આર્યુવેદમાં ગંભીર બીમારી એવી થાઈરોઈડની સારવાર ખરેખરે થઈ શકે છે?, જાણો હકીકત

આયુર્વેદિક દવા એ વિશ્વની સૌથી જૂની પરંપરાગત તબીબી પ્રણાલીઓમાંની એક છે. શરીરના આંતરિક રોગો જેવા કે શ્વાસ, મેદસ્વીપણું, આધાશીશી જેવા રોગોમાં આર્યુવેદીક દવાઓ અસરકાર સાબિત થઈ છે. ખાસ કરીને કોરોના સમયમાં પણ આર્યુવેદીક દવાના કારણે લોકોમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધતા અસરકારક પરિણામ મળ્યા હતા. જો કે ગંભીર રોગોમાં આયુર્વેદિક સારવાર ના થતી હોવાનું લોકોમાં પ્રાથમિક માહિતી છે. પરંતુ થાઈરોઈડ જેવા ગંભીર રોગોમાં આર્યુવેદિક સારવાર થાય છે તેવું બહુ ઓછા લોકોને ખબર છે.

આયુર્વેદ માને છે કે માનવ શરીર સહિત સમગ્ર બ્રહ્માંડ પાંચ તત્વોથી બનેલું છે. જેને અગ્નિ, વાયુ, જળ, આકાશ અને પૃથ્વી કહેવાય છે. આમાં મન, આત્મા અને શરીરને સંતુલિત રાખીને રોગને રોકવા અથવા દૂર કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવે છે. આર્યુવેદમાં તમામ ઉપચારમાં રોગને જડમૂળથી દૂર કરવા પંચકર્મ જેવો ઉપચાર કરવામાં આવે છે. જ્યારે થાઇરોઇડની સારવારમાં, સામાન્ય રીતે હોર્મોનલ અસંતુલનને સુધારવા માટે દવાઓ આપવામાં આવે છે. થાઇરોઇડ હોર્મોનની વધુ પડતી અથવા ઉણપ માનવીના ઘણા અંગોને અસર કરે છે. થાઇરોઇડને કારણે, થાક, ઊંઘની વિકૃતિ, વજનમાં ફેરફાર, માનસિક વિકૃતિઓ વગેરે જેવી ઘણી સમસ્યાઓ થાય છે. કારણ બને છે.

થાઈરોઈડની સમસ્યા શા માટે થાય છે?

આયુર્વેદ કહે છે કે વધુ તણાવપૂર્ણ જીવન જીવવાથી મનુષ્યમાં થાઇરોઇડ હોર્મોન્સની પ્રવૃત્તિ પર અસર પડે છે. આ ઉપરાંત, રોજિંદા ખોરાકમાં આયોડીનની વધુ કે ઓછી માત્રાને કારણે, થાઇરોઇડ ગ્રંથીઓ ખાસ કરીને સક્રિય બને છે. કેટલીકવાર મનુષ્યોમાં થાઇરોઇડ આનુવંશિક પણ હોઈ શકે છે. પરિવારના કોઈ સભ્ય આ સમસ્યા થઈ હોય તો પરિવારના અન્ય સભ્યોને પણ આ સમસ્યા થવાની સંભાવના અનેકગણી હોય છે. ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન સ્ત્રીઓમાં હોર્મોન્સમાં અસંતુલન જોવા મળે છે કારણ કે તે દરમિયાન સ્ત્રીઓના શરીરમાં ઘણા હોર્મોનલ ફેરફારો થાય છે. ખોરાકમાં સોયા ઉત્પાદનોનો વધુ પડતો ઉપયોગ પણ થાઇરોઇડની સમસ્યા પણ પેદા કરી શકે છે.

આ સિવાય થાઇરોઇડ ગ્રંથિમાં ખામીને કારણે પણ થાઇરોઇડની સમસ્યા થાય છે. શ્વાસનળીની આગળ અને કંઠસ્થાન નીચે સ્થિત થાઇરોઇડ ગ્રંથિમાંથી મુખ્યત્વે ત્રણ પ્રકારના હોર્મોન્સ સ્ત્રાવ થાય છે. જેને ટ્રાઇડોથાયરોનિન ટી3, ટેટ્રાયોડોથાયરોક્સિન ટી4 અને કેલ્સીટોનિન કહેવામાં આવે છે.

થાઇરોઇડ હોર્મોનની વધુ પડતી અથવા ઉણપથી ઘણા માનવ અંગો પ્રભાવિત થાય છે. જેના કારણે બાળકોમાં મગજ અને શારીરિક વિકાસ અટકી જાય છે અને પુખ્ત વયના લોકોમાં લગભગ તમામ મેટાબોલિક સમસ્યાઓ ઊભી થાય છે. થાઇરોઇડ થાક અને ઊંઘની વિકૃતિઓ, વજનમાં ફેરફાર, માનસિક વિકૃતિઓ, આંતરડાની સમસ્યાઓ, સ્નાયુ અને સાંધાની સમસ્યાઓ, અનિયમિત માસિક સ્રાવ, વંધ્યત્વ અને કામવાસનાની સમસ્યાઓ, ત્વચામાં ફેરફાર, કોલેસ્ટ્રોલ અને હાઈ બ્લડ પ્રેશર સાથે શરીરમાં ફેરફારનું કારણ બની શકે છે. અસાધારણ હૃદયની લય, ગરદનની વૃદ્ધિ અને મનોવૈજ્ઞાનિક સમસ્યાઓ પણ ખામીયુક્ત થાઇરોઇડ સાથે સંકળાયેલ હોઈ શકે છે.

થાઇરોઇડની આયુર્વેદિક સારવાર: થાઇરોઇડની વિકૃતિઓ થાઇરોઇડ હોર્મોન્સના વધુ કે ઓછા ઉત્પાદનને કારણે થાય છે. થાઇરોઇડની સારવારમાં, સામાન્ય રીતે હોર્મોનલ અસંતુલનને ઠીક કરવા માટે દવાઓ આપવામાં આવે છે પરંતુ ઘણા લોકો જાણવા માંગે છે કે શું થાઇરોઇડ ડિસઓર્ડરને દૂર કરવા માટે આયુર્વેદમાં કોઈ અસરકારક દવા છે. તો આજે અમે તમને થાઈરોઈડની સારવારમાં આયુર્વેદના યોગદાન વિશે જણાવી રહ્યા છીએ.

લિકરિસ સાથે થાઇરોઇડની સારવાર : શરાબનું સેવન કરવાથી થાઈરોઈડમાં રાહત મળે છે. લિકરિસમાં જોવા મળતું મુખ્ય ઘટક ટ્રાઇટરપેનોઇડ ગ્લાયસિરહેટિનિક એસિડ, થાઇરોઇડ કેન્સરના કોષોના વિકાસને અટકાવે છે.

અશ્વગંધા વડે થાઈરોઈડની સારવાર : અશ્વગંધા પાવડર થાઈરોઈડમાં ખૂબ જ અસરકારક છે. થાઈરોઈડના દર્દીઓને રાત્રે સૂતા પહેલા એક ચમચી અશ્વગંધા પાવડરને હુંફાળા દૂધ સાથે લેવાથી આરામ મળે છે. આ સિવાય તમે અશ્વગંધાનાં પાન અથવા મૂળને પાણીમાં ઉકાળીને પણ પી શકો છો. અશ્વગંધા હોર્મોન્સને સંતુલિત કરવામાં ખૂબ જ અસરકારક ભૂમિકા ભજવે છે.

ફ્લેક્સસીડ સાથે થાઇરોઇડની સારવાર : થાઈરોઈડના દર્દીઓને ફ્લેક્સસીડ પાવડરથી ઘણી રાહત મળે છે. વાસ્તવમાં, ફ્લેક્સસીડમાં ઓમેગા-3 પૂરતી માત્રામાં જોવા મળે છે. ઓમેગા -3 થાઇરોઇડ કાર્યને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. તેથી થાઈરોઈડના દર્દીઓએ નિયમિતપણે ફ્લેક્સસીડનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.

નોંધનીય છે કે ભારતમાં દર 10માંથી એક વ્યક્તિ થાઈરોઈડની સમસ્યાથી પીડિત છે. 2021ના ડેટા અનુસાર ભારતમાં થાઈરોઈડના લગભગ 4.2 કરોડ દર્દીઓ છે. લગભગ એક તૃતીયાંશ લોકો એ પણ જાણતા નથી કે તેઓ આ રોગથી પીડિત છે. આ રોગ સામાન્ય રીતે સ્ત્રીઓમાં વધુ જોવા મળે છે.