તમે સાંભળ્યું જ હશે કે ‘જાકો રખે સાંઈયા માર શકે ના કોઈ’ કહેવત 13 સપ્તાહની બાળકી પર એકદમ ફિટ બેસે છે જે જન્મથી જ હાર્ટ પ્રોબ્લેમથી પીડિત હતી. પરંતુ ભગવાને તેના માટે દેવદૂત તરીકે ગાય માતાને મોકલી અને તેનો જીવ બચાવ્યો. વાસ્તવમાં, સાઉથ ઈસ્ટ લંડનના સિડકપ શહેરમાં હૃદયરોગથી પીડિત 13-અઠવાડિયાની બાળકીના જીવનને બચાવવા માટે ઓપન હાર્ટ સર્જરીમાં ગાયની પેશીઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. જેના કારણે બાળકીનું ઓપરેશન સફળ રહ્યું અને તે સંપૂર્ણ સ્વસ્થ છે.
શું છે સમગ્ર મામલો
સમગ્ર વિશ્વમાં લાખો બાળકો એવા છે જે જન્મજાત હૃદય રોગથી પીડાય છે. આવું જ કંઈક આ 13 સપ્તાહની બાળકી સાથે થયું, જેના શરીરમાંથી લોહીને હૃદયમાંથી બાકીના શરીરમાં લઈ જતી નળી લીક થવા લાગી. એટલું જ નહીં બાળકીની હાલત એટલી ખરાબ થઈ ગઈ કે તેને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થવા લાગી અને તેણે દૂધ પીવાનું પણ બંધ કરી દીધું. જ્યારે બાળકીના માતા-પિતાએ ડોક્ટરને બતાવ્યું ત્યારે જાણવા મળ્યું કે આ બાળકીને મિટ્રલ વાલ્વની બીમારી છે અને જો તેની યોગ્ય સમયે સારવાર ન કરાઈ હોત તો બાળકીનું મોત થઈ શકે છે.
આ રોગ શું છે
વાસ્તવમાં, મિક્સ્ડ મિટ્રલ વાલ્વ નામની આ બીમારીમાં મિટ્રલ વાલ્વ એક ફ્લૅપ છે જે ફેફસાં દ્વારા આખા શરીરમાં ઑક્સિજનથી ભરપૂર લોહી પહોંચાડે છે અને જો તેમાં કોઈ સમસ્યા હોય તો શરીરના બાકીના ભાગોને પણ નુકસાન થઈ શકે છે. આને સુધારવા માટે, ઓપન હાર્ટ સર્જરી સામાન્ય રીતે મોટી ઉંમરના લોકોમાં કરવામાં આવે છે, પરંતુ આ બાળકી ખૂબ જ નાની હતી. તેથી ડૉક્ટરો માટે આ નિર્ણય લેવો ખૂબ મુશ્કેલ હતું.
આટલી નાની છોકરી પર પહેલીવાર પ્રયોગ કર્યો
બાળકની સર્જરી કરનાર પીડિયાટ્રિક કાર્ડિયોલોજિસ્ટ ડૉ. એરોન બેલે જણાવ્યું હતું કે બાળકની ઓપન હાર્ટ સર્જરી કરવા માટે ગાયના પેશીઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. વાસ્તવમાં ગાયના હાર્ટ વાલ્વમાંથી મેલોડી વોલ બનાવવાની ટેકનિક મેડિકલ ક્ષેત્રમાં છેલ્લા બે વર્ષથી ચાલી રહી છે. પરંતુ આટલી નાની બાળકી પર આ પ્રયોગ ક્યારેય થયો નથી. પરંતુ બાળકીની હાલત જોઈને તેણે આ ઓપરેશન કરવાનું નક્કી કર્યું અને ઓપન હાર્ટ સર્જરી દ્વારા બાળકીના હૃદયમાં આ નવો વાલ્વ ઈમ્પ્લાન્ટ કરવામાં આવ્યો.
છોકરીની સર્જરી કેવી રીતે થઈ?
નાના બાળકનું હૃદય અખરોટ જેટલું નાનું હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, છોકરીના હૃદયમાં ગાયની પેશી નાખવા માટે, ડૉક્ટરે પહેલા તેના હૃદયમાંથી ક્ષતિગ્રસ્ત વાલ્વ કાઢી નાખ્યો. ત્યારબાદ ગાયના પેશીઓમાંથી બનેલા નવા મેલોડી વાલ્વને સેટ કરવા માટે પાતળા બલૂન જેવી વસ્તુનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. જલદી નવો વાલ્વ જગ્યાએ સેટ થયો, બલૂન દૂર કરવામાં આવ્યો. આ પ્રક્રિયામાં લગભગ 6 કલાકનો સમય લાગ્યો હતો. આ પછી બાળકીના બાકીના શરીરમાં લોહીનું પરિભ્રમણ શરૂ થઈ ગયું અને ઓક્સિજનનો સપ્લાય પણ શરૂ થઈ ગયો. ઓપરેશનના 8 દિવસ બાદ બાળકી સંપૂર્ણ સ્વસ્થ થઈ ગઈ છે અને હવે તે પોતાના ઘરે ગઈ છે.
ભારતની સ્થિતિ
લંડનની વાત છે, પરંતુ ભારતમાં પણ દર વર્ષે બે લાખથી વધુ બાળકો હૃદય રોગ સાથે જન્મે છે. જેમાંથી 25 થી 30000 જેટલા બાળકોને હાર્ટ સર્જરીની જરૂર છે. તે જ સમયે, યુકેમાં દર વર્ષે 70 બાળકોનું ઓપરેશન કરવામાં આવે છે, જેમાંથી માત્ર 50% જ જીવિત રહે છે.
વિશ્વ મેલેરિયા દિવસ 2022 / ધાણાથી લઈને ગિલોય સુધી, મેલેરિયાથી બચવા માટે આ છે રામબાણ ઉપાય
