ભારત-કેનેડા રાજદ્વારી વિવાદ પર બ્રિટન અને અમેરિકાએ પોતાનું વલણ બદલ્યું, કહ્યું આ મહત્વપૂર્ણ વાત

બ્રિટન અને અમેરિકાએ ભારત અને કેનેડા વચ્ચેના રાજદ્વારી વિવાદને લઈને ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. આ મામલે અમેરિકા અને યુકેનો ઝુકાવ કેનેડા તરફ હતો. બંને દેશોએ કહ્યું કે તેઓ ભારતને તેના મુખ્ય એશિયાઈ પ્રતિસ્પર્ધી ચીન સામે કાઉન્ટરવેઈટ તરીકે જુએ છે અને તેથી તેઓ તેમના સંબંધોને નુકસાન પહોંચાડવા માંગતા નથી. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને બ્રિટને શુક્રવારે ભારતને વિનંતી કરી કે કેનેડાને ભારતમાં તેની રાજદ્વારી હાજરી ઘટાડવા દબાણ ન કરે. શીખ અલગતાવાદીની હત્યાના વિવાદ વચ્ચે ઓટ્ટાવાએ 41 રાજદ્વારીઓને હાંકી કાઢવા પર ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી.

આપને જણાવી દઈએ કે કેનેડાએ ભારત પર જૂનમાં વેનકુવર ઉપનગરમાં કેનેડિયન નાગરિક અને ખાલિસ્તાની આતંકવાદી હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યામાં સામેલ હોવાનો આરોપ લગાવ્યો છે. ભારતે આ આરોપને નકારી કાઢ્યો છે. યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના પ્રવક્તા મેથ્યુ મિલરે જણાવ્યું હતું કે, “ભારતમાં તેની રાજદ્વારી હાજરીને નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડવાની કેનેડા સરકારની માંગના જવાબમાં, અમે ભારતમાંથી કેનેડિયન રાજદ્વારીઓની વિદાયથી ચિંતિત છીએ.” મતભેદોને ઉકેલવા માટે પાયાના સ્તરે રાજદ્વારીઓની જરૂર છે. અમે ભારત સરકારને વિનંતી કરી છે કે કેનેડાની રાજદ્વારી હાજરી ઘટાડવાનો આગ્રહ ન રાખો અને કેનેડામાં ચાલી રહેલી તપાસમાં સહકાર આપો.

અમેરિકાએ આ વાત કહી

મિલરે કહ્યું કે અમે અપેક્ષા રાખીએ છીએ કે ભારત કેનેડિયન રાજદ્વારી મિશનના માન્યતાપ્રાપ્ત સભ્યો દ્વારા પ્રાપ્ત વિશેષાધિકારો અને પ્રતિરક્ષાઓના સંદર્ભમાં રાજદ્વારી સંબંધો પર 1961ના વિયેના કન્વેન્શન હેઠળ તેની જવાબદારીઓનું પાલન કરશે. વોશિંગ્ટને કહ્યું છે કે તે કેનેડાના આરોપોને ગંભીરતાથી લે છે અને લંડન તેમજ ભારતને આ હત્યાની તપાસમાં કેનેડાને સહકાર આપવા વિનંતી કરી છે, જ્યારે પશ્ચિમી સત્તાઓ ખુલ્લેઆમ ભારતની નિંદા કરવામાં આનાકાની કરી રહી છે. વિશ્લેષકો કહે છે કે યુએસ અને બ્રિટન ભારત સાથેના સંબંધોને નુકસાન પહોંચાડવા માંગતા નથી, જેને તેઓ તેમના મુખ્ય એશિયાઈ પ્રતિસ્પર્ધી ચીન સામે વળતર તરીકે જુએ છે. પરંતુ યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટ અને બ્રિટનના વિદેશ કાર્યાલયના શુક્રવારના નિવેદનો આ મુદ્દે વોશિંગ્ટન અને લંડન દ્વારા નવી દિલ્હીની સૌથી સીધી ટીકા હતી.

બ્રિટને કહ્યું કે તે ભારતના નિર્ણયો સાથે સહમત નથી

યુકે ફોરેન ઓફિસના પ્રવક્તાએ જણાવ્યું હતું કે, “અમે ભારત સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા નિર્ણયો સાથે સહમત નથી, જેના પરિણામે સંખ્યાબંધ કેનેડિયન રાજદ્વારીઓએ ભારત છોડી દીધું છે.” નિજ્જરની હત્યા અંગે કેનેડાના આરોપોને પગલે નવી દિલ્હીએ ગયા મહિને ઓટ્ટાવાને તેની રાજદ્વારી હાજરી ઘટાડવા માટે કહ્યું તે પછી કેનેડાએ ભારતમાંથી 41 રાજદ્વારીઓને પાછા બોલાવ્યા. કેનેડાએ શુક્રવારે કહ્યું હતું કે તે અસ્થાયી રૂપે ઘણા ભારતીય શહેરોમાં વાણિજ્ય દૂતાવાસમાં વ્યક્તિગત કામગીરીને સ્થગિત કરી રહ્યું છે અને વિઝા પ્રક્રિયામાં વિલંબની ચેતવણી આપી છે. યુકે ફોરેન ઓફિસે પણ વિયેના કન્વેન્શનને ટાંક્યું હતું. “રાજદ્વારીઓનું રક્ષણ કરતા વિશેષાધિકારો અને પ્રતિરક્ષાઓને એકપક્ષીય રીતે દૂર કરવી એ વિયેના કન્વેન્શનના સિદ્ધાંતો અથવા અસરકારક કામગીરી સાથે સુસંગત નથી,” તેણે કહ્યું.