તમે હેરોઈન, કોકેઈન, MDMA, મોર્ફિનના નશામાં લોકોને જોયા હશે, પરંતુ હવે દેશમાં નશાની બીજી રીત ચાલી રહી છે, જેને સાપના ઝેરનો નશો કહેવામાં આવે છે. આવા નશા સાથે સંબંધિત એક કિસ્સો પ્રકાશમાં આવ્યો છે. નોઈડામાં બિગ બોસ OTT-2 વિજેતા એલ્વિશ યાદવ સામે કેસ નોંધવામાં આવ્યો છે. તેના પર તેના મિત્રો સાથે રેવ પાર્ટીનું આયોજન કરવાનો અને તેમને સાપના ઝેરનો નશો કરવાનો આરોપ છે. નોઈડા પોલીસ અને ફોરેસ્ટ ડિપાર્ટમેન્ટની ટીમે 5 સાપને પકડ્યા હતા, જેમાંથી 5 કોબ્રા અને અનેક પ્રકારના ઝેર મળી આવ્યા હતા. પૂછપરછ દરમિયાન સાપના ચાર્મર્સે જણાવ્યું કે તેઓ એલ્વિશ યાદવને સ્નેક બાઈની સપ્લાય કરતો હતો. આ ખુલાસાથી સમગ્ર દેશમાં ખળભળાટ મચી ગયો છે. સાપના ઝેરનું વ્યસન પણ ચર્ચાનો વિષય બન્યું છે. તેવી જ રીતે સાપ લોકોમાં ભયનું વાતાવરણ સર્જે છે. આ વ્યસન શું છે? શું તે ખતરનાક નથી? ચાલો આ વિશે વિગતવાર વાત કરીએ…
સાપના ઝેરનો ઉપયોગ હજારો વર્ષોથી કરવામાં આવે છે
સમગ્ર વિશ્વમાં એક લાખથી વધુ પ્રાણીઓના ઝેર મળી આવશે. પ્રાણીઓના ઝેર એ એન્ઝાઈમેટિક અને નોન-એન્જાઈમેટિક સંયોજનોના જટિલ મિશ્રણ છે. ઝેર સાપ, માછલી, જંતુઓ અને કરોળિયા, સ્ટારફિશ અને સરિસૃપ જેવા કે સી અર્ચિન, સી એનિમોન્સ, જેલીફિશ અને કોરલમાંથી આવે છે. પ્રાણીએમાં ઝેર તેની ગ્રંથીઓમાંથી બહાર આવે છે. હજારો વર્ષોથી પરંપરાગત દવામાં સાપના ઝેરનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. હજારો વર્ષો પહેલા પ્રાણીઓના ઝેરનો ઉપયોગ શીતળા અને રક્તપિત્તની સારવાર માટે અને ઘાને સાજા કરવા માટે થતો હતો. આમાં સાપનું ઝેર પણ સામેલ છે. AD પ્રથમ સદીમાં આયુર્વેદ નિષ્ણાતો દ્વારા થેરિયાક નામનો પદાર્થ બનાવવામાં આવ્યો હતો, જે સાપના ઝેરનું મિશ્રણ હતું. તેનો ઉપયોગ 18મી સદી સુધી ચાલુ રહ્યો. ત્યાર બાદ આલ્બર્ટ કાલમેટ નામના નિષ્ણાતે પ્રાણીઓમાં ઝેરના નાના ડોઝનું ઇન્જેક્શન આપીને એન્ટિવેનોમ તૈયાર કરવાની પદ્ધતિ શોધી કાઢી.
કેન્સર અને એઇડ્સ જેવી બીમારીઓની સારવાર માટે સાપના ઝેરનો ઉપયોગ
કોબ્રા સાપનું ઝેર એ વિશ્વની સૌથી શક્તિશાળી પીડાનાશક દવાઓમાંથી એક છે. જો કે, નિષ્ણાતો સાપના ઝેરનો ઉપયોગ એન્ટિવેનોમ તરીકે કરે છે. કોબ્રાના ઝેરમાંથી ઘણી દવાઓ બનાવવામાં આવે છે. સાપના ઝેરમાં પ્રોટીન જોવા મળે છે, જેનો ઉપયોગ હાર્ટ એટેક, સ્ટ્રોક, અલ્ઝાઈમર, સ્તન કેન્સર અને પાર્કિન્સન જેવા રોગોની દવાઓ બનાવવામાં થાય છે. કેટલાક સાપના ઝેરનો ઉપયોગ બ્લડ પ્રેશર અને લોહીના ગંઠાઈ જવાને નિયંત્રિત કરવા માટે પણ થાય છે. સાપના ઝેરનો ઉપયોગ કેન્સરની સારવારમાં અને દવાઓ બનાવવામાં પણ થાય છે. ખાસ સંજોગોમાં તેનો ઉપયોગ એઇડ્સની સારવારમાં પણ થાય છે. એક મીડિયા રિપોર્ટ અનુસાર, ઝેરના નિષ્ણાત ડોક્ટર્સનું કહેવું છે કે જરારકા પિટ વાઇપર સાપના ઝેરથી બનેલી દવાઓએ આજ સુધી અન્ય કોઈપણ પ્રાણી કરતાં વધુ માનવ જીવ બચાવ્યા છે, પરંતુ તે માત્ર સાપ કે કોબ્રાના ઝેરથી જ બચી શકે છે. જ્યારે તેનો એન્ટી વેનોમ તરીકે ઉપયોગ કરવામાં આવશે ત્યારે મળી આવશે. નહિંતર કોબ્રા વિશ્વનો સૌથી ઝેરી સાપ છે.
મીડિયા રિપોર્ટ અનુસાર, કોબ્રાના ઝેરનો નશો વિશ્વનો સૌથી મોટો નશો છે. સમગ્ર વિશ્વમાં કોબ્રાના ઝેરનો નશો કરવાનું ચલણ વધવા લાગ્યું છે. ભારતમાં આ ટ્રેન્ડ વેગ પકડવા લાગ્યો છે, જેના ઘણા ઉદાહરણો સામે આવ્યા છે. સાપ અને કોબ્રાની દાણચોરી અને દાણચોરોની ધરપકડ તેના ઉદાહરણો છે. વર્ષ 2017માં બિહારમાંથી 70 કરોડ રૂપિયાનું કોબ્રા ઝેર ઝડપાયું છે. 2018 માં, PGIMR ચંદીગઢના ડૉક્ટરોએ રાજસ્થાનના બે યુવકો પર સંશોધન કર્યું હતું. તે છોકરાઓએ ડોક્ટરોને કહ્યું હતું કે કોબ્રાના ઝેરની ગંધ તેમને આકર્ષે છે અને તે ઝેર ખાધા પછી તેઓ નશો કરે છે. આટલું જ નહીં, તેઓને જીભ પર કોબ્રા સાપ કરડી જાય છે. સ્ટિંગે ચોક્કસપણે એકવાર આંચકો આપ્યો હતો, પરંતુ તે પછી તેઓ એક કલાક માટે ખોવાઈ ગયા હતા અને તેઓ તેમાં જે આનંદ અનુભવતા હતા તે સમજાવી શકતા નથી. તેના સિંગલ ડ્રોપની કિંમત લાખો રૂપિયા છે.
આ પણ વાંચો: Supreme Court/ ‘અમે નથી ઈચ્છતા કે સુપ્રીમ કોર્ટ ‘તારીખ-પે-તારીખ’ બને: CJI ચંદ્રચુડ
આ પણ વાંચો: Pakistan/ પાકિસ્તાનમાં મોટો બોમ્બ વિસ્ફોટ, ત્રણ પોલીસકર્મીઓના મોત
આ પણ વાંચો: Mehasana-Rape/ મહેસાણામાં દુષ્કર્મઃ 16 વર્ષની સગીરા પીંખાઈ