આપણા દેશમાં ઘણા દેવી મંદિરો છે, જેની સાથે કોઈને કોઈ પરંપરા અથવા માન્યતા જોડાયેલી છે. આવી જ એક માન્યતા ઉજ્જૈનના આ દેવી શક્તિપીઠ સાથે જોડાયેલી છે, જે સાંભળીને ખૂબ જ વિચિત્ર અને આશ્ચર્ય થાય છે. ધાર્મિક ગ્રંથો અનુસાર, જ્યાં પણ માતા સતીના અંગ પડ્યા છે, તેમની શક્તિપીઠના રૂપમાં પૂજા કરવામાં આવે છે. હિંદુ ધર્મમાં કુલ 51 શક્તિપીઠોની માન્યતા છે. આમાંથી એક ઉજ્જૈનમાં સ્થિત માતા હરસિદ્ધિ છે, જ્યાં માતા સતીની કોણી પડી હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે દેવી હરસિદ્ધિ રાત્રે ઉજ્જૈનમાં અને દિવસ દરમિયાન ગુજરાતમાં હર્ષદ માતાના મંદિરમાં નિવાસ કરે છે. આ માન્યતા સાથે જોડાયેલી એક દંતકથા પણ છે. જાણો આ પરંપરા વિશે અને મંદિર સાથે જોડાયેલી ખાસ વાતો…
આ માન્યતા છે
ગુજરાતના પોરબંદરથી લગભગ 48 કિમી દૂર મૂળ દ્વારકા નજીક દરિયાની ખાડીના કિનારે મિયાં નામનું ગામ આવેલું છે. ખાડીની આજુબાજુ પર્વતના પગથિયાં નીચે હર્ષદ માતા (હરસિદ્ધિ)નું મંદિર છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ઉજ્જૈનના સમ્રાટ વિક્રમાદિત્ય અહીંથી પૂજા કર્યા પછી દેવીને ઉજ્જૈનમાં લાવ્યા હતા. ત્યારે દેવીએ વિક્રમાદિત્યને કહ્યું કે હું રાત્રે તમારા શહેરમાં અને દિવસ દરમિયાન આ સ્થાન પર રહીશ. જેના કારણે આજે પણ માતા દિવસ દરમિયાન ગુજરાતમાં અને રાત્રે ઉજ્જૈનમાં એમપીમાં વાસ કરે છે.
તેથી તેનું નામ હરસિદ્ધિ
સ્કંદ પુરાણ અનુસાર, એકવાર જ્યારે ચંડ-પ્રચંડ નામના બે રાક્ષસો કૈલાસ પર્વતમાં પ્રવેશ કરવા લાગ્યા ત્યારે નંદીએ તેમને રોક્યા. રાક્ષસોએ નંદીને ઘાયલ કર્યો. આના પર ભગવાન શિવે ભગવતી ચંડીનું સ્મરણ કર્યું. શિવના આદેશ પર, દેવીએ બંને અસુરોનો વધ કર્યો. પ્રસન્ન મહાદેવે કહ્યું, તમે આ રાક્ષસોનો વધ કર્યો છે. એટલા માટે આજથી તમારું નામ હરસિદ્ધિ તરીકે પ્રસિદ્ધ થશે.
રાજા વિક્રમાદિત્યએ 11 વાર પોતાનું મસ્તક અર્પણ કર્યું
સમ્રાટ વિક્રમાદિત્ય માતા હરસિદ્ધિના પરમ ભક્ત હતા. એવી દંતકથા છે કે દર બાર વર્ષમાં એક વખત તે માતાના ચરણોમાં માથું અર્પણ કરતો હતો, પરંતુ માતાની કૃપાથી ફરીથી નવું મસ્તક મળ્યું હતું. જ્યારે તેણે બારમી વખત તેનું માથું અર્પણ કર્યું, ત્યારે તે ક્યારેય પાછો આવ્યો નહીં. જેના કારણે તેના જીવનનો અંત આવ્યો હતો.
કેવી રીતે પહોંચવું?
ઉજ્જૈન દેશના અન્ય ભાગો સાથે રોડ, ટ્રેન અને ફ્લાઈટ્સ દ્વારા સારી રીતે જોડાયેલ છે. રેલ: ઉજ્જૈન પશ્ચિમ રેલ્વેનું રેલ્વે સ્ટેશન છે. રોડ: નિયમિત બસ સેવાઓ ઉજ્જૈનને ઈન્દોર, ભોપાલ, રતલામ, ગ્વાલિયર, માંડુ, ધાર, કોટા અને ઓમકારેશ્વર વગેરે સાથે જોડે છે.
ujjain-devi-harsiddhi-harshad-mata-temple-gujarat-porbandar-hindu-festival-hindu-vrat
