મંતવ્ય વિશેષ/ આવી જ રીતે શ્રીલંકાને કર્યું બરબાદ, જાણો કેવી રીતે પાકિસ્તાનને ગરીબીના દલદલમાં ધકેલ્યું

ચીને ગરીબીથી પીડિત પાકિસ્તાન સાથે દગો કર્યો છે. પાકિસ્તાનમાં ચીનમાં બનેલી ટ્રેનની બોગી જંક બની ગઈ છે. તથા પૂરા પૈસા લેવા છતાં, પાકિસ્તાનના પાવર પ્લાન્ટ્સમાં નબળી ગુણવત્તાવાળા કોલસાનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો

Mantavya Exclusive Mantavya Vishesh
YouTube Thumbnail 7 આવી જ રીતે શ્રીલંકાને કર્યું બરબાદ, જાણો કેવી રીતે પાકિસ્તાનને ગરીબીના દલદલમાં ધકેલ્યું
  • પાકિસ્તાન ચીન સમક્ષ ઝૂકી, પાવર પ્લાન્ટને મંજૂરી
  • પાકિસ્તાનનો પાવર પ્લાન્ટ ચીનની લોન પર ચાલી રહ્યો 
  • ચીનના દેવાને કારણે પાકિસ્તાન અને શ્રીલંકા બરબાદ
  • ચીને અફઘાનિસ્તાનની તિજોરી માટે ટેકો છોડ્યો!

પાકિસ્તાન અને ચીન લાંબા સમયથી મૈત્રીપૂર્ણ સંબંધો જાળવી રહ્યા છે. પરંતુ બંને દેશોનો સ્વભાવ હંમેશા સામે આવ્યો છે. બંને દેશોના ઈરાદાઓથી દુનિયાનો કોઈ દેશ અજાણ નથી. પાકિસ્તાનને પોતાનો મિત્ર ગણાવતા ચીને તેની સાથે દગો કર્યો ત્યારે હદ થઈ ગઈ. ચીને ગરીબીથી પીડિત પાકિસ્તાન સાથે દગો કર્યો છે. પાકિસ્તાનમાં ચીનમાં બનેલી ટ્રેનની બોગી જંક બની ગઈ છે. તથા પૂરા પૈસા લેવા છતાં, પાકિસ્તાનના પાવર પ્લાન્ટ્સમાં નબળી ગુણવત્તાવાળા કોલસાનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો અને કરોડોનું નુકસાન થયું. ત્યારે આજ મુદ્દે જોઈએ વિશેષ અહેવાલ

હવે બેઇજિંગ પાકિસ્તાન (ચીન-પાકિસ્તાન સંબંધ) ને છેતરે છે, જે ચીનના દેવા હેઠળ છે, નવી રીતે. ચીને પાકિસ્તાનના પાવર પ્લાન્ટ્સમાં કોલસાની સ્થાપના માટે સંપૂર્ણ રકમ વસૂલ કરી લીધી છે. આમ છતાં નબળી ગુણવત્તાવાળા કોલસાનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. પાકિસ્તાન સરકાર આ વિશે જાણ્યા પછી પણ મૌન છે. સૌથી વધુ નુકસાન દેશના સામાન્ય નાગરિકોને થયું છે. તેઓ પહેલેથી જ ગરીબી અને ભૂખમરો સામે લડી રહ્યા છે અને વીજળીના બિલને લઈને પણ ભારે હોબાળો થઈ રહ્યો છે. પાકિસ્તાનની નેશનલ ઈલેક્ટ્રિક પાવર રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી (NEPRA)એ પોતે જ ચીનની પાવર કંપનીઓના મોટા ગેરઉપયોગનો પર્દાફાશ કર્યો છે. આ બધું હોવા છતાં સરકારનું મૌન ચાલુ છે જ્યારે જનતા વીજળી માટે રસ્તા પર ઉતરી છે.

નેપરાએ આયાતી કોલસા અંગેના તેના અહેવાલમાં સ્પષ્ટપણે જણાવ્યું છે કે તેની ગુણવત્તા આંતરરાષ્ટ્રીય માપદંડોને પૂર્ણ કરતી નથી. બહારથી આયાત કરવામાં આવેલ કોલસાની એક પણ કન્સાઈનમેન્ટ જરૂરી ધોરણોને પૂર્ણ કરી શકી નથી. નબળી ગુણવત્તા છતાં ચીનની કંપનીઓએ હજુ પણ અબજો રૂપિયા વસૂલ કર્યા છે. આ બધાનું સમગ્ર નુકસાન સામાન્ય માણસને જ ભોગવવું પડી રહ્યું છે, જે પહેલાથી જ મોંઘવારી અને બેરોજગારીને કારણે ગરીબીની આરે છે.

પાકિસ્તાને  ચીન પાસેથી લોનના પૈસાથી 6,777 મેગાવોટના કોલસા આધારિત પાવર જનરેશન પ્લાન્ટની સ્થાપના કરી છે. ઈસ્લામાબાદ પહેલાથી જ દેવાના બોજામાં દબાયેલું છે. આ પ્લાન્ટના સંચાલનની જવાબદારી ચીનની કંપનીઓની છે અને કંપનીઓ તેમના માટે કોલસાની આયાત પણ કરે છે. નબળી ગુણવત્તાવાળા કોલસાના ઉપયોગથી વીજળી ઉત્પાદન પર અસર પડી રહી છે. પાકિસ્તાનમાં અત્યારે વીજળીનું ભારે સંકટ છે. આ પાવર પ્લાન્ટ્સ માટે પાકિસ્તાને 643 અબજ રૂપિયાની લોન ચૂકવવાની છે. ગરીબ પાકિસ્તાન માટે આ બીજી સમસ્યા છે.

પાકિસ્તાન સરકાર અતિશય મોંઘવારી અને ગરીબીથી પીડિત છે. ખાદ્યપદાર્થોના ભાવ સામાન્ય માણસના ખિસ્સામાંથી બહાર નીકળી ગયા છે. પાકિસ્તાનનું રેલ્વે વિભાગ પણ ગરીબીથી પીડિત છે. આ કપરી પરિસ્થિતિમાં પણ ચીન પોતાની હરકતોથી હટ્યું નથી. ચીને પાકિસ્તાન સાથે રેલવે સંબંધિત ડીલમાં મોટી છેતરપિંડી કરી છે. પાકિસ્તાન રેલ્વેએ ચીન સાથે 149 મિલિયન ડોલરની બોગી માટે કરાર કર્યો હતો. આ બોગીઓને પાકિસ્તાનના રેલવે ટ્રેક પર દોડાવવાની યોજના હતી. નોંધનીય વાત એ છે કે તમામ ટેસ્ટિંગ બાદ ચાઈનીઝ બોગીને પાકિસ્તાન લાવવામાં આવી હતી, પરંતુ જ્યારે ટ્રેક પર દોડવાની વાત આવી ત્યારે તે જંક સાબિત થઈ હતી.

આ ઘટના બાદ પાકિસ્તાનના રેલવે અધિકારીઓ પર પણ સવાલો ઉઠી રહ્યા છે. જે પાકિસ્તાની અધિકારીઓએ ચીન જઈને આ બોગીઓનું નિરીક્ષણ કર્યું હતું તેમની પર બેદરકારીનો આરોપ લગાવવામાં આવી રહ્યો છે. કારણ કે આ અધિકારીઓએ ચીની બોગીઓને પાકિસ્તાનના ટ્રેક માટે યોગ્ય ગણાવી હતી. નોંધનીય વાત એ છે કે આ ડીલને અંતિમ સ્વરૂપ આપવા માટે પાકિસ્તાને પોતાના 88 અધિકારીઓને મોટા ખર્ચે ચીન મોકલ્યા હતા.

સૂત્રોને ટાંકીને પાકિસ્તાની અખબાર એક્સપ્રેસ ટ્રિબ્યુને કહ્યું કે હવે આ બોગીઓને પાકિસ્તાનના રેલવે ટ્રેક માટે યોગ્ય બનાવવા માટે કરોડો રૂપિયા ખર્ચવા પડશે. અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, ચાઈનીઝ બોગીમાં વધુ જાડા પ્રેશર પાઈપ છે. જેના કારણે બ્રેક યોગ્ય રીતે કામ કરી શકશે નહીં, એટલું જ નહીં તેના કારણે અકસ્માતનો ખતરો પણ રહે છે.

પાકિસ્તાન ઈચ્છતું હતું કે ચીન CPEC દ્વારા ઉર્જા, જળ વ્યવસ્થાપન અને ક્લાઈમેટ ચેન્જના ક્ષેત્રોમાં રોકાણ કરે પરંતુ બેઈજિંગે આમ કરવાનો ઈન્કાર કરી દીધો છે. પાકિસ્તાની મીડિયા અનુસાર, ચીન અને પાકિસ્તાન બંને હાલમાં આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહ્યા છે અને તેના કારણે ચીને CPECના વધુ વિસ્તરણ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે.

તે જ સમયે, પાકિસ્તાને ચીન સમક્ષ આત્મસમર્પણ કર્યું છે અને ગ્વાદરમાં કોલસા આધારિત પાવર પ્લાન્ટ સ્થાપવાની ચીનની યોજનાનો વિરોધ છોડી દીધો છે . એટલું જ નહીં પાકિસ્તાને હવે ચીનની વિવિધ માંગણીઓ પૂરી કરવાનું વચન આપ્યું છે. CPEC પર સંયુક્ત સમિતિની બેઠકમાં ચીન અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના મતભેદો સ્પષ્ટ દેખાઈ રહ્યા હતા. જેના કારણે સર્વસંમતિ બનવામાં એક વર્ષનો વિલંબ થયો હતો. એક્સપ્રેસ ટ્રિબ્યુનના અહેવાલ મુજબ, ચીને ઉર્જા, જળ વ્યવસ્થાપન, જળવાયુ પરિવર્તન અને પર્યટનના ક્ષેત્રમાં પાકિસ્તાન દ્વારા પીઓકેમાં CPECના વિસ્તરણને મંજૂરી આપી નથી.

ચીને પીઓકેમાં સીમા પાર પર્યટનના પ્રસ્તાવને ફગાવી દીધો હતો. ચીને પણ ક્લાઈમેટ ચેન્જ પર પાકિસ્તાનના પ્રસ્તાવને ફગાવી દીધો હતો. ચીનની પાવર કંપનીઓએ પાકિસ્તાનને ઘણા પૈસા આપવાના છે, જે ગરીબીને કારણે ચૂકવવામાં અસમર્થ છે. ચીનના દબાણ બાદ હવે પાકિસ્તાને ગ્વાદરમાં 300 મેગાવોટ પાવર પ્લાન્ટ પર ચીનને મોટી છૂટ આપી છે. પાકિસ્તાન ઈચ્છતું હતું કે આ પ્રોજેક્ટ કાં તો રદ કરવામાં આવે અથવા પાવર હાઉસને થાર ખસેડવામાં આવે જેથી સ્થાનિક કોલસાનો ઉપયોગ થઈ શકે.

ચીન આ માટે તૈયાર નહોતું અને હવે ગ્વાદર પ્લાન્ટ વિદેશમાંથી કોલસાની આયાત કરીને ચલાવવામાં આવશે. પાકિસ્તાનને આશંકા છે કે વિશ્વમાં કોલસાની કિંમતો વધી રહી છે જેના કારણે અહીં ઉત્પન્ન થતી વીજળી ભવિષ્યમાં મોંઘી થશે. આવી સ્થિતિમાં પાકિસ્તાનના વિદેશી મુદ્રા ભંડાર પર દબાણ રહેશે. એટલું જ નહીં, આ પ્લાન્ટની અસર પાકિસ્તાનના ગ્વાદરમાં પર્યાવરણ પર પણ પડશે. ચીનની અનિચ્છાને કારણે પાકિસ્તાન પાસે તેને સ્વીકારવા સિવાય બીજો કોઈ વિકલ્પ બચ્યો નહોતો. પાકિસ્તાન ઇચ્છતું હતું કે ચીન તેને ખનિજોની શોધ, વિકાસ અને માર્કેટિંગમાં મદદ કરે પરંતુ ડ્રેગને આ અંગે મૌન જાળવી રાખ્યું છે.

અફઘાનિસ્તાનમાં તાલિબાનની સરકાર બન્યા બાદ ચીને પ્રથમ વખત પોતાના રાજદૂતની નિમણૂક કરી છે. ચીન વિશ્વનો પહેલો દેશ છે જેણે અફઘાનિસ્તાનમાં પોતાના રાજદૂતની નિમણૂક કરી છે. કાબુલના પ્રેસિડેન્શિયલ પેલેસમાં આયોજિત ભવ્ય કાર્યક્રમમાં તાલિબાન દ્વારા ચીનના રાજદૂત ઝાઓ શેંગનું ઉષ્માભર્યું સ્વાગત કરવામાં આવ્યું હતું. ચીન એવા કેટલાક દેશોમાં સામેલ છે જેણે તાલિબાન શાસનના આગમન પછી પણ અફઘાનિસ્તાનમાં પોતાની રાજદ્વારી હાજરી જાળવી રાખી છે. પાકિસ્તાની વિશ્લેષકોનું માનવું છે કે ચીનના આ પગલાનું પાકિસ્તાન માટે ઘણું મહત્વ છે.

પાકિસ્તાનના પૂર્વ રાજદ્વારીઓનું માનવું છે કે ચીનનું આ પગલું સૂચવે છે કે તે પાકિસ્તાનમાં વિશ્વાસ ગુમાવી રહ્યું છે. અત્યાર સુધી ચીન દરેક મામલામાં પાકિસ્તાન દ્વારા તાલિબાન સાથે ડીલ કરતું હતું. પાકિસ્તાને જ ચીન અને તાલિબાન વચ્ચે મિત્રતા સ્થાપિત કરી હતી. પાકિસ્તાની રાજદ્વારીઓનું માનવું છે કે ચીન અફઘાનિસ્તાન માટે કોઈપણ નીતિ પાકિસ્તાનની સલાહ લીધા પછી જ લેતું હતું. તેમણે કહ્યું કે ચીન પાકિસ્તાનથી ખુશ જણાતું નથી. તેનું કારણ એ છે કે પાકિસ્તાન અને તાલિબાન વચ્ચેના સંબંધો બગડી રહ્યા છે.

પાકિસ્તાની રાજદ્વારીઓનું કહેવું છે કે હવે ચીન પોતે જ તાલિબાન સાથે પોતાના સંબંધો મજબૂત કરવા માંગે છે. ચીન CPECને કાબુલ લઈ જવા માંગે છે. ચીન અફઘાનિસ્તાનના કુદરતી સંસાધનો પર નજર રાખી રહ્યું છે અને તેલની શોધ કરી રહ્યું છે. ચીનની નજર અફઘાનિસ્તાનના લિથિયમના ભંડાર પર છે, જેને વ્હાઇટ ગોલ્ડ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. અફઘાનિસ્તાનમાં અબજો ડોલરનો ખનિજ ભંડાર છે. ચીન હવે પાકિસ્તાન છોડીને મધ્ય એશિયાના દેશો મારફતે અફઘાનિસ્તાન સાથે વેપાર કરવાનું વિચારી રહ્યું છે.

ચીને આ પગલું એવા સમયે ઉઠાવ્યું છે જ્યારે TTPએ પાકિસ્તાન પર ભીષણ હુમલા શરૂ કરી દીધા છે. ટીટીપીએ ચિત્રાલના ઘણા ગામો કબજે કર્યા હતા. પાકિસ્તાની સેના અને ટીટીપી વચ્ચે હજુ પણ લડાઈ ચાલી રહી છે. TTP આતંકવાદીઓ તાલિબાનના સમર્થનથી પાકિસ્તાની વિસ્તારોમાં ઘૂસણખોરી કરી રહ્યા છે. પાકિસ્તાન સતત તાલિબાન સરકાર પર ટીટીપીને આશ્રય આપવાનો આરોપ લગાવી રહ્યું છે. જ્યારે તાલિબાને પાકિસ્તાનના તમામ દાવાઓને ફગાવી દીધા છે. હવે જ્યારે પાકિસ્તાનને તાલિબાન પર દબાણ લાવવા માટે ચીનની જરૂર હતી, ત્યારે ડ્રેગન તેને છોડીને અફઘાનિસ્તાનમાં રાજદૂતની નિયુક્તિ કરી છે. આ પહેલા પાકિસ્તાનના રખેવાળ વડાપ્રધાને તાલિબાન પર નિશાન સાધતા કહ્યું હતું કે તાલિબાન સરકાર કાયદેસર નથી.

આ પણ વાંચો:અંબાજી હડાદ માર્ગ અકસ્માત, મુસાફર ભરેલી બસના થયા બે ટૂકડા: અનેક મુસાફરો ઈજાગ્રસ્ત

આ પણ વાંચો:સુરતમાં હીરા ઉદ્યોગમાં ચાલતી મંદી દૂર કરવા મહાઆરતી

આ પણ વાંચો:સુરતની ઉમરા પોલીસે ચરસ સાથે પોલીસ પુત્રને ઝડપ્યો

આ પણ વાંચો:ડાયમંડ સીટીમાં વેપારી રસ્તા પર ફેંકી ગયો હીરા, વીણવા માટે લોકોની પડાપડી