EVM અને VVPAT સ્લિપના 100% મેચિંગની માંગ કરતી અરજી પર સુપ્રીમ કોર્ટમાં સુનાવણી ચાલી રહી છે. આ દરમિયાન અરજદારે ઈવીએમના બદલે બેલેટ પેપરથી મતદાન કરાવવાનું પણ સૂચન કર્યું હતું. તેના પર સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે, એ ન ભૂલવું જોઈએ કે બેલેટ પેપરના જમાનામાં બૂથ કેવી રીતે કબજે કરવામાં આવ્યા હતા.
વાસ્તવમાં, એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (ADR) એ સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરીને EVM અને VVPAT સ્લિપમાં પડેલા મતોની 100% ક્રોસ વેરિફિકેશનની માંગણી કરી છે. જસ્ટિસ સંજીવ ખન્ના અને જસ્ટિસ દીપાંકર દત્તાની બેંચ આ અંગે સુનાવણી કરી રહી છે.
મંગળવારે એડીઆરની અરજી પર સુનાવણી દરમિયાન કોર્ટે કહ્યું, ‘ભારતમાં ચૂંટણી યોજવી એ એક મોટું કામ છે. યુરોપનો કોઈ દેશ આવું કરી શકે નહીં. તમે જર્મનીની વાત કરો છો, પણ ત્યાંની વસ્તી કેટલી છે? મારા ગૃહ રાજ્ય બંગાળની વસ્તી જર્મની કરતા વધુ છે. ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં વિશ્વાસ જાળવી રાખો. સિસ્ટમને ઉથલાવવાનો પ્રયાસ કરશો નહીં.
એડવોકેટ પ્રશાંત ભૂષણ, એડીઆર તરફથી હાજર થયા, તેમણે જર્મનીનું ઉદાહરણ ટાંકીને બેલેટ પેપર દ્વારા ચૂંટણી કરાવવાની હિમાયત કરી હતી. તેના પર જસ્ટિસ ખન્નાએ બૂથ કેપ્ચરિંગનો ઉલ્લેખ કરતા કહ્યું, ‘અમે બધા 60ના દાયકામાં છીએ. જ્યારે ઈવીએમ નહોતા ત્યારે શું થયું તે અમે જોયું છે. અમારે તમને કહેવાની જરૂર નથી.
ભારતમાં EVM કેવી રીતે આવ્યું?
આઝાદીના ઘણા વર્ષો સુધી ભારતમાં બેલેટ પેપર દ્વારા ચૂંટણીઓ યોજાતી હતી. જેમાં મતદારને બેલેટ પેપર આપવામાં આવ્યા હતા. ત્યારબાદ મતદારો તેમના મનપસંદ ઉમેદવારના નામ પર સ્ટેમ્પ લગાવીને મતપેટીમાં નાખતા હતા.
પરિણામના દિવસે, આ મતપેટીઓ ખોલવામાં આવી હતી અને સ્લિપની ગણતરી કરવામાં આવી હતી. જેના કારણે પરિણામ આવવામાં ઘણા દિવસો લાગ્યા.
ભારતમાં પ્રથમ વખત ચૂંટણી પંચે 1977માં સરકારી કંપની ઈલેક્ટ્રોનિક્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (ECIL)ને ઈવીએમ બનાવવાનું કામ સોંપ્યું હતું. 1979 માં, ECIL એ EVM નો પ્રોટોટાઇપ રજૂ કર્યો, જે 6 ઓગસ્ટ 1980 ના રોજ ચૂંટણી પંચ દ્વારા રાજકીય પક્ષોને બતાવવામાં આવ્યો હતો.
મે 1982માં કેરળની પરુર વિધાનસભા બેઠક પર પેટાચૂંટણી દરમિયાન પ્રથમ વખત ઈવીએમનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. પરંતુ તે સમયે મશીનના ઉપયોગ અંગે કોઈ કાયદો ન હતો તેથી સુપ્રીમ કોર્ટે આ પસંદગીને ફગાવી દીધી હતી.
1989માં રિપ્રેઝન્ટેટિવ્સ ઓફ ધ પીપલ્સ એક્ટ, 1951માં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો અને ઈવીએમ દ્વારા ચૂંટણી કરાવવાની જોગવાઈ ઉમેરવામાં આવી હતી. જો કે કાયદો બન્યા બાદ પણ ઘણા વર્ષો સુધી ઈવીએમનો ઉપયોગ થઈ શક્યો ન હતો. 1998માં મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન અને દિલ્હીની 25 વિધાનસભા બેઠકો પર ઈવીએમનો ઉપયોગ કરીને ચૂંટણી યોજાઈ હતી. 1999માં પણ 45 લોકસભા સીટો પર ઈવીએમ દ્વારા મતદાન થયું હતું. ફેબ્રુઆરી 2000માં હરિયાણાની ચૂંટણીમાં પણ 45 સીટો પર ઈવીએમનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.
મે 2001 માં, પ્રથમ વખત, તમિલનાડુ, કેરળ, પુડુચેરી અને પશ્ચિમ બંગાળની તમામ વિધાનસભા બેઠકો પર EVM દ્વારા મતદાન કરવામાં આવ્યું હતું. 2004ની લોકસભા ચૂંટણીમાં તમામ 543 બેઠકો પર ઈવીએમ દ્વારા મતદાન કરવામાં આવ્યું હતું. ત્યારપછી દરેક ચૂંટણીમાં તમામ બેઠકો પર ઈવીએમ દ્વારા મતદાન થઈ રહ્યું છે.
આ પણ વાંચો:જો તમારી ફ્લાઇટમાં વિલંબ થાય છે તો ચિંતા કરશો નહીં, તમને ફ્રી લાઉન્જ અને અન્ય સુવિધાઓ મળશે
આ પણ વાંચો:X યુઝર્સને લાઈક અને કોમેન્ટ માટે આપવા પડશે પૈસા? એલોન મસ્કે જણાવ્યું આ કારણ
આ પણ વાંચો:from Israel/ઈઝરાયલ આર્મી જમીન પરથી ઈનપુટ આપશે અને ઈરાનના પરમાણું ઠેકાણાં નષ્ટ થશે