મહારાષ્ટ્ર અને તેલંગાણા બંનેમાં 14 ગામોના 4 હજાર મતદારોએ મતદાન કરી શકે છે, જાણો શા માટે?

મહારાષ્ટ્ર અને તેલંગાણાની સરહદ પર સ્થિત 14 ગામોના લગભગ 4,000 મતદારોને એક વાર નહીં પરંતુ બે વાર મતદાન કરવાનો ‘મોકો’ મળે છે. મહારાષ્ટ્રના ચંદ્રપુર મતવિસ્તારમાં પ્રથમ તબક્કામાં 19 એપ્રિલે મતદાન થશે. તેલંગાણાની આદિલાબાદ બેઠક માટે ચોથા તબક્કામાં 13 મેના રોજ મતદાન થશે. આ બંને પ્રસંગે 14 ગામોના આ મતદારો બંને સ્થળોએ પોતાના મતાધિકારનો ઉપયોગ કરી શકશે.

બંને રાજ્યોમાંથી સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ છે

માહિતી મુજબ મહારાષ્ટ્ર અને તેલંગાણા વચ્ચે દાયકાઓ જૂના સરહદ વિવાદને કારણે આવું બન્યું છે. આ 14 ગામો, 6,000 થી વધુ વસ્તી ધરાવતા દૂરના વિસ્તારમાં સ્થિત છે, બંને રાજ્યો દ્વારા દરેક સંસ્થા અને સુવિધા પૂરી પાડવામાં આવે છે. આમાં ગ્રામ પંચાયત અને સરપંચથી માંડીને પ્રાથમિક સરકારી શાળાઓ (મરાઠી અને તેલુગુ) અને આરોગ્ય સંભાળ કેન્દ્રો સામેલ છે.

તેલંગાણાના આદિલાબાદના કેરામેરી તહસીલ અને મહારાષ્ટ્રના ચંદ્રપુરના જીવતી તાલુકામાં આવતા 14 ગામોનો પ્રાદેશિક વિવાદ 1956નો છે, જ્યારે આંધ્રપ્રદેશ રાજ્યની રચના કરવામાં આવી હતી. મહારાષ્ટ્રમાં આ ગામોને સાડે બારા ગામો કહેવામાં આવે છે. 14 ગામો બે ગ્રામ પંચાયત (પરંડોલી અને અંતપુર) હેઠળ આવે છે. આ પંચાયતો 30 કિમીથી વધુના અંતરે આવેલી છે. ગ્રામજનો પાસે બે-બે મતદાર ઓળખ કાર્ડ છે. તેમના નામ બંને રાજ્યોના મતવિસ્તારોમાં સૂચિબદ્ધ છે.

બે રેશન કાર્ડ દરેક

એટલું જ નહીં, દરેક ગ્રામજનો પાસે બે રેશન કાર્ડ, આધાર કાર્ડ, મનરેગા કાર્ડ, જાતિ પ્રમાણપત્ર અને અન્ય દસ્તાવેજો છે. જેમાંથી એક મહારાષ્ટ્રનો અને એક તેલંગાણાનો છે. જેના કારણે આ લોકો બંને રાજ્યોની સામાજિક કલ્યાણ યોજનાઓનો લાભ મેળવી શકશે.

બંને ગ્રામ પંચાયતો વચ્ચે માત્ર એટલો જ તફાવત છે કે પરંડોલી હેઠળના તમામ ગામોને બંને રાજ્યોમાંથી પાણી અને વીજળીનો પુરવઠો મળે છે. દરમિયાન અંતાપુર હેઠળના પાંચ ગામોના રહેવાસીઓનું કહેવું છે કે માત્ર તેલંગણા જ તેમને પાણી અને વીજળી પૂરી પાડે છે અને તે પણ મફતમાં. હાલમાં, પરંડોલી અને અંતપુર ગ્રામ પંચાયતો માટે ચૂંટાયેલા બે સરપંચો મહારાષ્ટ્ર અને તેલંગાણાના વિવિધ પક્ષોના છે. આ કારણે તેઓને પોતપોતાની સરકાર તરફથી વિકાસના કામો પૂર્ણ કરવા માટે બે અલગ-અલગ ફંડ પણ મળે છે. ગ્રામજનો મોટાભાગે અનુસૂચિત જાતિ (SC) અને અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) સમુદાયના છે. તેમની પાસે બંને રાજ્યોના રેશન કાર્ડ છે, તેઓ રાશનના લાભો તેમજ બંને રાજ્યો દ્વારા અમલમાં મુકવામાં આવતી અન્ય યોજનાઓનો લાભ લઈ શકે છે.

બંને રાજ્યોમાં મતદાન કરો

પરંડોલીના સરપંચ લીનાબાઈ બિરાડે મહારાષ્ટ્રમાં કોંગ્રેસના સભ્ય છે. રિપોર્ટ અનુસાર, તેમના પતિ ભરતે કહ્યું, “હા, અમે દરેક વિધાનસભા અને લોકસભા ચૂંટણીમાં બંને પક્ષે મતદાન કરતા આવ્યા છીએ. અમારી પાસે બંને રાજ્ય સરકારો અને અલગ-અલગ વહીવટીતંત્રોના અલગ-અલગ મતદાર ઓળખ કાર્ડ છે. જો ચૂંટણી બંનેમાં યોજાય તો જણાવે છે કે, “જો તારીખ એક જ હોય, તો અમે જે પણ રાજ્યમાં શક્ય હોય ત્યાં મતદાન કરીએ છીએ. પરંતુ જો મતદાન એક જ તારીખે ન થાય, તો અમે બંને બાજુથી મત આપીએ છીએ કારણ કે અમને બંને બાજુથી સુવિધાઓ મળી રહી છે.”

ગ્રામજનોના ડબલ વોટિંગના મુદ્દે, ચંદ્રપુર જિલ્લા કલેક્ટર વિનય ગૌડા સીજીએ જણાવ્યું હતું કે તાજેતરમાં બંને જિલ્લાઓ (મહારાષ્ટ્રમાં ચંદ્રપુર અને તેલંગાણાના આદિલાબાદ)ના વહીવટી અધિકારીઓની આંતર-રાજ્ય બેઠકમાં નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો કે બંને જિલ્લાની ટીમો વહીવટીતંત્ર પરામર્શ માટે મળશે. ગ્રામજનોએ બે વાર મતદાન ન કરવું જોઈએ કારણ કે તે ગેરકાયદેસર છે.

વહીવટીતંત્રે શું કહ્યું?

“અમે ગ્રામજનોને બે વાર મતદાન ન કરવાની સલાહ આપીએ છીએ,” આ ઉપરાંત, અમે માત્ર એક નિશાનને બદલે સમગ્ર તર્જની આંગળી (અંગૂઠાની નજીકની આંગળી) પર અદમ્ય શાહી લગાવવાનો નિર્ણય લીધો છે, જેથી તેઓ ફરીથી મતદાન કરી શકે બંને જિલ્લાના વહીવટીતંત્ર આખી આંગળી પર શાહી લગાવશે જેથી તેને સરળતાથી ઓળખી શકાય. ભૂતકાળમાં આ ગ્રામજનોએ બંને પક્ષોને મત આપ્યા છે. પરંતુ, ગૌડાએ કહ્યું, “માત્ર બે મત નહીં, બે જગ્યાએથી બે મતદાર ઓળખ કાર્ડ ધરાવવું પણ ગેરકાયદેસર છે. એટલા માટે અમે આ સંદેશ ગામલોકોમાં ફેલાવી રહ્યા છીએ.”

ચૂંટણી પંચે પોતે પહેલા નિર્ણય લેવો જોઈએ કે…

જો કે, પરંડોલીના એક સરપંચે વિકાસ સાથે અસંમત હોવાનું કહ્યું હતું કે, સરકારોએ પહેલા નક્કી કરવું જોઈએ કે તેમના ગામો કયા રાજ્યના છે. “જો બે વાર મતદાન કરવું કાયદા અનુસાર નથી, તો ચૂંટણી પંચને રાજ્યોને પહેલા અમારી સમસ્યાનું નિરાકરણ લાવવાનું કહેવા દો,” તેમણે કહ્યું. અમે બંને પક્ષે મતદાન કરીએ છીએ. જો તમને આનાથી કોઈ સમસ્યા હોય, તો ચૂંટણી પંચને કહો કે અમારું નામ કોઈ એક મતદારક્ષેત્રની યાદીમાંથી કાઢી નાખે. અમને આમાં કોઈ સમસ્યા નથી. અમારી ચિંતા એ છે કે સત્તાવાળાઓએ અમને જણાવવું જોઈએ કે અમે મહારાષ્ટ્રનો ભાગ છીએ કે તેલંગાણાનો.