ચૂંટણી પંચે આજરોજ તા. 14 ઓક્ટોબરના રોજ pc કરી હિમાચલ પ્રદેશમાં વિધાનસભા ચૂંટણીની તારીખોની જાહેરાત કરી હતી. ભારતના મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર રાજીવ કુમારે પ્રેસ કોન્ફરન્સ શરૂ કરી હતી. રાજીવ કુમારે પત્રકાર પરિષદમાં જણાવ્યું હતું કે ચૂંટણી પંચ નિષ્પક્ષ, મુક્ત અને ન્યાયી ચૂંટણી માટે પ્રતિબદ્ધ છે.
હિમાચલ પ્રદેશમાં 12 નવેમ્બરે ચૂંટણી યોજાશે
ચૂંટણી પંચે હિમાચલ પ્રદેશમાં વિધાનસભા ચૂંટણીની તારીખોની જાહેરાત કરી દીધી છે. મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરે કહ્યું કે રાજ્યમાં 12 નવેમ્બરે ચૂંટણી યોજાશે. કેટલાક માત્ર મહિલાઓ સંચાલીત હશે.
કોવિડ પ્રોટોકોલ હેઠળ ચૂંટણી યોજાશે
ચૂંટણી પંચના અધ્યક્ષે કહ્યું કે ચૂંટણી કોવિડ પ્રોટોકોલ હેઠળ યોજાશે. નોમિનેશન સુધી મતદારો જોડાઈ શકશે. ચૂંટણી દરમિયાન સરહદો સીલ કરવામાં આવશે. ફેક ન્યૂઝ અને અફવાઓ પર ધ્યાન ન આપો.
ચૂંટણી પંચ પીક એન્ડ ડ્રોપની સુવિધા આપશે
મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર રાજીવ કુમારે પત્રકાર પરિષદ દરમિયાન જણાવ્યું હતું કે લોકો તેમના મતાધિકારનો ઉપયોગ કરી શકે તે માટે પિક એન્ડ ડ્રોપની સુવિધા આપવામાં આવશે. જો કે, આ સુવિધા ખાસ સંજોગોમાં જ મળશે.
આયોગ ઘરે બેઠા મતદાનની સુવિધા આપશે
ચૂંટણી પંચે પ્રેસ કોન્ફરન્સ દરમિયાન જણાવ્યું હતું કે 80 વર્ષથી વધુ ઉંમરના, દિવ્યાંગ અથવા કોવિડ સંક્રમિત લોકો જે મતદાન કરવા માંગે છે પરંતુ મતદાન કેન્દ્ર પર આવી શકતા નથી, પંચ આવા મતદારોને તેમના ઘરે જઈને મતદાન કરવાની સુવિધા આપશે.
છેલ્લે ક્યારે થયું હતું મતદાન
હિમાચલ વિધાનસભાની 68 બેઠકો માટે 9 નવેમ્બર 2017ના રોજ મતદાન થયું હતું. ભાજપે 68માંથી 44 બેઠકો જીતી હતી. જ્યારે કોંગ્રેસને 21 બેઠકો મળી હતી. ભાજપે જયરામ ઠાકુરને મુખ્યમંત્રી બનાવ્યા હતા.
2017ની ચૂંટણીમાં ભાજપે 44 બેઠકો જીતી હતી.
અહીં કુલ 68 વિધાનસભા બેઠકો છે. 2017ની ચૂંટણીમાં ભાજપે 44 બેઠકો જીતી હતી. કોંગ્રેસને 21, CPI(M)ને એક બેઠક મળી હતી. બે અપક્ષ ઉમેદવારો પણ ધારાસભ્ય બન્યા, જેમણે ભાજપ સરકારને ટેકો આપ્યો. બાદમાં કેટલાક સભ્યોના અવસાન બાદ પેટાચૂંટણી પણ યોજાઈ હતી, જે બાદ રાજકીય સમીકરણમાં થોડો ફેરફાર થયો હતો.
ચૂંટણી પંચે સ્ક્રીનિંગ કમિટીની રચના કરી
તે જ સમયે, ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને, ચૂંટણી પંચે સ્ક્રીનીંગ કમિટીની રચના કરી છે. આ સમિતિ પરવાનગીની બાબતોને લગતી દરેક દરખાસ્તની તપાસ કરશે, ભારતના ચૂંટણી પંચને મોકલતા પહેલા આદર્શ આચાર સંહિતાના અમલની તારીખથી સ્પષ્ટતા કરશે. કોઈપણ સરકારી વિભાગ પરવાનગી માટે સીઈઓની ઑફિસને મૂળ ફાઇલ મોકલશે નહીં/ સ્પષ્ટતા તેના બદલે તેને સ્ક્રીનીંગ કમિટી દ્વારા જ મોકલવામાં આવશે.
કઈ શ્રેણી માટે કેટલી બેઠકો અનામત છે?
હિમાચલ પ્રદેશમાં 68 વિધાનસભા બેઠકો છે. 2017 માં, 17 વિધાનસભા બેઠકો અનુસૂચિત જાતિ માટે અનામત હતી, જ્યારે ત્રણ બેઠકો અનુસૂચિત જનજાતિ માટે અનામત હતી. રાજ્યની 48 વિધાનસભા બેઠકો જનરલ કેટેગરીની હતી. છેલ્લી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપે 44, કોંગ્રેસને 21 અને અન્યને ત્રણ બેઠકો મળી હતી. જો કે, વર્ષ 2021માં કોંગ્રેસે ત્રણ વિધાનસભા બેઠકોની પેટાચૂંટણીમાં જીત મેળવી હતી. જેમાં અરકી, ફતેહપુર અને જુબ્બલ-કોટખાઈ સીટોનો સમાવેશ થાય છે.
વિધાનસભા ચૂંટણી માટે વિભાગીય કમિશનરે સુલભ નિરીક્ષક બનાવ્યા
રાજ્યના મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારી મનીષ ગર્ગે જણાવ્યું હતું કે રાજ્ય ચૂંટણી વિભાગ વિધાનસભા ચૂંટણીમાં વિશેષ મતદારોની શ્રેણી હેઠળ આવતા વિવિધ-વિકલાંગ અને વરિષ્ઠ મતદારોની સક્રિય ભાગીદારી માટે અસરકારક પગલાં લઈ રહ્યું છે. ભારતના ચૂંટણી પંચની માર્ગદર્શિકા મુજબ, કાંગડા, શિમલા અને મંડીના વિભાગીય કમિશનરોને સુલભ નિરીક્ષકો તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે ચૂંટણી પ્રક્રિયા સુલભ નિરીક્ષક વિશેષ શ્રેણીના મતદારો માટે સુલભ બનાવવા માટે, મતદાન મથકોમાં તેમને લઘુત્તમ સુવિધાઓ સુનિશ્ચિત કરવામાં આવશે. તે દરેક જિલ્લામાં ઓછામાં ઓછા ત્રણ વિધાનસભા મતવિસ્તારના ઓછામાં ઓછા 10 મતદાન મથકોની મુલાકાત લેશે.
મતદારોમાં 2.21 ટકાનો વધારો, સમાધાનમાં સૌથી વધુ
મતદાર યાદીમાં 1,18,852 મતદારોનો વધારો થયો છે, જે 2.21 ટકા છે. મતદાર યાદી પણ આખરે પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવી છે. રાજ્યમાં અત્યાર સુધીમાં 67,532 સેવા મતદારોના નામ નોંધાયેલા છે. કાંગડા જિલ્લાના સુલાહ વિધાનસભા ક્ષેત્રમાં સૌથી વધુ 1,04,486 મતદારો છે. લાહૌલ અને સ્પીતિ વિધાનસભા ક્ષેત્રમાં સૌથી ઓછા 24,744 મતદારો છે. તમામ મતદાર યાદીઓ મતદાર હેલ્પલાઈન મોબાઈલ એપ્લિકેશન દ્વારા યાદીમાં નોંધાયેલ તમારું નામ ચકાસી શકે છે. જો તેમનું નામ યાદીમાં ન હોય અથવા ફેરફારો જરૂરી હોય, તો ફોર્મ-6 અને ફોર્મ-8 દ્વારા સુધારા કરી શકાય છે.
રાજ્યમાં 1,63,925 નવા મતદારો
મતદારોનો લિંગ ગુણોત્તર 978 થી વધીને 981 થયો છે. 1,63,925 નવા મતદારો નોંધાયા છે. 16 ઓગસ્ટ 2022ના રોજ ચૂંટણી વિભાગ દ્વારા ડ્રાફ્ટ મતદાર યાદીના પ્રકાશન સમયે, રાજ્યમાં 53,88,409 મતદારો નોંધાયા હતા. ફોટો મતદાર યાદીની સુધારણા બાદ 45,073 મતદારોના નામ મૃત્યુ, ટ્રાન્સફર અને નોંધણીની ડુપ્લિકેશનને કારણે કાઢી નાખવામાં આવ્યા છે.
આચારસંહિતા ઘણા સમય પહેલા લાગુ થવી જોઈતી હતી: વિપક્ષના નેતા મુકેશ અગ્નિહોત્રી
વિપક્ષના નેતા મુકેશ અગ્નિહોત્રીએ કહ્યું કે ચૂંટણીની આચારસંહિતા ઘણા સમય પહેલા લાગુ થવી જોઈતી હતી. તેમણે આરોપ લગાવ્યો કે રાજ્ય સરકાર દ્વારા સંસાધન અને સરકારી નાણાનો દુરુપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. રેલીઓ માટે સરકારી ભંડોળનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો અને લગભગ 500 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો. રેલીઓમાં સરકારી મશીનરી અને HRTC બસોનો ભારે દુરુપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. રેલી માટે બે હજાર બસોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો અને લોકોને મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. જ્યારે કોંગ્રેસ સત્તામાં આવશે ત્યારે તેની સમીક્ષા કરશે.
