ફેબ્રુઆરી 2008માં સામાન્ય ચૂંટણીઓ યોજાઈ હતી. પાકિસ્તાન પીપલ્સ પાર્ટી (PPP) સૌથી મોટી પાર્ટી બની. સૈયદ યુસુફ રઝા ગિલાની વડાપ્રધાન બન્યા. નવી સરકારે મુશર્રફને પદ પરથી હટાવવા માટે મહાભિયોગની તૈયારી શરૂ કરી. જો કે, મુશર્રફે પોતે 18 ઓગસ્ટ 2008ના રોજ પદ પરથી રાજીનામું આપી દીધું હતું.
