USAની નવી ઓફર: શસ્ત્રો માટે રશિયા પર ભારતની નિર્ભરતા ઘટાડવાની દિશામાં અમેરિકા મોટું પગલું ભરી શકે છે. તે ભારતને લગભગ 3800 કરોડ રૂપિયાની સૈન્ય સહાય આપવાનું વિચારી રહ્યું છે. બ્લૂમબર્ગે કહ્યું કે આટલી મોટી રકમ આપવા પાછળ અમેરિકાનો હેતુ ભારત સાથેના સંરક્ષણ સંબંધોને મજબૂત કરવાનો પણ છે. જો ભારતને આ રકમ મળશે તો તે ઈઝરાયેલ અને ઈજિપ્ત પછી અમેરિકા તરફથી સૌથી વધુ સૈન્ય સહાય આપનારો દેશ બની જશે. આ વિકાસ એવા સમયે થયો છે જ્યારે ભારત અમેરિકાની કથિત નારાજગીને નજરઅંદાજ કરીને રશિયન મિસાઈલ ડિફેન્સ સિસ્ટમ S-400 તૈનાત કરવા જઈ રહ્યું છે.
બ્લૂમબર્ગે અમેરિકાના એક વરિષ્ઠ અધિકારીને ટાંકીને કહ્યું કે આ કવાયત પાછળ અમેરિકાનો હેતુ શસ્ત્રો માટે રશિયા પર ભારતની નિર્ભરતા ઘટાડવાનો છે. ભારત વિશ્વમાં રશિયન હથિયારોનો સૌથી મોટો ખરીદનાર છે. સ્ટોકહોમ ઇન્ટરનેશનલ પીસ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ કે જે વિશ્વમાં શસ્ત્રોના વેપાર પર નજર રાખે છે તેના અહેવાલ અનુસાર છેલ્લા એક દાયકામાં તેણે રશિયા પાસેથી $ 25 બિલિયનના સૈન્ય સાધનો ખરીદ્યા છે. જ્યારે ભારતે અમેરિકા પાસેથી માત્ર $4 બિલિયનના શસ્ત્રો જ ખરીદ્યા છે. પાડોશી દેશ ચીન અને પાકિસ્તાનના ખતરાને જોતા ભારતની મજબૂરી છે કે તે હથિયારો ખરીદે. ભારતે રશિયા પાસેથી તેના શસ્ત્રોની ખરીદીમાં ઘટાડો કર્યો છે, પરંતુ તેમ છતાં તેની મોટાભાગની સૈન્ય આયાત રશિયાથી થાય છે.
હાલના દિવસોમાં રશિયા યુક્રેન પર હુમલાને લઈને અમેરિકા સહિત પશ્ચિમી દેશોના નિશાના પર છે. તમામ દેશોએ તેના પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. પરંતુ ભારતે અત્યાર સુધી તટસ્થ વલણ અપનાવ્યું છે. અમેરિકાના તમામ પ્રયાસો છતાં ભારતે યુક્રેન હુમલા માટે રશિયાની સીધી ટીકા કરી નથી. રશિયા સાથે સંબંધો તોડવાની તમામ અપીલો છતાં ભારત તેની પાસેથી સસ્તા ભાવે તેલ ખરીદી રહ્યું છે. શરૂઆતમાં આ અંગે અમેરિકામાં ભારે નારાજગી જોવા મળી હતી. પરંતુ હવે તેણે તેને એક મોટા સુરક્ષા સાથી તરીકે આકર્ષવાનું શરૂ કર્યું છે.
અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર ભારતને સંભવિત સૈન્ય સહાય યુએસ રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેનની મોટી યોજનાનો એક ભાગ છે જેના હેઠળ તેઓ લાંબા સમય સુધી ભારતને પોતાનો સંરક્ષણ સહયોગી બનાવવા માંગે છે. અમેરિકા દરેક મોરચે ભારતનું ભરોસાપાત્ર સાથી બનવા માંગે છે. અમેરિકા માત્ર પોતાને જ નહીં અન્ય દેશોને પણ ભારતને મદદ કરવા સમજાવવામાં વ્યસ્ત છે. અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર બિડેન પ્રશાસન ફ્રાન્સને ભારતની સૈન્ય જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે કામ કરવા માટે સમજાવી રહ્યું છે. જો કે હજુ સુધી એ સ્પષ્ટ નથી થયું કે આ સૈન્ય સહાયની જાહેરાત ક્યારે કરવામાં આવશે અને તેમાં કયા શસ્ત્રોનો સમાવેશ કરવામાં આવશે.
અમેરિકી પ્રશાસન ભારતને સૈન્ય સહાય તરીકે ફાઈટર જેટ, નેવી જહાજો અને યુદ્ધ ટેન્કો જેવા મોટા હથિયારો કેવી રીતે આપવા તે અંગે પરિસ્થિતિને સ્પષ્ટ કરવામાં અસમર્થ છે, અધિકારીઓનું કહેવું છે કે બિડેન વહીવટીતંત્ર ટૂંક સમયમાં આમાંથી એક બાબતમાં પોતાનું વલણ અપનાવશે. જો કે આવા શસ્ત્રોની ખરીદી પાછળ અબજો ડોલરનો ખર્ચ થાય છે અને અમેરિકા દ્વારા આપવામાં આવતી મદદ ઊંટના મોંમાં જીરા સમાન હશે. પરંતુ આ રીતે અમેરિકા બતાવવા માંગે છે કે તે ભારતનો સૌથી મોટો અને સૌથી વિશ્વાસુ સાથી છે.
આ પણ વાંચો: નવી દિલ્હી / જેલમાંથી બહાર આવશે રાજીવ ગાંધીનો હત્યારા એજી પેરારીવલન, સુપ્રીમ કોર્ટનો આદેશ