કોલગેટ કૌભાંડ
યુપીએ II દરમિયાન જે કોલગેટ કૌભાંડ સામે આવ્યું તે 1993 અને 2008 ની વચ્ચે નીચા ભાવે જાહેર અને ખાનગી કંપનીઓને કોલસાની ખાણોની ફાળવણી હતી. કેગના ડ્રાફ્ટ રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે 10,673 અબજ આ કંપનીઓને ખોટી ફાળવણી દ્વારા આપવામાં આવ્યા હતા. આ કૌભાંડની વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહની છબી પર નકારાત્મક અસર પડી હતી. જોકે, આ કૌભાંડ કોર્ટમાં સાબિત થયું ન હતું.
2જી કૌભાંડ
કંપનીઓને ખોટી રીતે 2 જી સ્પેક્ટ્રમ ફાળવવાનું આ ભવ્ય કૌભાંડ પણ યુપીએ સરકારના સમયનું છે. કેગના એક અંદાજ મુજબ, આ સ્પેક્ટ્રમ જે કિંમતે વેચવામાં આવ્યા હતા અને જેમાં તે વેચી શકાય છે તેની વચ્ચે 17.6 ટ્રિલિયન રૂપિયાનો તફાવત હતો. એટલે કે, દેશને કેટલાક ટ્રિલિયનનું નુકસાન લાગ્યું. પરંતુ સીબીઆઈ તેને કોર્ટમાં સાબિત કરી શકી નથી. કોર્ટે કહ્યું કે કોઈ કૌભાંડ થયું નથી.
વ્યાપમ કૌભાંડ
ભાજપ શાસિત મધ્યપ્રદેશમાં, વ્યાવસાયિક પરીક્ષા બોર્ડ વતી તબીબી અને અન્ય સરકારી ક્ષેત્રોની ભરતી પરીક્ષામાં છેડછાડ સાથે સંબંધિત ‘વ્યાપમ કૌભાંડ’ અત્યાર સુધીનું સૌથી ઘાતક કૌભાંડ છે. અત્યાર સુધી, તેની સાથે જોડાયેલા પત્રકારો સહિત ડઝનબંધ લોકો, તેની તપાસ કરી રહ્યા છે અથવા તેના વિશે સમાચાર લખી રહ્યા છે, રહસ્યમય રીતે મૃત્યુ પામ્યા છે.
બોફોર્સ કૌભાંડ
સ્વીડિશ હથિયાર ઉત્પાદક કંપની બોફોર્સ સાથે રાજીવ ગાંધીની આગેવાનીવાળી કોંગ્રેસ સરકારની બંદૂકોની ખરીદીમાં લાંચનું આ કૌભાંડ ભારતીય રાજકારણમાં સૌથી વધુ ચર્ચિત કૌભાંડ છે. કંપની સાથે 410 બંદૂકો માટે 1.4 અબજ ડોલરની ડીલ કરવામાં આવી હતી, જે તેની મૂળ કિંમત કરતા બમણી હતી. કોર્ટે રાજીવ ગાંધીને આ કેસમાં નિર્દોષ જાહેર કર્યા હતા.
કફન કૌભાંડ
અટલ બિહારી વાજપેયીના નેતૃત્વવાળી એનડીએ સરકાર દરમિયાન 2002 માં સામે આવેલા કૌભાંડ રાગિલ યુદ્ધના શહીદોના શબપેટીઓ સાથે સંબંધિત હતા. શહીદો માટે શબપેટીઓ અમેરિકન કંપનીઓ બટ્રોન અને બૈજા પાસેથી લગભગ 13 ગણા ઊંચા ભાવે ખરીદવામાં આવી હતી. દરેક શબપેટી માટે $ 2,500 આપવામાં આવ્યા હતા.
હવાલા કૌભાંડ
આ કૌભાંડમાં લાલકૃષ્ણ અડવાણી, શરદ યાદવ, મદન લાલ ખુરાના, બલરામ જાખર અને વીસી શુક્લ સહિત ભારતના મોટાભાગના રાજકીય પક્ષોના નેતાઓના નામ સામે આવ્યા હતા. આ કૌભાંડમાં હવાલા દલાલ જૈન બંધુઓ દ્વારા આ રાજકારણીઓને લાંચ આપવાનો મામલો સામે આવ્યો હતો. સીબીઆઈ પર તેની તપાસમાં બેદરકારી હોવાનો આરોપ લગાવવામાં આવ્યો હતો અને ધીમે ધીમે લગભગ તમામ આરોપીઓને નિર્દોષ જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા.
શારદા ચિટ ફંડ
200 ખાનગી કંપનીઓ દ્વારા સંયુક્ત રીતે રોકાણ કરવા માટે રચવામાં આવેલા શારદા ગ્રુપમાં નાણાકીય કૌભાંડ પણ મોટા કૌભાંડોમાં સામેલ છે. ચિટ ફંડ તરીકે જમા થયેલી રકમ પરત કરતી વખતે કંપની બંધ હતી. આ કૌભાંડમાં તૃણમૂલ કોંગ્રેસના રાજ્યસભાના સાંસદ કુણાલ ઘોષને જેલમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા. આ સાથે બીજુ જનતા દળ, ભાજપ અને તૃણમૂલ કોંગ્રેસના અન્ય ઘણા નેતાઓની પણ ધરપકડ કરવામાં આવી છે.
ઓગસ્ટા વેસ્ટલેન્ડ ડીલ્સ
કોંગ્રેસના પ્રમુખ સોનિયા ગાંધી સહિત કેટલાક ભારતીય રાજકારણીઓ અને સેનાના અધિકારીઓ પર ઇટાલિયન હેલિકોપ્ટર ઉત્પાદક ઓગસ્ટા વેસ્ટલેન્ડ પાસેથી 12 AW101 હેલિકોપ્ટર ખરીદવા માટે આ કેસમાં લાંચ લેવાનો આરોપ છે. આ 12 હેલિકોપ્ટર માટે ઓગસ્ટા વેસ્ટલેન્ડ સાથેનો સોદો 36 અબજ રૂપિયામાં થયો હતો.
ઘાસચારા કૌભાંડ
લગભગ 9.4 અબજનું ઉચાપત ચારા કૌભાંડ ભારતના પ્રખ્યાત કૌભાંડોમાંનું એક છે. આ કૌભાંડને કારણે રાષ્ટ્રીય જનતા દળના વડા અને બિહારના પૂર્વ મુખ્યમંત્રી લાલુ પ્રસાદ યાદવનું રાજકીય નિધન થયું. તે જ સમયે, પૂર્વ મુખ્યમંત્રી જગન્નાથ મિશ્રા અને શિવાનંદ તિવારીના નામ પણ આ કૌભાંડ સાથે જોડાયેલા હતા.
કોમનવેલ્થ
2010 માં યોજાયેલી કોમનવેલ્થ ગેમ્સ ભારતમાં રમત જગતમાં સૌથી મોટું કૌભાંડ સાબિત થયું. આ રમતમાં અંદાજિત 70 હજાર કરોડ રૂપિયા ખર્ચવામાં આવ્યા હતા. ખોટા કોન્ટ્રાક્ટ આપીને, ઇરાદાપૂર્વક બાંધકામમાં વિલંબ કરીને, ગેરવાજબી ભાવે વસ્તુઓ ખરીદીને આ નાણાંનો દુરુપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. આ અનિયમિતતાઓના કેન્દ્રમાં મુખ્ય આયોજક સુરેશ કલમાડીનું નામ હતું.
