નવરાત્રીના બીજા દિવસે આ મંત્રથી 'માતા બ્રહ્મચારિણી'ની કરો પૂજા!

શારદીય નવરાત્રીના બીજા દિવસે મા દુર્ગાની બીજી શક્તિ ‘માતા બ્રહ્મચારિણી’ની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. માતાની શક્તિઓ વિશેની માહિતી તેમના નામ પરથી મળે છે. બ્રહ્મા એટલે તપસ્યા અને ચારિણી એટલે કે જે આચરણ કરે છે, એટલે કે તપસ્યા કરનાર બ્રહ્મચારિણીને આપણે વારંવાર પ્રણામ કરીએ છીએ. બ્રહ્મચારિણી માતાની પૂજા કરવાથી સૌભાગ્ય, આરોગ્ય, આત્મવિશ્વાસ, દીર્ધાયુષ્ય અને નિર્ભયતા પ્રાપ્ત થાય છે. માતા બ્રહ્મચારિણીને બ્રાહ્મી પણ કહેવામાં આવે છે. માતાના આ અવતારની ઉપાસના અને ઉપવાસ કરવાથી માણસ અત્યંત કપરા સમયમાં પણ પોતાના માર્ગથી હટતો નથી. તો જાણીએ માતા બ્રહ્મચારિણીનું સ્વરૂપ, અર્પણ, પૂજા પદ્ધતિ અને મંત્ર…

આ રીતે માતા બ્રહ્મચારિણી નામ આવ્યું

શાસ્ત્રોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે માતા દુર્ગાએ પર્વતરાજની પુત્રી તરીકે પાર્વતીના રૂપમાં જન્મ લીધો હતો અને મહર્ષિ નારદની સલાહ પર તેમણે ભગવાન મહાદેવને પતિ તરીકે મેળવવા માટે કઠોર તપસ્યા કરી હતી. તેમણે હજારો વર્ષોની કઠોર તપસ્યાને કારણે, તેણીનું નામ તપશ્ચરિણી અથવા બ્રહ્મચારિણી પડ્યું. તેમની તપસ્યાના આ સમયગાળા દરમિયાન તેમણે ઘણા વર્ષો સુધી ઉપવાસ કરીને અને અત્યંત કઠિન તપ કરીને મહાદેવને પ્રસન્ન કર્યા. તેમની તપસ્યાના પ્રતીક તરીકે, તેમના આ સ્વરૂપની નવરાત્રીના બીજા દિવસે પૂજા અને સ્તુતિ કરવામાં આવે છે.

માતાનો સ્વરૂપ કેવો છે?

दधाना कपाभ्यामक्षमालाकमण्डलू।
देवी प्रसीदतु मयि ब्रह्मचारिण्यनुत्तमा।
નવદુર્ગાઓમાં બીજી દુર્ગાનું નામ માતા બ્રહ્મચારિણી છે. નવરાત્રીના બીજા દિવસે તેમની પૂજા કરવામાં આવે છે. બ્રહ્મચારિણી આ ચાલતા જગતના તમામ જ્ઞાનની જાણકાર છે. તેનું સ્વરૂપ સફેદ વસ્ત્રોમાં લપેટાયેલી કન્યાના રૂપમાં છે, જેના એક હાથમાં અષ્ટકોણીય માળા અને બીજા હાથમાં કમંડલ છે. તે અક્ષયમાલા અને કમંડલ ધારિણી બ્રહ્મચારિણી અને નિગમાગમ તંત્ર-મંત્ર વગેરે નામના દુર્ગા ગ્રંથોના જ્ઞાન સાથે જોડાયેલું છે. તેમના તેના સર્વજ્ઞ જ્ઞાન આપીને તેના ભક્તોને વિજયી બનાવે છે. બ્રહ્મચારિણીનું સ્વરૂપ ખૂબ જ સરળ અને ભવ્ય છે. અન્ય દેવીઓની તુલનામાં, તે ખૂબ જ નમ્ર, ક્રોધ રહિત અને ત્વરિત વરદાન આપે છે.

માતાનો ભોગ

નવરાત્રીના બીજા દિવસે દેવી ભગવતીને સાકર ચઢાવવાની પરંપરા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે સાકર ચઢાવવાથી પૂજા કરનારને લાંબુ આયુષ્ય મળે છે અને તે સ્વસ્થ રહે છે, તેનામાં સારા વિચારો આવે છે અને માતા પાર્વતીની કઠિન તપસ્યાને ધ્યાનમાં રાખીને લડવાની પ્રેરણા મળે છે.

પીળા રંગનું મહત્વ

માતા બ્રહ્મચારિણીને પીળો રંગ ખૂબ જ પ્રિય છે, તેથી પીળા રંગના વસ્ત્રો પહેરીને માતાની પૂજા કરવી જોઈએ. તેમજ પીળા રંગના વસ્ત્રો અને ફૂલ અર્પણ કરવા જોઈએ. પીળો રંગ માતાના સંવર્ધન સ્વભાવનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. તેમજ આ રંગ શીખવાની અને જ્ઞાનની નિશાની છે અને તેને ઉત્સાહ, ખુશી અને બુદ્ધિનું પ્રતિક માનવામાં આવે છે.

માતા બ્રહ્મચારિણી દેવીના પૂજા મંત્ર

या देवी सर्वभूतेषु मां ब्रह्मचारिणी रूपेण संस्थिता।
नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नमः।।

दधाना कपाभ्यामक्षमालाकमण्डलू।
देवी प्रसीदतु मयि ब्रह्मचारिण्यनुत्तमा।