Mauni Amas માઘ મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની અમાવાસ્યાને માઘી અથવા મૌની અમાવસ્યા Mauni Amas તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ વર્ષે મૌની અમાવસ્યા આજે 21 જાન્યુઆરી 2023ના રોજ ઉજવવામાં આવી રહી છે. શનિવારે આવતી અમાવસ્યા તિથિને કારણે તેને શનિશ્ચરી અમાવસ્યા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
માઘ મહિનામાં આવતી અમાવસ્યા મૌની અમાવસ્યા તરીકે ઓળખાય છે. શનિવારે અમાવસ્યા Mauni Amas આવતી હોવાથી તેને શનૈશ્ચરી અમાવસ્યા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ વર્ષે મૌની અમાવસ્યા આજે એટલે કે 21 જાન્યુઆરી 2023ના રોજ છે. આ દિવસે દાન અને ધાર્મિક કાર્યોનું ફળ યજ્ઞ અને કઠોર તપસ્યાના ફળ સમાન હોય છે. અમાવસ્યાના દિવસે સ્નાન અને દાનનું પણ ખૂબ મહત્વ છે. કારણ કે તેને શનિશ્ચરી અમાવસ્યા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, આવી સ્થિતિમાં આ દિવસે દાન કરવાથી શનિદેવના અશુભ પ્રભાવથી બચી શકાય છે. હિંદુ ધર્મની માન્યતાઓ અનુસાર, ઋષિ મનુનો જન્મ મૌની અમાવસ્યા પર થયો હતો અને મૌની શબ્દ મનુમાંથી ઉત્પન્ન થયો હતો.
મૌની અમાવસ્યાનો શુભ સમય (મૌની અમાવસ્યા 2023 શુભ મુહૂર્ત)
હિન્દુ કેલેન્ડર મુજબ, મૌની અમાવસ્યા 21 જાન્યુઆરી, 2023 ના રોજ સવારે 6:17 વાગ્યે શરૂ થશે અને 22 જાન્યુઆરીએ સવારે 02:22 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. ઉદય તિથિ અનુસાર આજે જ મૌની અમાવસ્યા મનાવવામાં આવી રહી છે. મૌની અમાવસ્યા સ્નાન અને દાન માટે ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. બ્રહ્મ મુહૂર્તમાં સવારે વહેલા ઊઠીને પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરવું જોઈએ. આ દિવસે સ્નાન કરવાથી અક્ષય પુણ્ય મળે છે. જો તમે પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરી શકતા નથી, તો પાણીમાં ગંગાના પાણીના થોડા ટીપાં મિક્સ કરીને ઘરે સ્નાન કરવાનો પ્રયાસ કરો.
20 વર્ષ પછી સંયોગ બની રહ્યો છે (મૌની અમાવસ્યા શુભ સંયોગ)
આજે વર્ષની પ્રથમ શનિશ્ચરી અમાવસ્યા છે. જ્યારે અમાવસ્યા શનિવારે આવે છે ત્યારે તે ખૂબ જ ભાગ્યે જ બને છે. લગભગ 20 વર્ષ પહેલા 1 ફેબ્રુઆરી 2003ના રોજ માઘ અમાવસ્યા શનિવારના દિવસે પડી હતી. જણાવી દઈએ કે આવો દુર્લભ સંયોગ આજથી 6 વર્ષ પછી 2027માં જોવા મળશે.
મૌની અમાવસ્યાનું મહત્વ
મૌની અમાવસ્યાના વ્રતમાં મૌન રાખવાનું વિશેષ મહત્વ જણાવવામાં આવ્યું છે. શાસ્ત્રો અનુસાર મોંથી ભગવાનનો જાપ કરવાથી જેટલું પુણ્ય મળે છે. તેના કરતાં મૌનથી જપ કરવાથી ઘણું વધારે પુણ્ય મળે છે. જો દાન પહેલા દોઢ કલાક સુધી મૌન રાખવામાં આવે તો દાનનું ફળ 16 ગણું વધી જાય છે અને જે વ્યક્તિ મૌન રાખીને વ્રત સમાપ્ત કરે છે તેને ઋષિનો દરજ્જો મળે છે.
મૌની અમાવસ્યા પર આ રીતે કરો પિતાની પૂજા
પિતૃદોષથી મુક્તિ મેળવવા માટે પિતૃઓનું ધ્યાન કરતી વખતે સૂર્યદેવને જળ અર્પિત કરો. પિતૃ દોષથી છુટકારો મેળવવા માટે એક વાસણમાં પાણી લો અને તેમાં લાલ ફૂલ અને કાળા તલ નાખો.આ પછી તમારા પિતૃઓની શાંતિ માટે પ્રાર્થના કરતી વખતે આ જળ સૂર્ય ભગવાનને ચઢાવો.આ પછી તમારા પિતૃઓની શાંતિ માટે પ્રાર્થના કરતી વખતે આ જળ સૂર્ય ભગવાનને ચઢાવો. પીપળના ઝાડ પર સફેદ મીઠાઈ ચઢાવો અને તે ઝાડની 108 વાર પ્રદક્ષિણા કરો. મૌની અમાવસ્યાના દિવસે જરૂરિયાતમંદ વ્યક્તિને તલના લાડુ, તલનું તેલ, આમળા, ધાબળા અને કપડાં જેવી વસ્તુઓનું દાન કરો.
મૌની અમાવસ્યાના ઉપાય
આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુના મંદિરમાં ધ્વજ લગાવો. આમ કરવાથી ભગવાનની સાથે તમને માતા લક્ષ્મીની કૃપા પણ પ્રાપ્ત થશે.આ દિવસે શનિદેવને તેલ ચઢાવો. તેની સાથે કાળા તલ, કાળા અડદ, કાળા કપડાનું પણ દાન કરો. શિવલિંગ પર કાળા તલ, દૂધ અને જળ અર્પિત કરવાથી ઘરમાં શાંતિ રહે છે. હનુમાન ચાલીસા વાંચો અને હનુમાનજીને લાડુ ચઢાવો. પીપળાને જળ અર્પણ કરો. આ પછી પીપળના ઝાડની સાત પરિક્રમા કરવી. તેનાથી શનિ, રાહુના દોષ દૂર થાય છે. લક્ષ્મીજી અને શિવજીને ચોખાની ખીર અર્પણ કરવાથી ધનની પ્રાપ્તિ થાય છે.
મૌની અમાવસ્યા પર શું દાન કરવું?
મૌની અમાવસ્યાના દિવસે તેલ, તલ, સૂકું લાકડું, ધાબળો, ગરમ વસ્ત્રો, કાળા વસ્ત્રો, ચંપલનું દાન કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે. બીજી તરફ જે લોકોની કુંડળીમાં ચંદ્ર દુર્બળ છે, તેઓને દૂધ, ચોખા, ખીર, ખાંડ, બતાશાનું દાન કરવાથી વિશેષ ફળ મળશે.
મૌની અમાવસ્યા પૂજાવિધિ
મૌની અમાવસ્યાના દિવસે સવારે બ્રહ્મ મુહૂર્તમાં જાગીને ઘરની સફાઈ કર્યા પછી કોઈપણ પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરવું જોઈએ. સ્નાન કરતી વખતે ‘ગંગા ચ યમુને ચૈવ ગોદાવરી સરસ્વતી, નર્મદે સિંધુ કાવેરી જલેસ્મિં સન્નિધિમ કુરુ’ મંત્રનો જાપ કરો. સ્નાન કર્યા પછી તાંબાના વાસણમાં કાળા તલ અને લાલ ફૂલ મિક્સ કરીને સૂર્યને જળ અર્પિત કરો અને ભગવાન હરિનું ધ્યાન કરતી વખતે મૌન રહેવાની પ્રતિજ્ઞા લો. આ દિવસે તુલસીની પૂજા કરો અને 108 વાર પ્રદક્ષિણા કરો
આ પણ વાંચોઃ
