14 કંપનીઓના લાખો લીક થયેલા દસ્તાવેજોએ જાહેર કર્યું છે કે કેવી રીતે રાજકારણીઓ, અબજોપતિઓ અને વિશ્વભરના અન્ય ખ્યાતનામ લોકોએ સંપત્તિ બચાવવા અને એકઠા કરવા માટે ટેક્સ હેવનનો ઉપયોગ કર્યો છે.
પેન્ડોરા પેપર્સ તરીકે જાણીતા આ ખુલાસામાં 29 હજાર આવી કંપનીઓ અને ટ્રસ્ટો મળી આવ્યા છે જે વિદેશમાં રચાયા હતા. ઈન્ટરનેશનલ કોન્સોર્ટિયમ ઓફ ઈન્વેસ્ટિગેટિવ જર્નાલિસ્ટ્સ (ICIJ) એ એક વર્ષ માટે 14 કંપનીઓના 12 મિલિયન દસ્તાવેજોનો અભ્યાસ કર્યો હતો, ત્યારબાદ એવો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે વિવિધ દેશોના ઉદ્યોગપતિઓ, ઉદ્યોગપતિઓ, રાજકારણીઓ અને રમત -ગમત અને મનોરંજન જગતની હસ્તીઓએ નાણાં છુપાવ્યા છે.
ભારતના ઘણા મોટા નામો
ભારતનું એક અખબાર આ તપાસમાં સામેલ હતું. અખબાર અનુસાર, આ દસ્તાવેજોમાં ઉદ્યોગપતિ અનિલ અંબાણી, નીરવ મોદીની બહેન અને કિરણ મઝુમદાર શોના પતિ સહિત 300 થી વધુ ભારતીયોના નામ છે. રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે 60 થી વધુ મહત્વના લોકો અને કંપનીઓની તપાસ કરવામાં આવી છે, જે આગામી દિવસોમાં ખુલાસો કરવામાં આવશે. અખબાર લખે છે કે પનામા પેપર્સના ઘટસ્ફોટ બાદ અમીરોએ પોતાની સંપત્તિ છુપાવવાના નવા રસ્તા શોધી કા્યા છે.
ઉદાહરણ તરીકે ક્રિકેટર સચિન તેંડુલકરે પનામા પેપર્સના ઘટસ્ફોટ પછી માત્ર ત્રણ મહિના બાદ બ્રિટિશ વર્જિન આઇલેન્ડમાં પોતાનો હિસ્સો વેચી દીધો. સચિન તેંડુલકરના વકીલે કહ્યું છે કે તેમનું તમામ રોકાણ કાયદેસર છે.
હવે ભારતીય ઉદ્યોગપતિઓ વિદેશમાં ઘણા ટ્રસ્ટ સ્થાપી રહ્યા છે જેથી તેમના પૈસાને અલગ અલગ ભાગોમાં વહેંચીને સરકારની નજરથી બચાવી શકાય. જેમાં ભારત, રશિયા, અમેરિકા અને મેક્સિકો સહિત અનેક દેશોના 130 અબજપતિઓનો સમાવેશ થાય છે.
સેંકડો નેતાઓના નામ
પેન્ડોરા પેપર્સના ઘટસ્ફોટમાં જે વિદેશી મહાનુભાવોના નામ જાહેર થયા છે તેમાં જોર્ડનના રાજા, યુક્રેન, કેન્યા અને ઇક્વાડોરના રાષ્ટ્રપતિઓ, ચેક રિપબ્લિકના વડા પ્રધાન અને ભૂતપૂર્વ બ્રિટિશ વડાપ્રધાન ટોની બ્લેરનો સમાવેશ થાય છે. આ દસ્તાવેજોમાં ઓછામાં ઓછા 35 વર્તમાન અથવા ભૂતપૂર્વ રાજ્યના વડાઓના નામ આપવામાં આવ્યા છે. દસ્તાવેજો બતાવે છે કે કેવી રીતે કિંગ અબ્દુલ્લા II માલિબુ, કેલિફોર્નિયા, વોશિંગ્ટન અને લંડનમાં $ 100 મિલિયનની મિલકતો બનાવવા માટે કરમુક્ત સાઇટ્સમાં કંપનીઓનું નેટવર્ક સ્થાપ્યું.
ચેકના વડા પ્રધાન આન્દ્રે બેબીસે વિદેશી રોકાણ છુપાવ્યું જેના દ્વારા તેમણે દક્ષિણ ફ્રાન્સમાં $ 22 મિલિયનનો બંગલો ખરીદ્યો.
દસ્તાવેજોમાં આશરે 1,000 વિદેશી કંપનીઓ સામે આવી છે જેની સ્થાપના વિશ્વભરના 336 મંત્રીઓ, રાજકારણીઓ અને સરકારી અધિકારીઓએ કરી હતી. જેમાં પાકિસ્તાનના વડાપ્રધાન ઇમરાન ખાનના કેબિનેટ મંત્રીઓ અને તેમના પરિવારના સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે.
સમૃદ્ધ બનવાની નવી રીતો
“ધ પેન્ડોરા પેપર્સ દર્શાવે છે કે મની-મશીન વિશ્વના દરેક ભાગમાં સક્રિય છે. આમાં અમેરિકા સહિત વિશ્વના સૌથી ધનિક દેશોની નાણાકીય રાજધાનીઓનો સમાવેશ થાય છે. વૈશ્વિક બેન્કો, હિમાયત કંપનીઓ અને એકાઉન્ટિંગ કંપનીઓ પણ આ સિસ્ટમને મદદ કરતી હોય છે. ઉદાહરણ તરીકે, પેન્ડોરા પેપર્સમાં જાણવા મળ્યું છે કે વિશ્વભરની બેંકોએ પનામાની વકીલાત કરતી કંપની અલ્કોગલ (Alemán, Cordero, Galindo & Lee – Alcogal) ની મદદથી ઓછામાં ઓછા 3,926 ગ્રાહકો માટે વિદેશમાં કંપનીઓ સ્થાપી છે. આ કંપની ન્યુઝીલેન્ડ, ઉરુગ્વે અને યુએઈમાં પણ ઓફિસ ધરાવે છે. આ કંપનીએ બ્રિટીશ વર્જિન આઇલેન્ડ અમેરિકન બેંક મોર્ગન સ્ટેનલીની વિનંતી પર 312 કંપનીઓ બનાવી. 14 કંપનીઓ પાસેથી મેળવેલા દસ્તાવેજોની ચકાસણીના આધારે, ડોઇશ વેલેની ટર્કિશ સેવા સહિત વિશ્વની 150 મીડિયા સંસ્થાઓના 600 થી વધુ પત્રકારો દ્વારા પ્રકાશિત અહેવાલો 1996 થી 2020 સુધીના છે. અને જે કંપનીઓ અને ટ્રસ્ટની વાત કરવામાં આવી રહી છે તે 1971 થી 2018 ની વચ્ચે સ્થાપવામાં આવી હતી.
