નેશનલ સ્ટોક એક્સચેન્જ (NSE) પર 31 મે સુધી ઉપલબ્ધ ડેટા અનુસાર સ્થાનિક શેરબજારમાં રિટેલ રોકાણકારોની ભાગીદારી ઘટીને 34.7 ટકા થઈ ગઈ છે. છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં આ સૌથી નીચું સ્તર છે. જ્યારે જૂન મહિનાનો ડેટા બહાર આવશે ત્યારે વધુ ઘટાડાના અંદાજો લગાવવામાં આવી રહ્યા છે.
ભારતીય શેરબજારમાં છૂટક રોકાણકારોની ભાગીદારી પરંપરાગત રીતે યુએસ માર્કેટ અને યુરોપ જેવા બજારોની સરખામણીમાં ઓછી રહી છે. કોરોના રોગચાળા પછી આ પરિસ્થિતિ બદલાતી જણાતી હતી, જ્યારે રેકોર્ડ સંખ્યામાં ડીમેટ ખાતા ખોલવામાં આવી રહ્યા હતા. જો કે, ગયા વર્ષે નવેમ્બરથી બજારમાં વેચવાલીનો ફટકો પડતાની સાથે જ છૂટક રોકાણકારોએ બજારમાંથી બહાર નીકળવાનું શરૂ કર્યું હતું. આ કારણે મે 2022માં સ્થાનિક શેરબજારમાં રિટેલ રોકાણકારોની ભાગીદારી પાંચ વર્ષની નીચી સપાટીએ આવી ગઈ હતી.
જૂનમાં ભાગીદારી ઘટવાનો ભય
નેશનલ સ્ટોક એક્સચેન્જ (NSE) પર 31 મે સુધી ઉપલબ્ધ ડેટા અનુસાર સ્થાનિક શેરબજારમાં રિટેલ રોકાણકારોની ભાગીદારી ઘટીને 34.7 ટકા થઈ ગઈ છે. છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં આ સૌથી નીચું સ્તર છે. જ્યારે જૂન મહિનાનો ડેટા બહાર આવશે ત્યારે વધુ ઘટાડાના અંદાજો લગાવવામાં આવી રહ્યા છે. જૂન મહિનામાં સ્થાનિક બજાર ખૂબ જ અસ્થિર હતું અને રોકાણકારોની ભાગીદારી ઓછી હતી. આનો અંદાજ એ હકીકત પરથી લગાવી શકાય છે કે જૂન મહિનામાં સરેરાશ દૈનિક ટર્નઓવરમાં ઓછામાં ઓછો 20 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો.
રિટેલ રોકાણકારોનો હિસ્સો ઘણો ઘટી ગયો છે
NSEના ડેટા અનુસાર, મૂડી બજારમાં રિટેલ રોકાણકારોનો હિસ્સો 2022-23માં અત્યાર સુધીમાં ઘટીને 37 ટકા થઈ ગયો છે. જે 2016-17 પછીનો સૌથી ઓછો છે. તે સમયે આ હિસ્સો 36 ટકા હતો. છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓ દરમિયાન રિટેલ રોકાણકારોની ભાગીદારીમાં સતત ઘટાડો જોવા મળી રહ્યો છે. તેનું મુખ્ય કારણ બજારમાં તાજેતરમાં થયેલો ઘટાડો છે. આ સિવાય ઇન્ટ્રા-ડે ટ્રેડિંગના નિયમો કડક થવાથી પણ સહભાગિતા પર અસર પડી છે. બીજી તરફ ઘરેથી કામ પૂરું થયા બાદ ઓફિસો શરૂ થવાના કારણે લોકોને હવે માર્કેટમાં પસાર કરવા માટે ઓછો સમય મળી રહ્યો છે.
આ કારણોને લીધે રિટેલ રોકાણકારોની ભાગીદારી વધી છે
અગાઉ, કોરોના રોગચાળા પછી, છૂટક રોકાણકારોની સંખ્યામાં ઝડપથી વધારો થયો હતો. રિઝર્વ બેંકના ડેટા અનુસાર, જાન્યુઆરી 2020 થી મે 2022 દરમિયાન ડીમેટ એકાઉન્ટ રેકોર્ડ ઝડપી ગતિએ ખોલવામાં આવ્યું હતું. સેન્ટ્રલ ડિપોઝિટરી સર્વિસિસ લિમિટેડ (સીડીએસએલ) સાથે રિટેલ રોકાણકારોના ડીમેટ ખાતાઓની સંખ્યામાં 3.4 ગણો વધારો થયો છે, જ્યારે નેશનલ સિક્યોરિટીઝ ડિપોઝિટરી લિમિટેડ (એનએસડીએલ) સાથે 1.5 ગણો વધારો થયો છે. લોકડાઉન, માર્કેટમાં તેજી અને મોબાઈલ આધારિત ટ્રેડિંગ એપ્સના પૂરને કારણે છૂટક રોકાણકારો માટે બજારમાં પહોંચવામાં સરળતાને કારણે આવું થઈ રહ્યું હતું. આના કારણે 2020-21માં માર્કેટમાં રિટેલ રોકાણકારોનો હિસ્સો 45 ટકાથી વધી ગયો હતો.
આસ્થા / ઘરની બહાર નીકળતી વખતે રાખો આ બાબતોનું ધ્યાન, મા લક્ષ્મીની કૃપાથી થશે ધનનો વરસાદ
