અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે મુસ્લિમ વકીલો સામે કથિત ધાર્મિક ભેદભાવને લઈને વરિષ્ઠ ન્યાયિક અધિકારીને સમન્સ પાઠવ્યું છે. અદાલતે વિશેષ સમુદાય વિશે ન્યાયિક અધિકારીની ટિપ્પણીઓને ન્યાયિક ગેરવર્તણૂકનો મામલો પણ ગણાવ્યો છે. ઉત્તર પ્રદેશની આતંકવાદ વિરોધી ટુકડી દ્વારા બળજબરીથી ધર્મ પરિવર્તન કરાવવાનો આરોપ મુકવામાં આવેલા બે મુસ્લિમ મૌલવીઓ, મોહમ્મદ ઓમર ગૌતમ અને મુફ્તી કાઝી જહાંગીર આલમ કાસમી અને અન્યો સામે ફોજદારી કેસની સુનાવણી દરમિયાન આ વિકાસ થયો છે. વધારાના જિલ્લા અને સત્ર ન્યાયાધીશ (વિશેષ ન્યાયાધીશ NIA/ATS, લખનૌ) વિવેકાનંદ શરણ ત્રિપાઠીએ શુક્રવારે ક્યુરીની નિમણૂક કરવામાં આવી હતી. ટ્રાયલ જજે આદેશ આપ્યો હતો કે જ્યારે પણ મુસ્લિમ વકીલો નમાજમાં હાજરી આપવા જાય ત્યારે મિત્ર પક્ષ આરોપીનું પ્રતિનિધિત્વ કરશે.
જસ્ટિસ શમીમ અહેમદે ગયા મહિને એક આરોપી હાઈકોર્ટમાં ગયા બાદ નીચલી અદાલતે આપેલા આદેશો પર સ્ટે મૂક્યો હતો. હાઈકોર્ટના આદેશ બાદ, ટ્રાયલ કોર્ટે મુસ્લિમ વકીલોને આરોપીનું પ્રતિનિધિત્વ કરવાની મંજૂરી આપી હતી, પરંતુ ઈલેક્ટ્રોનિક પુરાવાની અરજી પર નિર્ણય લીધો ન હતો. 3 એપ્રિલના આદેશમાં, સિંગલ જજે ટ્રાયલ કોર્ટના વર્તન સામે સખત વાંધો ઉઠાવ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે જજ સ્ટે ઓર્ડરની ગંભીરતાને સમજવામાં નિષ્ફળ રહ્યા હતા અને ખૂબ જ મનસ્વી રીતે આગળ વધ્યા હતા.
જસ્ટિસ અહેમદે કહ્યું કે જ્યાં સુધી અરજદાર દ્વારા CrPC ની કલમ 207 હેઠળ 19.01.2024ના રોજ માંગવામાં આવેલ ઈલેક્ટ્રોનિક પુરાવાની નકલ અરજદારને પૂરી પાડવામાં ન આવે ત્યાં સુધી ટ્રાયલ કોર્ટ કેસની સુનાવણી આગળ વધી શકે નહીં, અથવા હોવી જોઈએ આપવામાં આવેલ છે. આ સંદર્ભમાં કેટલીક ટિપ્પણીઓ છે પરંતુ ટ્રાયલ કોર્ટ મૌન છે. કોર્ટે સુનાવણી દરમિયાન અરજદારના વકીલની ગેરહાજરીની નોંધ લીધી હતી. કારણ કે તેઓ ચોક્કસ ધર્મના છે…” અને પરિણામે અમીસીની નિમણૂક અંગે ટ્રાયલ જજના અવલોકનો સામે પણ વાંધો ઉઠાવ્યો.
કોર્ટે કહ્યું, “આ ધર્મના આધારે ટ્રાયલ કોર્ટના ભાગ પર સ્પષ્ટ ભેદભાવ દર્શાવે છે, જે ભારતના બંધારણની કલમ 15 માં સમાવિષ્ટ મૂળભૂત અધિકારનું સ્પષ્ટ ઉલ્લંઘન છે.” કોર્ટે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે જો અન્ય કારણો હોય તો તે ટ્રાયલ કોર્ટના આદેશમાં જણાવવા જોઈએ. કોર્ટે કહ્યું કે તે સ્પષ્ટપણે અનુમાન કરી શકાય છે કે ટ્રાયલ કોર્ટે ચોક્કસ બંધારણીય પ્રતિબંધનું ઉલ્લંઘન કરીને કલમ 15(1) ની શરતોની સીધી વિરુદ્ધમાં આદેશ પસાર કર્યો હતો. ટ્રાયલ કોર્ટના વિદ્વાન ન્યાયાધીશે સ્પષ્ટપણે એક સમુદાય સાથે માત્ર ધર્મના આધારે ભેદભાવ કર્યો છે.
કોર્ટે એમ પણ કહ્યું હતું કે જજ દ્વારા વ્યક્તિગત આચરણમાં સામેલ થઈને ગેરવર્તણૂક તેની ન્યાયિક અખંડિતતા પર પ્રશ્નાર્થ ચિહ્ન મૂકે છે. કોર્ટે કહ્યું કે સીઝરની પત્ની જેવા જજ શંકાથી પર હોવા જોઈએ. ન્યાયિક પ્રણાલીની વિશ્વસનીયતા એ ન્યાયાધીશો પર આધાર રાખે છે જેઓ તેનું સંચાલન કરે છે. લોકશાહીનો વિકાસ થાય અને કાયદાનું શાસન ટકી રહે તે માટે ન્યાય પ્રણાલી અને ન્યાયિક પ્રક્રિયા મજબૂત હોવી જરૂરી છે અને દરેક ન્યાયાધીશે પોતાના ન્યાયિક કાર્યોને પ્રામાણિકતા, નિષ્પક્ષતા અને બૌદ્ધિક અખંડિતતા સાથે નિભાવવા પડશે. રેકોર્ડ પરના તથ્યો અને કેસને લાગુ પડતા કાયદાના આધારે જ કેસનો નિર્ણય થવો જોઈએ. જો કોઈ ન્યાયાધીશ કોઈ બહારના કારણસર કેસનો નિર્ણય કરે છે તો તે કાયદા મુજબ તેની ફરજ બજાવતો નથી.
તેના અગાઉના સ્ટે ઓર્ડરને ચાલુ રાખીને, કોર્ટે ટ્રાયલ કોર્ટને અરજદાર સામેના કેસમાં આગળ વધવા પર રોક લગાવી હતી. આ પછી કોર્ટે ન્યાયિક અધિકારીને સંબંધિત આદેશો અંગે સ્પષ્ટતા માટે સમન્સ પાઠવ્યું હતું.
કોર્ટે કહ્યું કે ટ્રાયલ જજની ટિપ્પણીઓ ન્યાયિક ગેરવર્તણૂકને પ્રતિબિંબિત કરે છે, જે કાર્યકારી ન્યાયતંત્ર માટે શું જરૂરી છે તેની મૂળભૂત પદ્ધતિઓ તોડી નાખે છે. નાગરિકો માને છે કે તેમના ન્યાયાધીશો નિષ્પક્ષ છે. લોકોના ભરોસા અને વિશ્વાસ વિના ન્યાયતંત્ર અસ્તિત્વમાં નથી. તેથી, ન્યાયાધીશો કાનૂની અને નૈતિક ધોરણો માટે જવાબદાર હોવા જોઈએ. તેમની વર્તણૂક માટે તેમને જવાબદાર ઠેરવવા માટે, ન્યાયિક નિર્ણય લેવાની સ્વતંત્રતા પર અસર કર્યા વિના ન્યાયિક વર્તનની સમીક્ષા થવી જોઈએ.
આ પણ વાંચો:સુરતના ડીંડોલીમાં યુવકની કરપીણ હત્યા, તપાસનો ધમધમાટ શરૂ
આ પણ વાંચો:લોકસભા ચૂંટણી માટે આ ઉમેદવારોએ વિજયમુહૂર્તમાં નોંધાવી ઉમેદવારી
આ પણ વાંચો:ક્ષત્રિય સમાજના અલ્ટીમેટમ વચ્ચે પરષોત્તમ રૂપાલાએ રાજકોટથી નોંધાવી ઉમેદવારી
