ચીન : હોસ્પિટલોમાં જન્મ અને પ્રસૂતિ વિભાગ થઈ રહ્યા છે બંધ, સૌ પ્રથમ વખત વસ્તીમાં આટલો મોટો ઘટાડો નોંધાયો

ચીનની ઘણી હોસ્પિટલો આ દિવસોમાં એક અલગ સમસ્યાનો સામનો કરી રહી છે. ચીનની અનેક હોસ્પિટલોમાં જન્મ અને પ્રસૂતિ વિભાગો બંધ થઈ રહ્યા છે. આ વિભાગો બંધ થવા પાછળનું કારણ ચીનનો ઘટતો જન્મદર હોવાનું સામે આવ્યું છે. ગત વર્ષે સૌ પ્રથમ વખત ચીનની વસ્તીમાં આટલો મોટો ઘટાડો જોવા મળ્યો. જો કે છેલ્લા કેટલાક સમયથી ચીનની વસ્તી સતત ઘટી રહી છે. આ મામલે હાથ ધરાયેલ સર્વેમાં સામે આવ્યું કે છેલ્લા કેટલાક સમયથી ચીનમાં સ્ત્રીઓ ગર્ભવતી બનવાનું પ્રમાણ ક્રમશ ઘટી રહ્યું છે. આની સીધી અસર હોસ્પિટલ પર પડી રહી છે અને અહીંના બર્થ અને ડિલિવરી વિભાગો ખાલી પડ્યા છે. બાળકોની ઘટતી સંખ્યાનો અર્થ એ છે કે કેટલીક હોસ્પિટલો પ્રસૂતિ વિભાગને ચાલુ રાખી શકતી નથી અને આ વિભાગને બંધ કરી રહી છે.

એક ન્યૂઝ એજન્સીના અહેવાલ મુજબ આ વખતે ચીનમાં બાળકનો જન્મ દર ઘણો નીચો રહેવા જઈ રહ્યો છે અને હોસ્પિટલોએ ‘દુષ્કાળ’નો સામનો કરવો પડશે. ચીનની પૂર્વી ઝેજિયાંગ અને દક્ષિણ જિયાંગસી સહિત અનેક રાજ્યોની હોસ્પિટલોએ છેલ્લા બે મહિનામાં જાહેરાત કરી છે કે તેઓ તેમના પ્રસૂતિ વિભાગો બંધ કરશે.
જિયાંગસીમાં ગાંઝૂ શહેરમાં આવેલી પાંચમી પીપલ્સ હોસ્પિટલે તેના સત્તાવાર WeChat એકાઉન્ટ પર જણાવ્યું હતું કે 11 માર્ચથી હોસ્પિટલમાં પ્રસૂતિ સેવાઓ ઉપલબ્ધ રહેશે નહીં. માત્ર જિઆંગસી જ નહીં, ઝેજિયાંગની ટ્રેડિશનલ મેડિસિન જિઆંગશાન હોસ્પિટલે તેના વીચેટ પેજ પર જાહેરાત કરી છે કે તેમનો ડિલિવરી વિભાગ 1 ફેબ્રુઆરીથી બંધ કરી દેવામાં આવ્યો છે. જણાવી દઈએ કે WeChat ભારતના એક્સ અને ટ્વિટરની જેમ ચીનમાં લોકપ્રિય સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ છે.

ચીનના નેશનલ હેલ્થ કમિશનના નવીનતમ ઉપલબ્ધ ડેટા દર્શાવે છે કે અહીં પ્રસૂતિ હોસ્પિટલોની સંખ્યા 2020 માં 807 થી ઘટીને 2021 માં 793 થઈ ગઈ છે. ચીનમાં હોસ્પિટલો એવા સમયે બંધ થઈ રહી છે જ્યારે ચીની નીતિ નિર્માતાઓ યુવાન યુગલોને બાળકો માટે કેવી રીતે પ્રોત્સાહિત કરવા તે અંગે સંઘર્ષ કરી રહ્યા છે. ચીનમાં સમાજ કલ્યાણ વિભાગના અધિકારીઓ એવી સ્થિતિનો સામનો કરી રહ્યા છે જ્યાં દેશની વસ્તીનો મોટો હિસ્સો દર વર્ષે વૃદ્ધોની શ્રેણીમાં જોડાઈ રહ્યો છે. ચીનની આ બદલાતી વસ્તી વિષયક પદ્ધતિ સરકાર માટે ચિંતાનો વિષય છે.

ચીનની હોસ્પિટલો હવે તેમના પ્રસૂતિ વિભાગો બંધ કરી રહી છે અને તેમના સંસાધનો વૃદ્ધોની સંભાળ, એટલે કે વૃદ્ધોની સેવા માટે સમર્પિત કરી રહી છે. તેનું કારણ એ છે કે ચીનમાં વૃદ્ધ લોકોની વસ્તી સતત વધી રહી છે અને તેમને સ્વાસ્થ્ય સેવાઓની વધુ જરૂર છે. ચીન સમક્ષ પડકાર તેના વિશાળ શ્રમ બજાર માટે શ્રમબળ શોધવાનો છે. ઓછી વસ્તીનો સ્પષ્ટ અર્થ છે કે કામ કરવા માટે ઓછા લોકો. આ એક એવી સમસ્યા છે જે 21મી સદીમાં વિશ્વની નંબર વન આર્થિક શક્તિ બનવાની ચીનની મહત્વાકાંક્ષામાં અવરોધ બની રહી છે.

જણાવી દઈએ કે 2023માં ચીનની વસ્તીમાં સતત બીજા વર્ષે ઘટાડો થયો છે. કોવિડ-19ના કારણે રેકોર્ડ નીચા જન્મ દર અને ઉચ્ચ મૃત્યુએ ઘટતા વસ્તીના વલણમાં વધુ વધારો કર્યો છે. અધિકારીઓને ડર છે કે આનાથી અર્થતંત્રની વૃદ્ધિની સંભાવના પર લાંબા ગાળાની અસર પડશે.

ચીનના યુગલોને બાળકો નથી જોઈતા

કેરિયરની સ્પર્ધા , વધતો ખર્ચ, જવાબદારીઓમાંથી મુક્તિ અને એકલા રેહવાની પસંદગી જેવા કેટલાક કારણો છે જેના કારણે ચીનમાં ઘણી મહિલાઓ આ દિવસોમાં બાળકો વિના જીવવાનું પસંદ કરી રહી છે. તમને જણાવી દઈએ કે હાલમાં જ ચીનની એક થિંક ટેન્કે મહિલાઓની સ્થિતિનો અભ્યાસ કરતી વખતે કહ્યું હતું કે પ્રતિ વ્યક્તિ જીડીપીના સંદર્ભમાં ચીન વિશ્વના એવા શહેરોમાં સામેલ છે જ્યાં બાળકનો ઉછેર સૌથી મોંઘો છે. આ કારણે, બાળકોને જન્મ આપવો અને પછી તેમને ઉછેરવું એ ખૂબ જ ખર્ચાળ જવાબદારી છે. તેથી, ઘણી સ્ત્રીઓ બાળકોની જવાબદારીમાંથી મુક્ત રહેવા માંગે છે. ઘણી વખત તેના પતિ પણ આ નિર્ણય સાથે સહમત થાય છે.

યુવતીઓમાં અનિચ્છા

આ સિવાય ચીનમાં ઘણી યુવતીઓ લગ્ન જેવી સામાજિક જવાબદારીઓથી બંધાવા ઈચ્છતી નથી. ચીનમાં ઘણી બધી જાતિય અસમાનતા અને ભેદભાવ છે, તેથી નોકરી કરતી મહિલાઓ તેમની કારકિર્દી છોડી લગ્ન કરવાનું પસંદ કરતી નથી. અને લગ્નની સાથે યુવતીઓ કેરિયરની મહત્વાકાંક્ષામાં માતા બનવાનું પણ પસંદ નથી કરતી. કારણ કે તેમને ડર છે કે તેઓ લગ્ન કરશે અથવા માતા બનશે તો તેમના વ્યાવસાયિક જીવનની પ્રગતિમાં પાછળ રહી જશે. તેથી જ તેઓ બાળકો પેદા કરવા માંગતા નથી. આ સિવાય બેરોજગારી, રોજગારની ઘટતી તકો, ઓછો પગાર જેવા કેટલાક પરિબળો છે જેના કારણે લોકોને કાં તો ઓછા બાળકો જોઈએ છે અથવા તો બાળકો બિલકુલ નથી જોઈતા.

મહિલાઓ સ્પષ્ટપણે કહે છે કે તેમની પાસે વધુ બાળકો પેદા કરવા માટે ન તો સંસાધનો છે કે ન તો શક્તિ બાકી છે. મહિલાઓનો આરોપ છે કે ચીનની સામ્યવાદી સરકારે હજુ સુધી આકર્ષક બાળ લાભ યોજનાની જાહેરાત કરી નથી.

સરકારનું પ્રોત્સાહન પેકેજ

ચીનમાં જન્મ દર વધારવા માટે સરકારી એજન્સીઓએ પહેલ કરી છે. આમાં પ્રસૂતિ રજામાં વધારો, નાણાકીય અને કર સંબંધિત લાભો, મકાન ખરીદવા માટે સબસિડીનો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય સંતાન ઈચ્છુક યુગલોને રોકડ લાભ અને પ્રોપર્ટી ટેક્સમાં પણ છૂટ આપવામાં આવી રહી છે. અત્રે એ જાણવું જરૂરી છે કે વર્ષ 2016માં ચીને 35 વર્ષ લાંબી ‘વન ચાઈલ્ડ પોલિસી’માં છૂટછાટ આપી હતી અને યુગલોને બે બાળકોની છૂટ આપવામાં આવી હતી. વર્ષ 2021માં ચીનની સરકારે બાળકોની મર્યાદા વધારીને ત્રણ કરી હતી.

ચીનની ઘટતી વસ્તીનું વલણ

ગયા વર્ષે, 60 વર્ષમાં પ્રથમ વખત, ચીનની વસ્તીમાં મોટો ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. 2022માં મેઇનલેન્ડ ચીનની વસ્તીમાં 8 લાખ 50 હજાર લોકોનો ઘટાડો નોંધાયો હતો. જો જન્મની વાત કરીએ તો 2022માં ચીનમાં 90 લાખ 56 હજાર નવજાત શિશુનો જન્મ થયો હતો, જ્યારે મૃત્યુની સંખ્યા 1 કરોડ 41 હજાર હતી. રિપોર્ટ અનુસાર, 2022ના અંતે મેઇનલેન્ડ ચીનની વસ્તી 1.41175 બિલિયન (લગભગ 1.41 બિલિયન) હતી, જ્યારે એક વર્ષ પહેલા એટલે કે 2021માં ચીનની વસ્તી 1.41260 બિલિયન નોંધાઈ હતી.